طي اين مدت، چشم بسياري از مردم جهان به اين انتخابات بود چرا كه آمريكا خود را پرچم‌دار دمكراسي در جهان مي‌داند. در واقع چشم مردم در جوامع كمتر توسعه‌يافته به روند برگزاري انتخابات در جامعه توسعه‌يافته آمريكا بود. قشر تحصيل‌كرده و فرهيخته در نقاط مختلف جهان براي‌شان باورپذير نبود كه در كشوري همچون آمريكا كه به اعتقاد بسياري بزرگ‌ترين قدرت دنياست و خود را آقاي جهان مي‌داند، 2نفر در چنين رقابت مهمي، سطح گفت‌وگو و تعامل را تا بدين حد تقليل دهند؛
تعاملي كه ادبيات مختص به‌خود داشت و براي نخستين بار در يك جامعه توسعه يافته‌ديده و شنيده مي‌شد. اين موضوع، جهان را به شگفتي واداشت.در دوره جنگ سرد و در سال‌هاي پيش از فروپاشي شوروي، فضاي روشنفكري جوامع مبتني بر فضاهاي دانشگاهي بود كه علم‌محور و هنرمحور بودند. دانشگاه‌ها فارغ‌التحصيلاني را تربيت مي‌كردند كه عميق بودند و در حوزه خود متخصص. امروز با گسترش شبكه‌هاي اجتماعي، با تحولي بزرگ روبه‌رو هستيم.
فضاهاي مجازي، اطلاعات و دانش گسترده‌اي را در اختيار مخاطبان‌شان قرار مي‌دهند اما عمق اين دانش و عمق نگاهي كه فعالان در اين فضاها كسب مي‌كنند، بسيار كم است. در دهه اخير، آمريكايي‌ها 2طرح «خاورميانه بزرگ» و «بهار عربي» را دنبال كردند و در اين ميان، از شبكه‌هاي اجتماعي به‌عنوان كاتاليزوري براي آنچه «گسترش دمكراسي» خوانده مي‌شد استفاده كردند. شبكه‌هاي اجتماعي موفق شدند بسياري از دولت‌هاي عربي منطقه خاورميانه را به چالش بكشند و حتي در برخي كشورها به اعتراضات كمك كردند و خود تسريع‌كننده سقوط دولت‌ها شدند.
در اين جوامع، نظم كهن از ميان رفت و نظم جديد هم برقرار نشد. اكنون با گذشت حدود 5سال، اين فضاها روي هم رفته برون‌داد مثبتي نداشته‌اند و آنچه امروز در كشورهاي مختلف منطقه شاهدش هستيم، چيزي جز آنارشي، ناامني و اغتشاش نيست. فضاي سياسي موجود در شبكه‌هاي اجتماعي به‌نحوي از سوي جوامع غربي به جوامع كمتر توسعه‌يافته «تحميل» شدند. انتخابات اخير نشان داد اين فضا به جايي كه از آن آمده بود، بازگشته و جامعه مبدا، خود قرباني آن شده است.
در آمريكا براي نخستين بار فردي به قدرت رسيده كه حتي يك روز هم تجربه كار سياسي ندارد. به قدرت رسيدن او حاصل يك روند پوپوليستي است كه در ميان ناباوري همگان مورد اقبال جامعه قرار گرفت. رأي به او، از كانال همين رسانه‌هاي اجتماعي شكل گرفت.در نبود يك تفكر عميق و منطقي در جامعه آمريكا، چهره جنگ‌طلبي همچون ترامپ به قدرت رسيده كه به‌طور حتم هم آمريكا و هم ديگر كشورهاي جهان از حضورش در قدرت متضرر خواهند شد.
- كارشناس مسائل بين‌الملل