پس از گام مؤثر شهرداري تهران و دولت در تصويب طرح كاهش، مجلس نيز قرار است سرانجام گامي براي كاهش آلودگي هواي تهران و كلانشهرهاي كشور بردارد. اخبار رسيده به همشهري نشان مي‌دهد در هفته جاري لايحه هواي پاك پس از 3هفته انتظار قرار است به صحن علني مجلس بيايد تا در عرصه قانونگذاري نيز خلأ بزرگ برخورد با آلودگي هوا برطرف شود.
اسفند ماه1389 بود كه مجلس هشتم طي اصلاحيه‌اي بر قانون اخذ جرايم رانندگي، طي تصميمي شگفت، معافيت خودروهاي نو از معاينه فني را از 2 به 5سال افزايش داد. اين قانون علاوه بر افزايش چشمگير آلودگي هواي 8كلانشهر كشور موجب شد سطح فني خودروها نيز دست‌كم تا 5سال مورد بررسي قرار نگيرد و تصادفات فوتي و جرحي بسياري در معابر شهري و برون‌شهري كشور بر اثر ناديده گرفتن معاينه فني رخ دهد. در يك معاينه فني 18تست روي يك خودرو انجام و بخش‌هاي حياتي خودرو در تردد بررسي مي‌شود.
- اميدواري به يك لايحه
لايحه هواي پاك در روزهاي پيش رو قرار است به صحن علني مجلس بيايد و به زعم علي محمدشاعري، رئيس كميسيون كشاورزي مجلس دهم، اين لايحه، كامل‌ترين و جامع‌ترين قانون در مورد آلودگي هوا خواهد بود كه پس از سال‌ها به سرانجام خواهد رسيد. پيش از صحن علني، لايحه هواي پاك در روزهاي پاياني شهريور در كميسيون كشاورزي مجلس مصوب شد و از 3مهر در صف ورود به صحن علني قرار گرفته است. طبق ماده5 اين لايحه «هر وسيله نقليه موتوري بايد داراي گواهينامه مخصوصي مبني بر رعايت حد مجاز خروجي آلوده‌كننده‌هاي هوا(معاينه فني) و صوت باشد و اخذ اين گواهينامه براي دارندگان خودروهاي سواري و موتورسيكلت با بيش از 3سال الزامي است. صدور اين گواهينامه نيز با تأييد سازمان محيط‌زيست و شهرداري تهران خواهد بود.» همچنين در تبصره 3اين لايحه آمده است: «افرادي كه با وسايل نقليه موتوري آلاينده تردد مي‌كنند به 3برابر جريمه مرتبط در قانون رسيدگي به تخلفات رانندگي(150هزار تومان) جريمه خواهند شد و درصورت تكرار علاوه بر جريمه، گواهينامه آنان 6ماه ضبط مي‌شود.»
- اهميت بسته‌هاي تشويقي
بيش از يك دهه است كه كاهش آلودگي هواي پايتخت و كلانشهرها مطرح و اظهارنظرهاي مختلف نيز در اين زمينه ارائه شده اما شاهديم كه اقدامات محدود به تصميمات مقطعي، مسكن و با اثرگذاري كم مانند محدوديت‌هاي تردد و طرح‌هاي زوج و فرد شده است. علي ابراهيمي عضو كميسيون كشاورزي در اين‌باره گفت: اقدامات انجام شده براي كاهش آلودگي هوا عمدتا روش‌هاي تنبيهي بوده است. اين در حالي است كه استفاده از بسته‌هاي تشويقي مي‌توانست كارسازتر باشد، در اين زمينه توسعه حمل‌ونقل عمومي و مترو به شكل گسترده و ويژه يكي از راهكارهاي مهم بود كه از آن غفلت شده است.
- لايحه سريع‌تر تصويب شود
دولت و تمامي دستگاه‌هاي مسئول بايد تلاش كنند تا به‌صورت مبنايي به كاهش آلودگي هوا پرداخته شود، پرداختن مبنايي به‌معناي مديريت تمام مولدهاي آلايندگي است تا به سطحي برسانند كه منشا توليد آلودگي مديريت و كنترل شده و به حد استاندارد برسد، از اين‌رو مجموعه‌اي از اقدامات نياز است كه در لايحه هواي پاك وجود دارد. محمدرضا نجفي، نايب‌رئيس مجمع نمايندگان استان تهران مجلس در اين‌باره گفت: توسعه حمل‌ونقل ريلي، كاهش سن معاينه فني خودرو و تجهيز مراكز معاينه فني به سيستم‌هاي لازم، توسعه حمل‌ونقل عمومي و جايگزيني خودروهاي فرسوده در حمل‌ونقل عمومي در لايحه هواي پاك لحاظ شده و بايد اين لايحه هرچه سريع‌تر در صحن علني تصويب شود.
- خودروها عامل تشديد آلودگي هوا
خودروهاي دودزا مهم‌ترين عامل آلايندگي هستند. محمدرضا تابش رئيس فراكسيون محيط‌زيست و توسعه پايدار مجلس در اين‌باره گفت: براي كاهش آلودگي هوا و خسارات ناشي از آن بايد در وضعيت خودروهاي دودزا بازنگري شود. عمده‌ترين عامل آلودگي هوا به‌خصوص در كلانشهرها خودروهايي است كه سيستم سوختي آنها اشكال دارد. براي بهبود آلودگي هوا بايد به توسعه وسايط نقليه عمومي چون مترو نيز پرداخته شود اما به‌دليل هزينه بالاي توسعه آن، دولت بايد با شهرداري‌ها همكاري كند، اما با اين حال به‌دليل تأثير صرفه‌جويي در سوخت براي كاهش آلايندگي بايد بهسازي سيستم احتراق خودروها در اولويت قرار گيرد. رئيس فراكسيون محيط‌زيست و توسعه پايدار مجلس شوراي اسلامي، يادآور شد: در حوزه آلودگي، قوانين از گذشته وجود داشته است. هم‌اكنون نيز لايحه هواي پاك در دستور كار صحن علني مجلس است اما خلأ قانوني در اين زمينه وجود ندارد و مشكل اصلي ضعف در اجراست.