روز گذشته خبري به نقل از مديرعامل انجمن يوزپلنگ ايراني درباره جمعيت يوزهاي ماده ايران منتشر شد كه نگراني دوستداران حيات وحش كشور را برانگيخت. در آن خبر آمده بود تنها 2ماده يوز در سراسر زيستگاه‌هاي كشور وجود دارد.
مرتضي اسلامي‌دهكردي با اشاره به كاهش نسبي جمعيت ماده‌ها افزود: در سال ۹۲ مجموعا از ۲۰ يوز تصويربرداري كرديم كه ۷ يوز ماده يعني ۳۵درصد جمعيت در ميان آنها بود. اما در فاز دوم يعني طي سال ۹۳ و ۹۴ از ۲۳ يوز تصويربرداري شد كه در آن ميان تنها ۴ يوز ماده داشتيم كه با تلف شدن ۲ يوز ماده هم‌اكنون در كل كشور فقط ۲يوزپلنگ ماده شناسايي شده و يوزپلنگ يك قدم تا انقراض فاصله دارد.
با انتشار اين خبر، شماري از طرفداران حيات‌وحش و فعالان محيط‌زيست با گروه زيست‌بوم تماس گرفته و موضوع را پيگيري كردند. روز گذشته گزارشي درباره آخرين وضعيت يوزها در گفت‌وگو با هومن جوكار، مدير پروژه بين‌المللي حفاظت از يوزپلنگ آسيايي در همين صفحه منتشر شد كه در آن وضعيت يوزها تشريح شده بود. جوكار اما روز گذشته در واكنش به خبر مديرعامل انجمن يوزپلنگ ايراني به ايسنا گفت كه ادعاي وجود تنها 2يوز ماده مورد تأييد نيست.
- اعلام آمار دقيق نيازمند پايش دقيق است
او با اشاره به اينكه جمعيت يوزها در سال‌هاي اخير كاهش داشته است خاطرنشان كرد: با توجه به امكانات فعلي، نمي‌توان تعداد دقيق يوزهاي ايراني را اعلام كرد؛ چراكه در برخي از زيستگاه‌ها اساسا دوربين‌گذاري انجام نشده و در برخي از زيستگاه‌هاي ديگر نيز دوربين‌ها كم است؛ ضمن اينكه در برخي از نقاط دوربين‌ها مدتي نصب شده و مدتي بعد به جايي ديگر منتقل شده و مي‌شوند. علاوه براين، مساحت زيستگاه‌ها به اندازه‌اي گسترده است كه با دوربين‌هاي محدود فعلا امكان پايش دقيق وجود ندارد.
جوكار با بيان اينكه تعداد كل دوربين‌هاي ما در 10زيستگاه يوز ايراني حدود 80عدد است، گفت: طي 2سال اخير دوربين‌ها تصاوير كمتري از اين يوزها به ثبت رسانده‌اند اما تصاوير مختلفي از يوز ماده در زيستگاه‌هاي مياندشت و توران مشاهده شده البته بيش از 2سال است كه در زيستگاه يزد يوز ماده مشاهده نشده است.
مدير پروژه ملي حفاظت از يوزپلنگ ايراني با بيان اينكه در سال 2016 يعني از دي‌ماه گذشته تاكنون مجموعا 32يوز اعم از ماده و نر در زيستگاه‌ها توسط دوربين‌ها مانيتور شده‌اند خاطرنشان كرد: علاوه‌بر اين، در يكسري از زيستگاه‌ها ما از وجود يوز باخبريم، اما دوربيني نيست كه حضور آنها را ثبت كند.
وي با تأكيد بر اينكه نبايد در ارائه آمار يوزها عجله به خرج داد خاطرنشان كرد: روش فعلي كه براي بررسي تعداد يوزها به‌كار مي‌رود، روش منطقي و دقيقي نيست و سازمان حفاظت محيط‌زيست به‌دنبال آن است تا از ابزارها و شيوه‌هاي جديد استفاده كند.
جوكار درباره اقدامات انجام شده از سوي سازمان محيط‌زيست براي حفاظت از يوز ايراني نيز گفت: در 2سال گذشته علاوه‌بر ايجاد چندين پاسگاه جديد، امكانات محيط‌بانان نيز افزايش يافته و طعمه‌هاي يوزها نيز بيشتر شده‌اند؛ به‌طوري كه در زيستگاه مياندشت طعمه اصلي يوزها يعني آهو از 400رأس به 900رأس رسيده كه اين يك ركورد كم‌سابقه در جهان محسوب مي‌شود.
به گفته وي، سازمان محيط‌زيست به خوبي زيستگاه‌ها را حفظ كرده و البته بايد مشخص شود كه دليل عدم‌زادوولد برخي از يوزها چيست چرا كه شرايط زيستگاه‌ها به خوبي مناسب‌سازي شده است. با وجود اين، چند مورد يوز ماده باردار با توله‌هايشان در زيستگاه‌ها رويت شده‌اند، اما با توجه به اينكه جمعيت اين يوزها كم است، از بين رفتن حتي يك قلاده نيز مي‌تواند يك تهديد محسوب شود.