به گزارش تابناك، از هر یک میلیون جمعیت تونس، 546 تن به داعش پیوستهاند. کشورهای کوچکی مانند مالدیو، کوزوو، بوسنی، قرقیزستان و مقدونیه هم وضعیت خطرناکی دارند. فنلاند حدود 42هزار مسلمان دارد که بنا بر آمارهای مختلف حدود 70 نفر از آنها به داعش پیوستهاند. این بدان معناست که با همین نسبت، اگر فنلاند یک میلیون مسلمان داشت، 1546 نفر از آنها به داعش میپیوست.
پژوهشی که به تازگی توسط افرایم بن ملچ و استبان کلور در دفتر ملی تحقیقات اقتصادی در ایالات متحده انجام شده، به خاستگاه جغرافیایی اعضای داعش و چرایی احتمالی عضویت آنان در این گروه تروریستی پرداخته است.
جدول زیر که با توجه به گزارشهای مختلف تهیه شده است، کشورها را بر اساس سه معیار ردهبندی کرده است؛ کشورهای با بیشترین تعداد عضو در داعش، کشورهای با بیشترین سرانه عضویت در داعش با توجه به جمعیت آنها و کشورهای با بیشترین سرانه عضویت در داعش با توجه به جمعیت مسلمانان آنها.
- چرا اتباع تونس و مالدیو و مسلمانان فنلاند رکورددار عضویت در داعش هستند؟
کشور نخست از نظر بیشترین تعداد عضو در داعش، تونس است که شش هزار تبعه آن به داعش پیوستهاند. عربستان سعودی (2500)، روسیه، ترکیه، اردن و لبنان نیز کشورهایی هستند که شهروندان زیادی از آنها به عضویت داعش درآمدهاند. در میان کشورهای اروپایی، فرانسه (1700)، آلمان (760) و بریتانیا (760) کشورهایی هستند که در ده رتبه نخست قرار دارند.
با در نظر گرفتن جمعیت کشورها، باز هم تونسیها در رتبه اول قرار دارند. از هر یک میلیون جمعیت این کشور، 546 تن به داعش پیوستهاند. با توجه به این شاخص، کشورهای کوچکی مانند مالدیو، کوزوو، بوسنی، قرقیزستان و مقدونیه وضعیت خطرناکی دارند.
آخرین شاخص تعداد اعضای داعش تبعه یک کشور با توجه به تعداد مسلمانان آن کشور است که در این شاخص، کشورهای اسکاندیناوی و اروپا در صدر فهرست قرار میگیرند. فنلاند حدود 42هزار نفر مسلمان دارد که طبق آمارهای مختلف حدود 70 نفر از آنها به داعش پیوستهاند. این بدان معناست که با همین نسبت، اگر فنلاند یک میلیون مسلمان داشت، 1546 نفر از آنها به داعش میپیوست. از نظر این شاخص، ایرلند، بلژیک، سوئد، اتریش، دانمارک و نروژ نیز رتبههای زیر ده دارند. دیگر کشورهای این ردهبندی تونس، مالدیو و ترینیداد و توباگو خواهند بود.
با توجه به آمار فوق، پژوهشگران مؤسسه آمریکایی در تلاش برای توضیح این آمار، مدعی هستند که مشکلات اقتصادی، نخستین عاملی است که معمولا در عضویت در داعش مهم دانسته میشود. عدهای بر این تصور هستند که نابرابری اقتصادی در دنیا در حال افزایش است و در کشورهای با شرایط اقتصادی بدتر، فرصتهای شغلی کمتر و نابرابری بیشتر، احتمال گرایش به افراط افزایش مییابد ولی آمار فوق این نظر را تأیید نمیکند. در واقع این کشورهای پروتمند و توسعه یافته هستند که احتمال عضویت اتباع مسلمان آنها در داعش بیشتر است. طبق این آمار، به ازای هر 10 درصد افزایش در میزان تولید ناخالص داخلی، احتمال پیوستن یکی از ساکنین یک کشور به داعش 1.5 درصد بیشتر هم بوده است.
این پژوهش همچنین نشان میدهد، اتفاقا کشورهایی که شاخص توسعه انسانی بالاتری دارند، تعداد داعشیهای بیشتری هم دارند.
شاید تصور شود، حالا که عوامل اقتصادی، عامل اصلی عضویت در داعش نیستند، پس عوامل سیاسی مهمترین عامل هستند. عدهای معتقدند که اختناق سیاسی در کشور و نداشتن امکان بروز دیدگاههای سیاسی است که افراد را به عضویت در داعش متمایل میکند ولی باز هم آمار نشان میدهد، کشورهایی هستند که از نظر اقتصادی توسعه یافته هستند، نابرابری درآمدی در آنها کم است و نهادهای سیاسی توسعه یافتهای نیز دارند ولی باز هم به نسبت اعضای داعشی زیادی دارند.
اگر عوامل اقتصادی و سیاسی نتوانند تعداد بالای اعضای داعشی یک کشور را توضیح دهند، پس چه چیزی را باید عامل گستردگی عضویت اتباع مثلا کشورهای اروپایی در داعش دانست؟
طبق پژوهش انجام شده، دو عامل دیگر را نیز میتوان مورد توجه قرار داد. اولین آمار، تعداد مسلمانان در یک کشور است، ولی عامل دوم جالبتر و مشکلسازتر است. آمار نشان میدهد، هر چه جمعیت مسلمان در یک کشور اروپایی منزویتر باشند، احتمال عضویت آنها در داعش بیشتر میشود.
پژوهشگران مؤسسه آمریکایی مدعی هستند، این کشورهای اروپایی با انزوای قومی و مذهبی مواجه هستند. به عبارت دیگر، هر چه جمعیت بومی یک کشور اروپایی یکنواختتر و همسانتر باشند، میزان جدایی جمعیت مهاجر خاورمیانهای و مسلمان از دیگر اهالی آن کشور و نیز احتمال عضویت آنها در داعش بیشتر میشود.