به گزارش همشهري، شاخص كل بورس تهران كه توانسته بود هفته قبل در طول 5روز 1.5درصد رشد كند و در ابتداي هفته نيز در مجموع 2درصد رشد كرده بود تحت‌تأثير افزايش قيمت خوراك پتروشيمي‌ها در روزهاي دوشنبه و سه‌شنبه با نزول مواجه شد. اين موضوع اعتراض سهامداران و حتي نمايندگان مجلس را در پي داشت به‌طوري كه جلال ميرزايي عضوكميسيون انرژي مجلس با انتقاد از اين تصميم آن را اقدامي شتابزده خواند و تأكيد كرد: تغيير محاسبه نرخ خوراك باعث افزايش حدود 30درصدي هزينه پتروشيمي‌ها شده است و شركت‌هاي پتروشيمي معتقدند كه با ايجاد شرايط كنوني فشار مضاعفي بر آنها تحميل مي‌شود.
- وزير نفت وتو كرد
بيژن نامدار زنگنه وزير نفت مصوبه‌اي كه شركت ملي پالايش و پخش بخش فرآورده‌هاي نفتي اوايل آبان‌ماه صادر كرده بود را لغو كرد. بيژن زنگنه خطاب به عباس كاظمي، مديرعامل شركت ملي پالايش و پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران آورده است: نحوه قيمت‌گذاري ميان شركت‌هاي پالايشي غيردولتي با مصرف‌كنندگان‌شان هيچ ارتباطي به وزارت نفت ندارد. اين اتفاق در پي آن افتاده بود كه شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران دوم آبان‌ماه قيمت‌هاي جديدي براي فرآورده‌هاي پنتان، LAB، گاز، پروپان، گازهاي آبادان و تبريز، گاز مايع و نفتا را براي مصارف داخلي اعلام كرد. اما ديروز وزير نفت با تأكيد بر اينكه تعيين نرخ تسعير ارز از اختيارات وزارت نفت نيست مصوبه را باطل كرد.
به اين ترتيب شاخص كل بورس تهران در مبادلات ديروز تحت‌تأثير اين رويداد باز هم كاهش يافت و به‌نظر مي‌رسد كه اين روند نزولي در روزهاي آينده همچنان ادامه داشته باشد. اما كارشناسان در تحليل دلايل نزول بورس نظر ديگري دارند؛ آنها معتقدند موضوع ارز تك‌نرخي بر بورس سايه انداخته است ضمن اينكه بازار سهام همچنين منتظر است نتايج انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا و سپس ايران را ارزيابي كند.
- اثر ارز تك‌نرخي
در همين رابطه مصطفي اميدقائمي مديرعامل سابق فرابورس ايران با تأكيد بر اينكه بازار سرمايه در روزهاي اخير تحت‌تأثير يك عامل اساسي قرار دارد، گفت: واقعيت آن است كه طبق وعده‌هاي داده شده موضوع تك‌نرخي شدن ارز با شروع 6ماهه دوم سال95 با جديت در حال پيگيري بوده و اثرات آن تا حدودي در بازار سرمايه منعكس شده است. فرهاد سليم يك كارشناس ديگر بازار هم اين موضوع را تأييد مي‌كند و مي‌گويد: يكي از مهم‌ترين نگراني‌هاي كنوني اقتصاد ايران قيمت ارز است. او با بيان اينكه دولت تصميم‌هاي خود را به كندي اجرا مي‌كند، توضيح مي‌دهد: انتظار مي‌رود دلار از محدوده فعلي حدود 10درصد ديگر رشد كند.
حميدرضاكاهدي هم دراين باره به همشهري مي‌گويد: ارز تك‌نرخي اثرات متفاوتي بر سهام شركت‌ها دارد برخي سود مي‌برند و برخي زيان مي‌كنند. سهام شركت‌هاي پتروشيمي كه مهم‌ترين گروه بازار هستند با توجه به اينكه هم‌اكنون نرخ خوراك را با ارز مبادله‌اي دريافت مي‌كنند درصورت تك‌نرخي شدن ارز از اين موضوع زيان خواهند ديد. ابراهيم نوايي راهكار تداوم رونق بورس را تثبيت نرخ ارز و تك‌نرخي شدن ارز مي‌داند: اين موضوع درصورت تحقق مي‌تواند بودجه سالانه شركت‌هاي بورسي را شفاف كند و تأثير مهمي در اقتصاد و بازار سرمايه داشته باشد.
- اثر انتخابات
مصطفي اميد قائمي در عين حال به يك عامل ديگر اشاره مي‌كند و مي‌گويد: با نزديك شدن به برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا پيش‌بيني مي‌شود بازار سرمايه دچار تلاطم شود. براساس اين گزارش اگرچه هنوز تحقيقي در مورد اثر انتخابات بر بازار سهام ايران انجام نشده است و حتي برخي تحليلگران اين موضوع را صحيح نمي‌دانند اما نگاهي به سابقه تاريخي بورس اثر انتخابات را بر بازار سهام تأييد مي‌كند. سعيد خدايي درباره اينكه انتخابات آمريكا بر بورس اثر دارد يا خير مي‌گويد، اگر ريسك‌هاي بازار را به 2 دسته دروني و بيروني تقسيم كنيم هم‌اكنون يكي از ريسك‌هاي بيروني بسيار جدي كه هم روي بورس ما و هم بسياري از اقتصادها در جهان تأثير‌گذار هست، انتخابات رياست‌جمهوري آمريكاست، پس از آن با فاصله چند ماهه انتخابات رياست‌جمهوري ايران نيز برگزار خواهد شد كه اين انتخابات نيز براي بازار بسيار مهم است.
- ترامپ يا هيلاري
حسين خواجويي كارشناس بازار سرمايه با فرض مؤثر بودن نتايج انتخابات آمريكا بر بازار سرمايه ايران درباره اينكه چه نتيجه‌اي در انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا به نفع ايران است مي‌گويد: واقعيت آن است كه بورس ايران از افزايش شانس هيلاري كلينتون براي پيروزي در انتخابات استقبال مي‌كند چراكه صاحب‌نظران اين حوزه معتقدند پيروزي دونالد ترامپ يك فاكتور بازدارنده در مسير اجراي «برجام» محسوب مي‌شود. اين در حالي است كه در مقابل نامزد حزب دمكرات به استمرار روند توافق هسته‌اي پايبندتر خواهد بود.
فرهاد سليم هم تأكيد مي‌كند: فعالان بازار سرمايه بر سر اين موضوع كه انتخاب يك دمكرات براي بازار سرمايه بهتر است اجماع دارند. به اين ترتيب اگر هيلاري كلينتون رئيس‌جمهور منتخب مردم آمريكا شود، مي‌تواند در كوتاه‌مدت تأثير مثبت بر روند حركتي قيمت سهام در بازار سرمايه كشورمان داشته باشد. او مي‌گويد:علاوه بر اين موضوع انتخابات رياست‌جمهوري كشورمان را نيز در پيش داريم كه طي اين مدت بايد ديد دولت فعلي براي حفظ رأي و انتخابات مجدد چه اقدامات مفيد اقتصادي انجام خواهد داد؟
- آينده چه مي‌شود؟
اسلامي بيدگلي درباره اينكه آيا بورس در روزهاي آينده رشد مي‌كند يا نزول مي‌گويد: صعود مقطعي شركت‌هاي تأثير‌گذار در معاملات بازار سرمايه باعث شده تا سهامداران با فروش سهام‌هاي خود، عرضه‌هاي زيادي در بازار داشته باشند بنابراين در چنين شرايطي نبايد انتظار صعودهاي بلندمدت داشت. كارشناسان بازار سهام معتقد بودند اگر شاخص از كانال ۷۹هزار واحدي عبور كند سطح مقاومتي را اداره خواهد كرد و به صعودهاي بيشتري خواهد رسيد اما شاخص با عبور از اين كانال نتوانست سطح مقاومتي را طي كند بنابراين برخي پيش‌بيني‌ها محقق نشد.
از‌سوي ديگر گردش نقدينگي موجود در بورس الگوهاي معاملاتي را برهم زد. به‌گفته خواجويي، با توجه به وضعيت فعلي حاكم بر اقتصاد جهاني و آينده انتخابات رياست‌جمهوري داخلي، استمرار رويه فعلي در گروه‌هاي پيشرو فعلي به طرز فزاينده‌اي دور از انتظار است. اما مديرعامل سابق فرابورس نظر ديگري دارد او مي‌گويد: ارائه پيش‌بيني از ميزان نماگر بازار تا پايان سال95 امكان‌پذير نيست اما معتقدم وضعيت بازار سرمايه در نيمه دوم سال به‌مراتب بهتر از نيمه اول خواهد بود.
فرهادسليم هم تأكيد مي‌كند: هرچند دولت به كندي تصميمات خود را به مرحله اجرا مي‌رساند اما اقداماتي كه تاكنون صورت گرفته مي‌تواند منجر به شكوفايي اقتصاد كشور در سال آينده شود. نوايي هم اين موضوع را تأييد مي‌كند و مي‌گويد: برخي از مشكلات بازار در نيمه اول سال كاهش يافته يا اصلاح شده است.
- زاويه‌اي ديگر
برخلاف اغلب كارشناسان، علي اسلامي بيدگلي نظرات متفاوتي دارد، او مي‌گويد: بازار سهام دچار پارادوكس‌هايي شده كه پيش‌بيني‌هاي معاملاتي را با خطاهاي معناداري مواجه كرده است. يكي از اين پارادوكس‌ها بالا بودن نرخ بهره بانكي در شبكه‌هاي غيررسمي است كه روندي صعودي به‌خود گرفته و موجب برهم ريختن برخي معاملات بازار سرمايه به‌خصوص فرابورس شده است.