حالا، هشتگ‌ها به‌قدري وسعت يافته‌اند كه بيشتر شبكه‌هاي اجتماعي خود را موظف به استفاده از آنها مي‌دانند؛ ازجمله 2موردي كه در ايران بسيار محبوب و فيلترنشده هستند؛ يعني اينستاگرام و تلگرام. بيشتر هم تأكيد بر موضوع مورد علاقه و كار افراد و سازمان‌ها دارد؛ و البته كاركردهاي مختلف ديگري هم پيدا كرده است. ازجمله كاركردهايي كه اين هشتگ‌ها دارند، ابراز نارضايتي مشتريان و كاربران و اعتراض به موضوعات مختلف است. هشتگ‌هاي ضد‌نژادپرستي، انتقاد از مصرف‌گرايي و بعضي كالاها، جزو انواع اينگونه طبقه‌بندي شده‌اند. نگاهي مي‌اندازيم به بعضي از معروف‌ترين و پرحاشيه‌‌ترين هشتگ‌هايي كه در ايران داشته‌ايم.
- ايران را بايد ديد
اولين بار يكي از اعضاي تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي ايران از آن در تويتير استفاده كرد. بعدها اين هشتگ، گسترده‌تر و حسابي به نفع حوزه گردشگري ايران تمام شد. خود عراقچي هدفش را راه‌اندازي يك كمپين جهاني با عنوان mustseeiran# دانسته بود كه اتفاقا بسيار هم جواب داد. قرار بود در همه جاي دنيا، عكس‌هايي كه به ايران و زيبايي‌هاي ايران مربوط مي‌شود با اين هشتگ متمركز شود. سرانجام پاي رسانه‌هاي معتبر جهاني هم به اين ماجرا باز شد كه خود در توسعه اين كمپين و كارزار به‌شدت اثرگذار بود. حالا اين هشتگ را كه جست‌وجو كنيد، عكس‌هاي فوق‌العاده‌اي از ايران دريافت خواهيد كرد؛ عكس‌هايي كه در اصلاح نگاه جهانيان به كشورمان اثربخش بوده و خواهد بود.
- عربستاني‌‌ها عليه ايراني‌ها
همگي در جريان فاجعه منا و كشته‌شدن هزاران حاجي بي‌گناه هستيد. اين فاجعه، موجب نبرد مجازي گسترده‌اي ميان ايراني‌ها و سعودي‌ها شد. آخرين حركت سعودي‌ها در اين زمينه را مي‌توان تمركز روي مقصر جلوه دادن ايران در اين فاجعه دانست. بعد از پيام رهبر انقلاب در سالگرد فاجعه منا كه منجر به همه‌گير شدن هشتگ #شجره_خبيثه و #شجره_ملعونه شد، سعودي‌ها هم دست به‌كار شدند تا هشتگ «# ايران_سبب_كارثه_مني» را در فضاهاي مجازي حسابي گسترش دهند. البته اين، تنها هشتگ‌سازي سعودي‌هاي عليه ايراني‌ها نبوده است؛ اين رشته سر دراز دارد.
- هشتگ دردسرساز براي خودروساز
مشخص نيست كدام شيرپاك‌خورده‌اي در ابتدا اين هشتگ را راه انداخت. ابتدا مسئولان خودروسازي كشور فكر مي‌كردند كه همه‌‌چيز يك شوخي اينترنتي است اما اين شوخي اينترنتي، پيش رفت و آمار خريد خودروهاي صفر، كمتر و كمتر شد. سبب راه‌اندازي چنين هشتگي هم اعتراض به كيفيت خودروهاي ساخت داخل بود. بعدها، پاي بسياري از مسئولان اجرايي كشور و حتي رئيس‌جمهور هم به اين كمپين باز شد و به آن واكنش نشان دادند. حتي رسانه‌ها و مؤسسات افكارسنجي نيز اخبار و تحليل‌هاي مربوط به آن را دنبال مي‌كردند تا آنجا كه در تحليل و نظرسنجي يكي از اين مؤسسات افكارسنجي، با وجود اينكه 61درصد پاسخگويان، علاقه‌مند به خريد خودروي صفر بودند (كه البته سهم صفرهاي وطني در اين مورد نزديك، 28درصد بود) ولي نيمي از پاسخگويان اين نظرسنجي، با اين كمپين و فلسفه اعتراضي آن موافق بودند!
- اعتراض به سرقت آمريكايي
اين كمپين اعتراضي هم توسط گروهي از مردم و البته همراهي چهره‌هاي شاخص كشورمان اتفاق افتاد و در زمان شروع خود، سر و صداي بسياري به‌پا كرد. ماجرا از اين قرار بود كه خبر رسيد آمريكايي‌ها، 2ميليارد دلار از اموال بلوكه شده ايران در كشورشان را بابت غرامت و به نفع خانواده‌هاي قربانيان انفجار پايگاه آمريكا در لبنان برداشت كرده‌اند. به محض انتشار اين خبر، اعتراضات مختلفي از سوي مردم و سياسيون اتفاق افتاد؛ ازجمله اين اعتراض‌ها، كمپيني با حضور چهره‌هاي سرشناس بود كه پرويز پرستويي، به نوعي باني آن شده و دبير منتخب اين كمپين هم بود. كار اين كمپين حتي به نامه نوشته به بان‌كي‌مون هم رسيد. عزت‌الله انتظامي، مرحوم داوود رشيدي، علي نصيريان، محمدعلي كشاورز، جمشيد مشايخي، داريوش ارجمند، ژاله علو، ابراهيم حاتمي‌كيا، رضا كيانيان و... از شخصيت‌هاي عضوشده در اين كمپين بودند.
- ماجراي شلوار جين
از ديگر هشتگ‌هايي كه خيلي سر و صدا كرد و عموما هم توسط خود مردم راه‌اندازي و مديريت شد، هشتگ شلوار جين بود. روزگاري، بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم اشغالگر قدس، گفت كه پوشيدن شلوار جين در ايران ممنوع است. همين يك جمله كافي بود تا كاربران ايراني، هشتگ #jeans را راه‌اندازي كنند و كلي عكس ريز و درشت در شبكه‌هاي اجتماعي بگذارند. موضوع اين عكس‌ها، شهروندان ايراني با شلوار جين بودند؛ عكس‌هايي كه ثابت مي‌كرد اظهارات اين نخست‌وزير چقدر بچگانه و دور از واقعيت بوده است. كم‌كم تعداد كساني كه از اين هشتگ استفاده كردند زياد شد كه حتي رسانه‌هاي جهاني و بين‌المللي هم ناچار به پرداختن به اين سوژه شدند.
- #الشجره_الملعونه
زورآزمايي مجازي ايراني‌ها و سعودي‌ها (كه گاه شهروندان ديگر كشورهاي عربي نيز به سعودي‌هاي اضافه مي‌شوند)، خود تاريخچه مفصلي دارد؛ از كارزارهاي فوتبالي و حذف كلمه فارس در خليج‌فارس و... گرفته تا ماجراي نبردهاي نيابتي در سوريه و عراق و لبنان و يمن. آخرين مورد آن، به هشتگ #شجره_ملعونه مربوط مي‌شود كه كاربران ايراني از سخنان رهبرمعظم انقلاب در سالگرد فاجعه منا برداشت كرده‌اند. اين هشتگ، حتي از حوزه استفاده ايراني‌ها فراتر رفته و ديگر مسلمانان كشورهاي مختلف را با خود همراه كرد. به‌گونه‌اي كه وقتي مجري سوري از اين هشتگ استفاده كرد، با هجوم كاربران سعودي خشمگين به صفحه اجتماعي‌اش روبه‌رو شد. با توجه به عربي بودن اين هشتگ و برداشت آن از آيه قرآني «وَ الشَّجَرَهَ الْمَلْعُونَهَ فِي الْقُرْآنِ» و اينكه بيشتر مسلمانان جهان به زبان عربي در حد چنين تركيب‌هايي اشراف دارند، شاهد گسترش فوق‌العاده اين هشتگ هم بوديم. البته در اين ميان، برخي نيز سخن از شيطنت‌هاي توييتر در قالب پيشنهاد هشتگ اشتباه ولي شبيه به اين هشتگ مي‌گويند.
- هشتگ چيست؟ چكار مي‌كند؟
براي آنهايي كه خيلي اهل فضاي مجازي نيستند
شايد هنوز خيلي از مخاطبان اين پرونده با موضوع هشتگ آشنايي نداشته باشند. شايد خيلي‌ها هم باشند كه از هشتگ استفاده مي‌كنند اما اگر از آنها بپرسي كه اين هشتگ‌زدن چه فايده‌اي دارد، خيلي جواب درست و حسابي و دقيقي به شما ندهند. اگر جزو اين گروه از افراد هستيد خوب است بدانيد كه براساس تعريف‌هاي كمي تخصصي، هشتگ # يك نماد پيشوندي و يكي از تگ‌هاي ابرداده است. اما اگر بخواهيم هشتگ را به زبان ساده‌تر تعريف كنيم، بايد بگوييم برچسبي است كه براي دسته‌بندي و به اشتراك‌گذاري پست‌ها و نظرات درباره موضوعي خاص در سطح جهاني و فراتر از حلقه و فهرست دوستان و آشنايان و فاميل به‌كار مي‌رود.
هشتگ، ابزاري براي دسته‌بندي پيام‌ها فراهم مي‌كند تا افراد بتوانند آن هشتگ را جست‌وجو كنند و مجموعه‌اي از پيام‌هايي را كه شامل آن هستند به‌دست آورند. عموما كليدي‌ترين كلمه مربوط به آن موضوع را با علامت هشتگ همراه كنند. اين همراه‌كردن با استفاده از علامت # قبل از كلمه مورد نظر، انجام مي‌شود. در نامگذاري هشتگ مي‌توانيد از حروف، اعداد و علائم مجاز استفاده كنيد اما علامت‌هايي مانند $ يا % غيرمجاز هستند و به شما اجازه نامگذاري نمي‌دهند. هشتگ نخستين بار به وسيله توئيتر ايجاد شد و پس از آن توسط بسياري از شبكه‌هاي اجتماعي ازجمله گوگل‌پلاس، فيسبوك، فيلكر، اينستاگرام، فرندفيد، يوتيوب و پينترست مورد استفاده قرار گرفت.
به‌طور كلي مي‌توان مزاياي هشتگ را اينگونه برشمرد: 1- مطالب گذاشته شده در هشتگ را همه مي‌توانند مطالعه كنند و ديگر نيازي نيست هر شخصي مطلب را جداگانه به اشتراك بگذارد. 2- با مراجعه به هشتگ، نيازي به جست‌وجوي موضوعتان نيست، مي‌توانيد مطالب گوناگون را مطالعه كنيد. 3- همچنين در جست‌وجوي گوگل مي‌توانيد هشتگ مورد نظر را نوشته و مطالب مربوطه را مطالعه كنيد.