به نوشته NPR جان ژانگ از مرکز باروری نیو هوپ در منهتن نیویورک به مکزیک سفر کرد که عملی را برای زوجی اهل اردن انجام دهد که به آنان امکان داد در ماه مه امسال صاحب یک نوزاد پسر شوند.
این نوزاد اکنون سالم است و حال خوبی دارد.
ژانگ این عمل را به این امید انجام داد که به این زوج که هویتشان افشا نشده است، کمک کند فرزند سالمی داشته باشند.
این زوج دو کودک خود را به علت مبتلا بودن به حامل ژن‌های اختلالی به نام «نشانگان لی» (Leigh Syndrome)، كه یک اختلال کشنده دستگاه عصبی مرکزی است و از طرف مادر به ارث می‌رسد، ازدست‌داده بودند.
ایده ایجاد نوزادانی سالم از والدینی که از خانواده‌های دچار اختلالات ژنتیکی می‌آیند، مدت‌هاست که موردبحث بوده است. در ماه فوریه امسال، ۱۲ عضو هیئتی که آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی آمریکا تشکیل داده بود، طرحی را برای چگونگی انجام پژوهش در این زمینه به‌طور اخلاقی اعلام کردند.
سازمان غذا و داروی آمریکا پس‌ازاینکه دو گروه دیگر از دانشمندان آمریکایی خواستار انجام کار مشابهی شده بودند، خواستار تهیه این گزارش به‌وسیله این هیئت شده بود. باوجود انتشار این گزارش این سازمان می‌گوید کنگره آمریکا این سازمان را از دادن مجوز انجام این کار منع می‌کند. سازمان غذا و دارو پس از اعلام خبر تولد نوزاد سه والدی دوباره بر موضع خود درباره ممنوعیت انجام آن در آمریکا تأکید کرد. به خاطر همین ممنوعیت بود که ژانگ به مکزیک رفت.
- هم تحسین و هم انتقاد
تولد این نوزاد هم باعث تحسین و هم باعث انتقاد کارشناسان شده است. ازیک‌طرف گروهی از متخصصان ناباروری آن را یک پیشرفت بالقوه مهم برای حل مشکل بچه‌دار شدن زنان حامل اختلالات ژنتیکی دانسته‌اند.
دکتر اوون کی دیویس، رئیس جامعه پزشکی تولیدمثلی آمریکا در بیانیه‌ای گفت: «این کار بیانگر پیشرفت مهم در پزشکی تولیدمثلی است.»
ژانگ قصد دارد که جزئیات کارش را در اجلاس این جامعه در ماه آینده در سالت لیک سیتی در ایالت یوتا بیان کند.
از طرف دیگر برخی دیگر از کارشناسان کار ژانگ و همکارانش را غیرمسئولانه توصیف می‌کنند، چراکه هنوز پژوهش کافی درباره ایمن بودن این شیوه انجام نشده است.
پل کنوپفلر، زیست‌شناس سلولی در دانشگاه کالیفرنیا در دیویس دراین‌باره گفت: «این تحول در چند سطح مشکل‌آفرین است. این کار می‌توانست به علل متفاوت به نتیجه اشتباهی منتهی شود و هنوز هم می‌تواند.»
گروهی دیگر از کارشناسان نگران هستند که این اقدام را برای ایجاد به‌اصطلاح «نوزادان طراحی‌شده» بگشاید که در آن والدین تلاش می‌کنند صفات خاصی را برای نوزادانشان انتخاب کنند.
دیوید کینگ که رئیس گروه ناظر «هشدار ژنتیک انسانی» در لندن است، گفت: «این یک تکنولوژی تولیدمثلی سرمایه‌سالارانه با حداکثر بی‌مسئولیتی و بی‌اخلاقی است. کی دولت‌های جهان می‌خواهند جلوی دانشمندان سرکش را که حدود مهم اخلاقی را زیر پا می‌گذارند، بگیرند؟»
- چطور این نوزاد بوجود آمد
تولد این کودک برای نخستین بار در روز سه‌شنبه ۲۷ سپتامبر (۶ مهر) به‌وسیله مجله بریتانیایی نیو ساینتیست اعلام شد.
نشانگان لی یک اختلال میتوکندریایی نامیده می‌شود، زیرا ناشی از نقصان در DNA موجود در میتوکندری- ساختارهایی درون سلول که انرژی آن را فراهم می‌کنند، است.
دانشمندان برای کمک به زنان حامل این نقصان در DNA میتوکندری تکنیک‌هایی برای جایگزینی DNA معیوب میتوکندریایی با DNA سالم ابداع کرده‌اند.
تکنیک ژانگ شامل خارج کردن همه DNA هسته‌ای تخمک‌های اهدایی زنان دارای DNA میتوکندریایی سالم بود. سپس هسته‌های تخمک‌های مادر جدا شدند (و درنتیجه DNA معیوب میتوکندریایی باقی گذاشته شد) و انحا را وارد این تخمک‌های اهدایی بدون هسته کردند. در مرحله بعد این تخمک‌های ترکیبی با اسپرم پدر باور شدند.
از پنج رویانی که ژانگ به این شیوه به وجود آورد، فقط یکی به‌طور طبیعی رشد کرد و به رحم زن منتقل شد و درنهایت به تولد نوزاد پسر به‌ظاهر سالمی انجامید.
ازآنجایی‌که DNA میتوکندریایی فقط به فرزندان دختر یک زن منتقل می‌شود، این پسر نمی‌تواند DNA پیوند شده را به کودکان آینده خود انتقال دهد، بنابراین بسیاری از نگرانی‌های اخلاقی دراین‌باره کنار گذاشته می‌شود.