پاداشهاي 200ميليون توماني، مبلغ مشهور بسياري از فيشهاي حقوقي مديران بانكي در گزارش حقوقهاي نجومي بودهاند و چهارشنبه 10شهريورماه علي لاريجاني، رئيس مجلس نيز در جلسه مشتركي كه با مديران اين بانكها داشت تصريح كرد كه علاج فضاي بهوجود آمده عليه بانكها بهدست خودشان است.
اظهارات ناصر سراج، رئيس سازمان بازرسي كل كشور نيز ناظر بر همين تأكيدهاي علي لاريجاني و اتفاقي بود كه در بانكها شكل گرفته است. رقابت پاياپاي يكي از مديران بانكي در مقايسه با مديران بانكهاي ملت و تجارت باعث آن بوده تا حقوق 230ميليون توماني در پايان سال 94بگيرد. لاريجاني درباره 2راهكار درمان اين موضوع گفته بود: بايد خود بانكها به موضوع تخلفات صورت گرفته رسيدگي كنند و بهطور صريح اعلام كنند چه برخوردها و مجازاتهايي در زمينه تخلفات صورت گرفته است. نكته ديگر اينكه بايد سقف حقوقها را تعيين كرد و در اين زمينه اطلاعرساني شود.
پايگاههاي اينترنتي بانكها با وجود بخشهايي تحت عنوان شفافيت مالي و صورتهاي سالانه مالي اطلاعي درباره پاداشهاي سالانه اعضاي هيأت مديره اين بانكها به سهامداران و مشتريان خودشان نميدهند. جستوجوي مختصري در پايگاههاي اينترنتي اين بانكها نشان ميدهد تنها يكي از بانكهاي خصوصي در گزارش صورت مالي سالانه خود اعلام كرده است كه اعضاي هيأت مديره با تصويب خودشان هر كدام 200ميليون تومان پاداش در پايان سال94 دريافت كردهاند.
اين در حالي است كه بانكها و مؤسسات مالي و اعتباري همانند شركتهاي ثبتشده گزارش حسابرسي سالانه دارند و درآمدها و سودهاي حاصل از فعاليت آنان بايد براساس قوانين بانكي و اساسنامه آنها بين سپردهگذاران و سهامدارانشان تقسيم شود. با اين حال بهنظر ميرسد اعضاي هيأت مديره بانكهاي دولتي ابتدا در رقابت با بانكهاي خصوصي و بعد در رقابتي ميان گروهي بين خودشان سعي در بالابردن پاداش و دريافتيهاي متعدد خود در سال داشتهاند.
رئيس سازمان بازرسي كل كشور با اشاره به ماجراي حقوقها و پرداختيهاي نجومي در بانكها گفته كه قصد نداشته وارد اين بحث شود ولي در ادامه بدون اشاره به نام و هويت مدير يك بانك دولتي درباره رقابت او با مدير بانك ملت و بعد تجارت براي گرفتن پاداش پايان سال بيشتر پرداخته است.
سراج با اشاره به موج دوم افشاي فيشهاي حقوقي و اينكه دومين مورد در يكي از بانكها بود، گفت: «براساس بررسيهاي به عمل آمده بيش از 200ميليون تومان در اسفندماه بهحساب مديرعامل بانك مذكور واريز شده بود. وقتي از ايشان توضيح خواستيم، گفت اين مبلغ معوقاتي است كه بهحسابم واريز شده است.»
رئيس سازمان بازرسي ادامه داد: «بعد از بررسيها مشخص شد كه مبناي پرداخت اين بانك با بانك ملت هماهنگ بوده است؛ اما مدير اين بانك پس از اطلاع از آيتمهاي پرداختي بانك تجارت بهعلت بالا بودن حقوق بانك مذكور، تلاش ميكند مجوز لازم بهمنظور پرداخت حقوق خود همانند اين بانك انجام شود؛ بنابراين مابهالتفاوت پرداختي بانك ملت با بانك تجارت بهحساب اين آقا واريز ميشود كه اميدوارم امروز يا فردا گزارش نهايي آن به دادسرا ارسال شود.»
ماجراي حقوقهاي نجومي اگرچه از بيمه مركزي با پرداختي نزديك به 80ميليون تومان به معاونان رئيس بيمه آغاز شد، اما بعد دريافتيهاي چندصدميليون توماني مديران بانكي ابعاد ماجرا را گستردهتر كرد. فيش حقوقي 230ميليون توماني علي صدقي، مديرعامل سابق بانك رفاه سنگينترين ارقام در ميان حقوقهاي نجومي تا آن زمان بود و بعد از آن افشاي فيشهاي حقوق نجومي مديران بانك ملت، صادرات و قرضالحسنه مهر ايران منجر به بركناري هر 4مدير دولتي اين بانكها شد.
4بانكي كه در فهرستهاي جداگانه بانك مركزي تحت عنوان بانكهاي غيردولتي معرفي شدهاند اما بهعلت آنكه عمده سهام آنها در اختيار دولت و مجموعههاي دولتي است خصولتي يا شبهدولتي محسوب ميشوند و فشار رسانهاي كافي بود تا مهر مسئولان دولتي ازجمله وزير كار پاي برگه بركناري برخي از اين مديران باشد. چندي بعد از ماجراي بركناري اين مديران، علي رستگار سرخهاي مدير عامل سابق بانك ملت به اتهام دست داشتن در شبكه فساد بانكي دستگير شد.
فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي درباره اين پرونده گفته بود اين تنها يكي از پروژههاي اطلاعاتي است كه سپاه در رابطه با مسائل امنيتي و موضوع نفوذ و فسادهاي اقتصادي دنبال ميكند. برخي فكر ميكنند كه فقط حقوقهاي نجومي دليل اين بازداشتهاست اما پرونده مرتبط با يك فساد بزرگتر است.
- خيانت است
يك عضو جامعه روحانيت مبارز با انتقاد از كساني كه فيشهاي نجومي را توجيه ميكنند، تأكيد كرد: «توجيه فيشهاي نجومي، خيانت است و مسئولان بايد آشكارا درباره اين موضوع با مردم سخن بگويند و ابهامات پيش آمده را رفع كنند. مسئولان بايد با هركسي، هر مقامي و هر نهادي كه تخلف كرده، برخورد كنند.»
وي با بيان اينكه واژه اشراف به معني شرافتمندان است تصريح كرد: «عدهاي كه در كشور حقوقهاي كلان و بسيار بالا دريافت ميكنند، جزو اشراف نيستند، اينها پست هستند نه شريف؛ اينهايي كه فيشهاي نجومي دارند، ظَلمه و طغيانگر هستند؛ اينها هيچكدام از ويژگيهايي را كه اشراف دارند ندارند و بيتوجه به جامعه و مردم هستند و نميخواهند به حق و حقوق مردم توجهي داشته باشند.»
- قوه قضاييه پيگير حقوقهاي نجومي
رئيس قوه قضاييه در جلسه مسئولان قضايي با اشاره به موضوع حقوقهاي نجومي گفت: موضوع حقوقهاي نجومي كه عدهاي با سوءاستفاده از محملهاي نادرست قانوني، حقوقهاي كلان دريافت ميكردند بسيار بد بود و قطعاً قوه قضاييه نيز پيگير اين موضوع است، چه آنكه سوءاستفاده عظيمي كه در جهت تخريب اعتماد مردم صورت گرفته و هنوز هم ادامه دارد، قابل چشمپوشي نيست. هفتم شهريور غلامحسين محسني اژهاي سخنگوي قوه قضاييه با بيان اينكه تا اين لحظه يك مورد هم از مديران نجومي از سوي دولت به دستگاه قضا معرفي نشده است، گفته بود اگر دستگاه قضايي كسي را احضار كرد گله نكنيد.