كارتنخوابها و معتاداني كه گاهي پيش از اين از خودروها فرار ميكردند اين شبها خودشان منتظر رسيدن گشتهاي شهردارياند چراكه سرماي هوا مشتري مددسراها را افزايش ميدهد. تا سال گذشته 6مـددســراي دائمي و 10مددسراي اضطراري و موقت در نيمه دوم سال در تهران فعاليت ميكردند. اما از سالجاري 10مددسراي اضطراري شهرداري دائمي شده و در مجموع 16مددســــرا در پايتـخـت، به كارتنخوابها و در راه ماندگان خدمات ارائه ميدهد.
- افزايش خدمات مددسراها در سالجاري
رضا قديمي، مديرعامل سازمان خدمات اجتماعي شهرداري ميگويد: دائمي شدن اين مراكز اتفاق خوبي است چراكه اين افراد در كلونيهاي آسيب حضور نخواهند داشت و با يكبار آشنا شدن با مددسرا، شبهاي آينده خودشان دوباره به مركز برميگردند. مددسراها تا سال گذشته فقط خدمات هتلينگ ارائه ميدادند؛ شام، صبحانه، استحمام، جايي براي خواب و البته گاهي اوقات مددكاري موردي. اما امسال اين مراكز مددجومحور فعاليت كرده و غربالگري انجام ميدهند. فعاليت مددكاري قويتر شده و در مورد تك تك افراد كار ميشود. مشكل پيش آمده و دليل بروز آن بررسي شده و درصورت نياز با خانواده تماس گرفته ميشود و در واقع سعي بر اين است كه اقدامات پيشگيرانه انجام شود.
اگر يك كارتنخواب معتاد باشد كه معمولا درصد بالايي از كارتنخوابها را شامل ميشود، مددكار در همان مددسرا يا گرمخانه تلاش ميكند او را به كمپهاي خودمعرف ترغيب كند. اگر كارگر فصلي جوياي كار باشد به سامانه كارگران فصلي براي يافتن كار معرفي ميشود. گاهي اوقات برخي كارتنخوابها افراد عادي هستند كه براي پيگيري مشكلات اداري و حقوقي وارد تهران شده و بضاعت پرداخت هزينه اسكان را ندارند. اين افراد هم بعد از شناسايي به يكي از مددسراها با ظرفيت 50نفر كه افراد سالم و غيرمعتاد در آنجا حضور دارند ارجاع ميشوند. در واقع براي اين دو گروه آخر، اقدام پيشگيرانه انجام ميشود تا كارتنخوابي موجب كشيده شدن آنها به معضل اعتياد و... نشود.
غير از اين تفاوت، تا قبل از سالجاري مددسراهايي كه معتادان در آن شبشان را صبح ميكردند، صبحها تعطيل بودند و خدماتي ارائه نميدادند اما مددسراهاي واقع در مناطق 4، 5، 9، 20و مركز خاوران در منطقه 15برنامه متادوندرماني و كاهش آسيبها را نيز دنبال ميكنند.
- راهاندازي مددسراي تفكيكي زنان، بهزودي
مددسراي چيتگر با ظرفيت 120نفر ويژه زنان چندماه قبل كار خود را آغاز كرد. اين مركز تا 200نفر هم امكان افزايش ظرفيت دارد. پيش از اين تنها سامانسراي لويزان، زنان كارتنخواب را اسكان ميداد اما با راهاندازي مركز چيتگر، زنان كارتنخوابي كه تنها نيازمند اسكان شبانه بوده و درگير بيماريهاي مزمن، عفوني و... نيستند به آنجا منتقل ميشوند. به گفته قديمي، مركز چيتگر تاكنون جوابگوي تعداد زنان كارتنخواب بوده و البته تعداد ديگري از آنها از مراكز بهزيستي هم استفاده ميكنند. با اين حال قرار است بهزودي 2 مركز ميانراهي براي بانوان در راه مانده به دور از آسيب، راهاندازي شود، شبيه همان مركز تفكيكي مردان سالم. ظرفيت هركدام از اين مراكز ويژه بانوان 100نفر است. جدا كردن زنان در راه مانده يا كارتنخواب سالم اهميتي بهمراتب بيشتر از تفكيك مردان سالم دارد، چرا كه اگر اين زنان دچار مسئله اعتياد شوند، پيامدهاي بيشتري براي خودشان و جامعه بهدنبال خواهد داشت؛ تولد نوزادان بيهويت و بيمار و افزايش جامعه آسيبزده، يكي از آنهاست.
- نگاهي به آمار مددجويان
در شش ماهه اول سال 94تعداد 196005نفر- شب و در نيمه اول سال 95تعداد 126135نفر- شب از مددسراهاي شهرداري استفاده كردهاند. در نيمه اول سال 94از مجموع كساني كه گشتهاي 24ساعته شهرداري جمعآوري كردهاند 45.8درصدشان راهي مددسرا شده و بقيه به مراكزي مانند سامانسرا منتقل شدهاند. اين آمار در همين بازه زماني در سالجاري 65.5درصد است. همچنين از ابتداي سال جاري كه مركز بانوان چيتگر كار خود را آغاز كرده تاكنون، 2436نفر- شب از خدمات اين مددسرا استفاده كردهاند.