به گزارش ایرنا، در این بیانیه که شنبه شب در پایان این همایش خوانده شد، با اشاره به مصوبه هیات دولت در سال 94 مبنی بر این که حقابه زیست محیطی تالاب بین‌المللی گاوخونی پس از آب شرب مقدم بر سایر مصارف است، افزوده شده است: به دلیل نرسیدن حقابه زیست محیطی، این تالاب در آستانه تبدیل شدن به کانون بزرگ تولید ریزگردهای سمی حاوی فلزات سنگین است.
این بیانیه با اشاره به این که شعاع انتقال ریزگردهای ناشی از خشک شدن این تالاب به بیش از هزار کیلومتر برآورد شده است، اضافه کرد: شعاع انتقال این ریزگردها، مرکز استان‌های یزد، اصفهان و چهارمحال و بختیاری در 200 کیلومتری آن و پهنه وسیعی از استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، قم، فارس، مرکزی، سمنان و تهران در فاصله 500 کیلومتری آن را در برمی‌گیرد.
این بیانیه به تاریخ و بستر تمدن‌ساز و مدنیت زاینده‌رود به عنوان شاهرگ حیاتی منطقه مرکزی کشور اشاره کرده و افزوده است: رودخانه دائمی زاینده‌رود از سرچشمه تا پایاب، زیست بومی زنده، پویا و یکپارچه است و احیای آن بدون مدیریت یکپارچه و به هم پیوسته رودخانه از سرآب تا پایاب امکان‌پذیر نیست.
شرکت‌کنندگان در همایش نکوداشت زاینده‌رود در بیانیه خود، توقف هرگونه بارگذاری جدید و طرح‌های نیمه تمام در بالاست زاینده‌رود و اجرای کامل مصوبات 9 ماده‌ای شورای عالی آب را خواستار شدند و تاکید کردند: متاسفانه توجه چندانی به این اجرای این مصوبات نشده است.
آنها همچنین پیشگیری قاطع و جدی از تمامی برداشت‌های غیرمجاز، اضافه برداشت‌ها و تخصیص‌ها از زاینده‌رود و منابع زیرزمینی این حوضه به ویژه دشت‌های بحرانی با تمامی ابزارها و امکانات قانونی را خواستار شدند.
بسیج همه دستگاه‌های اجرایی و قوای قضایی و انتظامی به ویژه سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های کشاورزی و تمامی دوستداران زاینده‌رود برای از جلوگیری از تجاوزات به حریم و بستر این رودخانه از سرچشمه تا پایاب به منظور حفظ اموال عمومی و کیفیت آب رودخانه از دیگر خواسته‌های شرکت‌کنندگان مطرح شده است.
آنها همچنین اراده و عزم ملی و اجرای قانون و رعایت حقوق آب بویژه حقوق آب مصرح در مصوبات سیزدهمین جلسه شورای عالی آب و جلسه چهارم شورای هماهنگی مدیریت به هم پیوسته زاینده‌رود را از جمله راهکارها برای احیای این رودخانه و تالاب بین‌المللی گاوخونی و پیشگیری از وقوع یک فاجعه بزرگ زیست محیطی در کشور دانستند.
شرکت‌کنندگان در همایش نکوداشت زاینده‌رود، تشکیل "کارگروه ملی احیای زاینده‌رود از سرآب تا تاپایاب" برای تدوین و اجرای برنامه جامع احیای حوضه زاینده‌رود را برای برون‌رفت از بحران کنونی این حوضه آبریزی ضروری دانستند.
سرعت بخشیدن به اجرای طرح احداث سد و انتقال آب کوهرنگ 3 و بهشت آباد برای تامین منابع آب جهت تخصیص‌های داده شده دولت و خاتمه یافتن تصرف حقابه‌های قانونی حقابه بران همچنین حقابه محیط زیست از جمله مواردی بود که شرکت‌کنندگان در بیانیه خود بر آن تاکید کردند.
آنها همچنین با قدردانی از تلاش همه افراد، سازمان‌ها، گروه‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی برای احیای زاینده‌رود در عین حال مجموعه تلاش‌های انجام شده را برای جاری شدن آب در بستر خشک این رودخانه کافی و کارآمد ندانستند و از دولت و همه ذی‌نفعان، برنامه‌ریزان و تصمیم‌گیران خواستند با درنظر گرفتن راهکارهای ارائه شده و عزم و اراده کافی و با اقتدار بیش از پیش برای اجرای قوانین جهت احیای زاینده‌رود بکوشند.
شرکت‌کنندگان، لحاظ کردن "طرح آمایش سرزمین در حوضه آبریز زاینده‌رود" در تمامی فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی و در نظر گرفتن توان اکولوژیک این حوضه آبریز و متوقف کردن طرح‌های مغایر با توسعه پایدار را خواستار شدند.
همایش نکوداشت زاینده‌رود هر ساله 18 مهر از سوی سازمان‌های مردم نهاد و دوستدار محیط زیست استان اصفهان برگزار می‌شود.
امسال این همایش با همکاری اتاق بازرگانی، کانون وکلای دادگستری، اداره کل محیط زیست و پژوهشکده آب و فاضلاب دانشگاه صنعتی، سازمان نظام مهندسی، سازمان نظام صنفی استان و انجمن مهندسی عمران استان اصفهان با حضور جمعی از نمایندگان اصفهان در مجلس شورای اسلامی، مسئولان ادارات مرتبط و اعضای سازمان‌های مردم نهاد دوستدار محیط زیست در اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد.
زاینده‌رود به عنوان بزرگ‌ترین جریان آبی منطقه مرکزی ایران در سال‌های اخیر با پدیده خشکسالی، افزایش برداشت و سوء مدیریت منابع آب مواجه و در محل پائین دست در بیش‌تر ماه‌های سال با خشکی مواجه شده است.
طرح 9 ماده‌ای احیای حوضه آبریز زاینده‌رود در سال 93 با هدف هماهنگی و اعمال مدیریت واحد بر این حوضه آبریز در موضوعات منابع، مصارف و حقابه‌ها به تصویب شورای آب کشور رسیده است.
تالاب گاوخونی نیز دارای وسعتی حدود 476 کیلومتر مربع است و در فاصله 140 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان، 30 کیلومتری شهر ورزنه، جنوب غربی شهرستان نایین و غرب منطقه ندوشن از استان یزد و شمال غربی کویر ابرقو قرار دارد.
سال‌هاست تالاب گاوخونی با کمبود آب مواجه شده و در ورطه نابودی است.
خشکی تالاب بین‌المللی گاوخونی که تبعات حاصل از پراکنش ریزگردهای آن تهدیدی برای سلامت ساکنین منطقه مرکزی کشور تا استان تهران به شمار می‌آید از دغدغه‌های زیست محیطی اصلی مردم و مسئولان این استان است.