اين در حالي است كه ديروز سومين روز متوالي هواي ناسالم در تهران بود. علاوه بر پايتخت، آسمان اصفهان، مشهد، كرج، اروميه، بوشهر، سنندج و اهواز نيز ميزبان هواي ناسالم بودند اما مجلس پس از 2سال در نوبت نگهداشتن لايحه هواي پاك، سرانجام اين لايحه را در ميانه راه تصويب به 4 كميسيون ارجاع داد.
- 770روز در ايستگاه بهارستان
31شهريور 1393بود كه دولت يازدهم طي نامهاي لايحه اصلاح قانون نحوه جلوگيري از آلودگي هوا موسوم به لايحه هواي پاك را طي نامه شماره 73993/50220 به مجلس فرستاد. از آن روز 770روز ميگذرد. موضوع اين لايحه بارها در كميسيونهاي مختلف بررسي شد و پس از 2سال سرانجام در كميسيون كشاورزي تصويب شد. البته اين قانون بخشهاي مشترك بسياري با قوانين هم عرض مبارزه با آلودگي هوا دارد اما به هر ترتيب پس از تصويب كميسيون از 3مهر امسال در نوبت صحن قرار گرفت. اين صف نيز براي لايحه 36روز بهطول انجاميد تا سرانجام ديروز بندهاي آن در صحن علني بررسي شد.
- 3ماده اوليه
طبق ماده اول تمام دستگاههاي دولتي و بخش خصوصي مكلف به اجراي قانون هواي پاك شدند. اين بند هيچ محتوايي جز اين نداشت. در بند دوم نيز تصريح شد كه سازمان حفاظت محيطزيست، مسئول نظارت بر حسن اجراي اين قانون است. قدم بعدي مجلس در تصويب لايحه هواي پاك به تعريف اصطلاحات گذشت و طي آن آلودگي هوا، حدود مجاز انتشار آلايندهها، منابع آلودهكننده طبيعي، انساني، منابع متحرك و ثابت و مواقع اضطراري تعريف شدند؛ واژههايي كه الفباي شناخت آلودگي هوا هستند و از نخستين قوانين آلودگي هوا در سال1374 تاكنون براي همه شناخته شده هستند. تصويب ماده سوم طرح نيز قدم بعدي مجلس در جلسه ديروز بود. طبق اين ماده، سازمان حفاظت محيطزيست و وزارت كشور مسئول تعيين محدوديتهاي زماني و مكاني در موقع بروز آلودگي هوا در كشور شدند.
- لايحه مسكوت بماند؟
پس از تصويب اين 3ماده، ايرادات ويرايشي و ابهامات متني براي نمايندگان پديد آمد. در پي اين ايرادات مجلس بر سر اين دوراهي مانده كه يا لايحه مسكوت بماند يا براي شور دوم به كميسيون كشاورزي ارسال شود. نادر قاضيپور نماينده اروميه در اين راه خواستار مسكوت ماندن لايحه شد اما علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي لايحه هواي پاك را براي بررسي مجدد به كميسيون كشاورزي ارجاع داد و به قاضيپور گفت: مسكوت ماندن وجه بيروني خوبي ندارد.
وي در اينباره گفت: از آنجايي كه موضوع آلودگي هوا مهم است و ميخواهيم در دستور كار مجلس قرار بگيرد و بهتر است موضوع براي بررسي مجدد به كميسيون ارسال شود چرا كه استانهاي ديگر به جز تهران ازجمله خوزستان، اراك و سيستان هر كدام بهنحوي درگير آلودگي هوا هستند. به گفته وي، در لايحه هواي پاك به آلودگيهاي صوتي و هوا اشاره شده است اما شاكله لايحه نبايد تغيير كند چرا كه شوراي نگهبان به آن اشكال خواهد گرفت.
به زعم لاريجاني، نظر كميسيونهاي صنايع، بهداشت و انرژي نيز بايد گرفته شود. بدينترتيب در كمتر از 2ساعت، مجلس لايحه مهم هواي پاك را به 4كميسيون ارجاع داد تا راه براي تصويب مهمترين قانون جلوگيري از آلودگي هوا، طولاني و طولانيتر شود.
- معاينه فني فعلاً دو ساله نميشود
عواقب هر تصميم در سطوح مختلف شهرها و ملي قابل بررسي است. با عقب افتادن روند تصويب لايحه هواي پاك اگرچه تنها يكي از هزاران قانون مربوط به آلودگي هوا در هالهاي از ابهام قرار ميگيرد اما مواردي در اين لايحه اصلاح شده بود كه تغيير آن نيز به تأخير ميافتد. اين لايحه 34ماده دارد كه از اين تعداد 15ماده تنفيذي است.
از ميان اين 15ماده نيز برخي اصلاح و تكميل شده و مابقي، موارد جديدي است كه در قانون آورده شده است. در موارد جديد مسائل مهمي ازجمله پايش دائمي آلودگي امواج، استاندارد كردن سوخت خودروها، پايش آلايندههاي ثابت مثل موتورخانهها و براي نخستين بار تعيين تكليف دستگاههاي مختلف در موضوع گردوغبار مطرح شده است. همچنين دو ساله شدن معافيت معاينه فني خودروهاي نو مهمترين محور اين ماده در كاهش مستقيم آلودگي هواست كه براساس تصميم ديروز مجلس، فعلا بايد مسير خود را به سوي 4كميسيون در پيش بگيرد.