تمام آنهايي كه به اين توافق تاريخي و روزهاي آرام كلمبيا چشم دوخته بودند، بهت زده شدند؛ درست مثل روزي كه نتايج همه‌پرسي در مورد خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا منتشر شد. مردم كلمبيا برخلاف تصور همگان و درست برعكس نتايج نظرسنجي‌ها، به توافق ميان دولت اين كشور و گروه فارك رأي منفي دادند. دوشنبه گذشته دو طرف توافقي را امضا كرده بودند كه به 52سال درگيري خونين در اين كشور پايان مي‌داد.
طبق نتايج همه‌پرسي كه ديروز منتشر شد، 50.2درصد از شركت‌كنندگان، به توافق رأي منفي دادند و 49.8درصد رأي مثبت دادند. به اين ترتيب، توافق صلحي كه ميان خوان مانوئل سانتوز، رئيس‌جمهور كلمبيا و تيمولئون جيمنز ملقب به تيموشنكو، رهبر جدايي‌طلبان فارك، به امضا رسيده‌بود، لغو مي‌شود. سانتوز ديروز طي نطقي تلويزيوني تأييد كرد كه مردم كلمبيا به توافق صلح با شورشيان رأي منفي داده‌اند.
او در عين حال گفت كه تسيلم نمي‌شود و مذاكرات صلح را تا آخرين لحظه‌اي كه در قدرت باشد ادامه مي‌دهد. تيموشنكو نيز به خبرنگاران گفت كه گروهش به‌رغم نتيجه همه‌پرسي، همچنان به آتش‌بس با دولت پايبند خواهد ماند. او تأكيد كرد كه فارك براي آينده كلمبيا، به «واژه» اعتقاد دارد نه «گلوله». او گفت: «آنهايي كه به صلح اميد بسته‌اند، روي ما حساب كنند؛ صلح پيروز است.»
- برنامه جايگزين وجود ندارد
طرف‌هاي مذاكره‌كننده، ناظران بين‌المللي و كشورهايي كه طي سال‌هاي اخير در روند مذاكرات صلح ميان دولت مركزي در كلمبيا و شورشيان فارك دخيل بودند، تقريبا شك نداشتند كه توافق به‌دست آمده به تأييد مردم خواهد رسيد. مردم كلمبيا اما با دولت خود ميانه خوبي ندارند. در انتخابات پارلماني اخير هم تنها 40درصد از واجدان شرايط رأي‌دهي در پاي صندوق‌ها حاضر شدند.
در همه‌پرسي اخير حتي ميزان شركت‌كنندگان كمتر از 40درصد بود. پيش از رأي‌گيري، دولت كلمبيا اعلام كرده بود كه هيچ برنامه جايگزين يا «پلن B» براي اين توافق ندارد و مردم بايد به اين توافق رأي مثبت دهند تا كشور پس از سال‌ها تنش به سمت صلح و ثبات حركت كند. طبق اين توافق قرار بود نيروهاي فارك خلع سلاح شده و در كمپ‌هايي تحت نظر سازمان ملل مستقر شوند. همچنين قرار بود اين گروه اقدامات مافيايي، آدم‌ربايي و تجارت مواد‌مخدر را كنار بگذارد و به جاي آن وارد فعاليت‌هاي سياسي شود. در مقابل دولت اين كشور نيز متعهد شده بود دست به يك سري اصلاحات قانوني بزند، در مناطق محروم اقدامات عمراني را آغاز كند و در پارلمان نيز 10كرسي براي گروه فارك درنظر بگيرد.
- رأي منفي به توافق؛ چرا؟
گروه فارك با 7هزار نيرو بزرگ‌ترين گروه جدايي‌طلب در تاريخ كلمبيا به شمار مي‌رود. اين گروه كه ديدگاه‌هاي ماركسيستي دارد، از سال 1964به مبارزه مسلحانه با دولت مركزي كلمبيا پرداخته است؛ مبارزاتي كه طي 5دهه گذشته، جان 220هزار نفر را گرفته و بيش از 8ميليون نفر را آواره كرده است. گفته مي‌شود 45هزار نفر از مردم اين كشور هم طي اين سال‌ها ناپديد شده‌اند و از سرنوشت‌شان اطلاعي در دست نيست.
مخالفان توافق صلح اخير مي‌گويند هيچ‌گاه نمي‌توانند اقدامات جنايتكارانه فارك را فراموش كنند و خواستار محاكمه رهبران و نيروهاي اين گروه هستند. آلوارو اوريبه كه بين سال‌هاي 2002تا 2010رئيس‌جمهور كلمبيا بوده، رهبري مخالفان توافق را به‌دست گرفته بود. او مخالف مذاكره با فارك است و در دوره رياست‌جمهوري‌اش هم به تقابل نظامي با جدايي‌طلبان اعتقاد داشت. شرايط كنوني كلمبيا، مقبوليت سانتوز رئيس‌جمهور كنوني را هم به‌شدت كاهش داده و بار ديگر نام اوريبه را به‌عنوان رئيس‌جمهور جديد بر سر زبان‌ها انداخته است. به اعتقاد بسياري، راي منفي مردم به صلح با شورشيان، راي منفي به سانتوز محسوب مي شود.