اگرچه بعد از رودبار و بم چشم‌ها به تهران دوخته شد و هشدارهاي بسياري در مورد زلزله پايتخت از سوي كارشناسان تا به امروز مطرح مي‌شود، اما يك دهه تلاش مديريت شهري و به تعبير شهردار پايتخت، «درست، عدالت‌خواهانه و به‌دور از تبعيض» بوده است و توانست رشد چشمگيري در نوسازي بافت فرسوده ايجاد كند؛ تلاشي كه در آن شهرداري تهران تنها بود. هنوز هم 3هكتار از پايتخت، ساختمان‌هاي فرسوده دارد؛ يعني چيزي حدود 150هزار خانوار تهراني. وضعيت ديگر شهرهاي كشور بهتر نيست. تقريبا 30درصد جمعيت كشور در بافت‌هاي فرسوده زندگي مي‌كنند و درصورت بروز يك بلاي طبيعي، بحراني جدي شكل خواهد گرفت.
عضو فراكسيون مديريت شهري مجلس شوراي اسلامي معضل بافت‌هاي فرسوده را معضل كل كشور مي‌داند و معتقد است: وضعيت بافت‌هاي فرسوده در ساير شهرهاي كشور همچون مشهد، تبريز، اصفهان، شيراز، كرمان، سيرجان، رفسنجان و... بسيار بحراني است به‌طوري كه درصورت وقوع كوچك‌ترين زلزله، شاهد خسارات جبران‌ناپذيري خواهيم بود. شهباز حسن‌پور بيگلري با اشاره به نقش دستگاه‌هاي حاكميتي در نوسازي، خاطرنشان كرد: نمايندگان مجلس درصورت لزوم از مسئولان دولتي درخصوص عملكردشان در رابطه با نوسازي بافت‌هاي فرسوده در كل كشور سؤال خواهند كرد. اين عضو فراكسيون مديريت شهري مجلس شوراي اسلامي با تأكيد بر اينكه نوسازي بافت‌هاي فرسوده مي‌بايد موضوع مورد مطالبه مجموعه نمايندگان مجلس باشد نه‌تنها فراكسيون مديريت شهري، اظهار داشت: 30نماينده كلانشهر تهران در مجلس شوراي اسلامي در قبال مردم مسئوليت دارند و مي‌بايد پاسخگو باشند.
- اقدامي عدالت‌خواهانه
205هزار پلاك شهر تهران نياز به نوسازي دارد. اين رقم يعني بيش از 5درصد مساحت شهر تهران؛ يعني دقيقا 3هزار و 268هكتار از مساحت پايتخت. در اين محدوده 19درصد از جمعيت شهر تهران زندگي مي‌كنند كه حدود 22درصد كل پلاك‌هاي شهر تهران را شامل مي‌شود. وضعيت ديگر شهرهاي كشور هم بهتر از تهران نيست. در واقع در يك آمار كلي، حدود 30درصد جمعيت كشور در بافت‌هاي ناكارآمد زندگي مي‌كنند و قرار است كه براساس مصوبه مجلس شوراي اسلامي، هر ساله 10درصد از اين بافت‌ها نوسازي شود. اما روند نوسازي در كشور چندان مناسب نبوده است. ميانگين نوسازي در كل كشور حدود 8درصد است؛ رقمي كه در تهران تا 4برابر افزايش مي‌يابد و به 34درصد مي‌رسد. شهردار تهران سياست نوسازي بافت‌هاي فرسوده تهران را سياستي «درست، عدالت‌خواهانه و به‌دور از تبعيض» دانست و تأكيد كرد كه «خيلي دوست داريم اين امكان براي همه كشور اتفاق بيفتد».
طي يك دهه گذشته نوسازي بافت فرسوده در شهر تهران روندي رو به رشد به‌خود گرفته است و اين امر موجب شده است تا وزارت راه و شهرسازي، شهردار تهران را به‌عنوان رئيس ستاد بازآفريني شهر تهران كه مسئوليت نوسازي بافت‌هاي فرسوده در استان تهران را به‌عهده دارد، معرفي كند؛ جايگاهي كه در ديگر استان‌هاي كشور، استاندار رياست ستادها را به‌عهده دارد. شهردار تهران در گزارش اخير خود به شوراي شهر تهران از نوسازي بافت فرسوده در تهران گفت و اظهار داشت: صد درصد هزينه صدور پروانه، حق انشعاب آب، برق، فاضلاب و همچنين جريمه‌هاي گذشته در بافت فرسوده بخشيده شده است كه در اين شرايط به هر خانواده چند صد ميليون تومان كمك شده است.
رئيس ستاد بازآفريني شهر تهران در اين جلسه اظهار داشت: در تهران 3هزار هكتار بافت فرسوده داريم و گفتيم خانه‌هاي محدوده بافت فرسوده در صدور پروانه 50درصد تخفيف داشته باشند كه اين رقم بالايي بود. ما براي حداقل 150هزار خانواري كه در بافت فرسوده شهر تهران هستند و در بافت فرسوده مشكل مسكن دارند 50درصد تخفيف را در سال 87 و در شوراي سوم درنظر گرفتيم.
شهردار تهران ادامه داد: مجلس شوراي اسلامي تصويب كرد كه در بافت‌هاي فرسوده كل كشور 50درصد تخفيف براي عوارض ساخت‌وساز درنظر گرفته شود و ما‌به‌التفاوت اين پول را دولت به شهرداري‌ها بدهد كه تاكنون دولت هم پول مربوط به عوارض ساخت‌وساز در بافت فرسوده را به شهرداري‌ها نداده است.
قاليباف افزود: ما در شوراي چهارم پيشنهادي براي افزايش تخفيف‌ها در بافت فرسوده آورديم؛ به‌طوري كه هم‌اكنون صددرصد هزينه صدور پروانه در بافت فرسوده بخشيده شده است. حتي در بخشي از محله‌ها كه شرايط آنها در بافت فرسوده حاد است، در سال 95 تصويب شد كه حق انشعاب آب، برق و فاضلاب را هم بدهيم و جريمه‌هاي گذشته‌شان را هم بخشيديم.
- سرعت در نوسازي تهران
تلاش براي نوسازي بافت فرسوده در يك دهه گذشته به‌عهده سازمان نوسازي شهر تهران بود. برنامه‌هاي متعدد اين سازمان در مناطق جنوبي شهر باعث شده است تا تهران الگويي براي ساير شهرهاي كشور شود. مديرعامل سازمان نوسازي شهر تهران با اشاره به اينكه توانسته‌ايم 20تا 25درصد هزينه ساخت را كاهش دهيم، گفت كه خوشبختانه هزينه انشعاب آب، برق و گاز را در بافت فرسوده رايگان اعلام كرديم كه اين اقدام براي سال 95اجرايي شده و به تمامي دستگاه‌ها اعلام شده است. عبادالله فتح‌اللهي هزينه دوم كه در آن تخفيف داده شده است را هزينه حفاري در داخل بافت فرسوده عنوان كرد. وي با اعلام اينكه حل تمامي عوارضي كه منشا آن شورا و شهرداري بوده است در بسته جديد حذف شده است، گفت: به جز عوارض آموزش و پرورش و فعلا هزينه نظام مهندسي، بقيه عوارض حذف شده‌اند كه اين عوارض 10درصد هزينه ساخت را به‌خود اختصاص مي‌دهد.