در روز انتخابات، رأيگيري به آرامي انجام شد اما طي 7روز گذشته بسياري از شهرهاي كوچك و بزرگ آمريكا شاهد تظاهرات و تجمعهاي خياباني بيسابقه بوده اند؛ اعتراضهايي كه روزنامه نيويوركتايمز، آن را «مقاومت ملي» خوانده است. اين روزنامه ديروز در گزارش مفصلي از وضعيت آشفته شهرهاي آمريكا نوشته كه يك مقاومت ملي در برابر رياستجمهوري دونالد ترامپ، در حال شكلگيري است و دورهاي كه آمريكا در پيش دارد، بهطور حتم با سردرگمي عجين خواهد بود.
ترامپ در نخستين مصاحبه پس از انتخابات كه ديروز بخشهايي از آن از شبكه سيبياس پخش شد، خطاب به معترضاني كه عليه او دست به تظاهرات زدهاند، گفت: «از من نترسيد.» او بار ديگر اما ادعاهاي قبلياش را در مورد وجود فساد در سيستم حاكم بر آمريكا مطرح كرد و گفت: «ما كشورمان را پس ميگيريم اما حقيقتا نترسيد.»
اعتراضهاي مردمي از شهرهاي بزرگي همچون نيويورك، واشنگتن، سانفرانسيسكو، لسآنجلس و بوستون آغاز شد و خيلي زود به شهرهاي كوچكتر هم رسيد. چنين وضعيتي در تاريخ 100ساله اخير آمريكا بيسابقه بوده است. آخرين بار كه مردم به اين صورت پس از انتخابات رياستجمهوري دست به اعتراض زدند، به سال1860 بازميگردد. در آن سال آبراهام لينكلن، 40درصد از آراي مردمي را كسب كرد اما موفق شد پيروز آراي الكترال و در نتيجه پيروز انتخابات باشد.
بسياري از مردم بهخصوص در ايالتهاي جنوبي به خيابانها ريختند و عليه او دست به اعتراض زدند. در انتخابات هفته گذشته نيز دونالد ترامپ از حزب جمهوريخواه موفق شد با كسب 289رأي الكترال، هيلاري كلينتون از حزب دمكرات را كه 218 رأي الكترال كسب كرده بود، شكست دهد؛ اين در حالي است كه در شمارش آراي مردمي، كلينتون پيروز ميدان بود.
معترضان آمريكايي اما به روند انتخابات اعتراض ندارند، اعتراض آنها به سياستهاي جنجالي اعلام شده از سوي نامزد جمهوريخواهان است كه گستره بزرگي از مردم اين كشور را تحتتأثير قرار ميدهد؛ سياستهايي كه فعالان حقوق زنان، سياهپوستان، لاتينتبارها، فعالان محيطزيست، مكزيكيها، مسلمانان و ديگر اقليتهاي قومي و ديني در آمريكا را به خيابانها كشانده است. اينها كساني هستند كه ترامپ در طول 19ماه فعاليت انتخاباتي، بارها و بارها عليه آنها موضع گرفته است و براي هر كدام فكري در سر دارد و نسخهاي پيچيده است؛ از اخراج گرفته تا دستگيري و ممنوعالورودي.
در برخي شهرها، همچون پورتلند، بيشتر معترضان را جوانان و دانشجويان تشكيل ميدهند. اعتراضها در اين شهر به زدوخورد با نيروهاي پليس، به آتش كشيدن خودروها، شكستن شيشه فروشگاهها و بازداشت گسترده معترضان منتهي شد. اين درگيريها هفته گذشته يك كشته هم به جا گذاشت. در شهرهاي ديگر هم نيروهاي پليس براي متفرق كردن معترضان از گاز اشكآور و اسپري فلفل استفاده كردهاند. فارغ از اينها نكته جالب توجه در اين اعتراضهاي خياباني، حضور خانوادههاست.
برخلاف ديگر اعتراضها و تجمعهاي خياباني، اين براي نخستين بار است كه افراد با خانوادهشان به خيابانها آمدهاند تا نسبت به آينده خود و كشورشان ابراز نگراني كنند. طبق گزارش رسانههاي متعدد آمريكايي و آنچه در شبكههاي اجتماعي دست بهدست ميشود، در تجمع 10هزار نفري روز يكشنبه مقابل برج و هتل بينالمللي ترامپ در قلب نيويورك كه خود يك تجمع بيسابقه بود، مردم با خانوادههايشان حاضر شده بودند و عليه او شعار ميدادند.
معترضان اما در حال تدارك يك تجمع بسيار بزرگتر هستند. حدود 2ماه ديگر همزمان با انتقال قدرت از باراك اوباماي دمكرات به دونالد ترامپ جمهوريخواه مردم آمريكا قرار است بزرگترين تجمع اعتراضي اين كشور را رقم بزنند؛ تجمعي كه به اعتقاد بسياري از تحليلگران نمود دوپاره شدن جامعه آمريكايي خواهد بود.
- درخواست جمهوريخواهان از كلينتون
كلين كانوي، مدير كارزار تبليغاتي دونالد ترامپ، معترضان به سياستهاي رئيسجمهور منتخب را «عدهاي آشوبگر حرفهاي» خواند و از هيلاري كلينتون، باراك اوباما و برني سندرز خواست از نفوذ خود در ميان هوادارانشان استفاده كنند و آنها را به خانههايشان بازگردانند. او كه با شبكه تلويزيوني فاكسنيوز گفتوگو ميكرد، گفت اينها عدهاي آشوبگر هستند كه خود را بهعنوان معترض جا زدهاند. كانوي معترضان را به دريافت پول براي حضور در خيابانها متهم كرد. پيش از اين، دونالد ترامپ نيز معترضان را «آشوبگران حرفهاي» ناميده بود. او گفت: «اين وحشيها چه ميخواهند؟ اينكه يك رئيسجمهور منتخب استعفا كند، چون چپگرايان خشن اين را ميخواهند؟
- جانسون: ترامپ يك فرصت است
بوريس جانسون، وزير امور خارجه انگليس، برخلاف بسياري از سياستمداران اروپايي كه انتخاب ترامپ به رياستجمهوري آمريكا را يك چالش بزرگ براي اروپا دانستهاند، ديروز گفت كه دونالد ترامپ يك فرصت براي اروپا به شمار ميرود. او كه براي شركت در نشست وزراي خارجه اتحاديه اروپا به بروكسل رفته بود، گفت: ترامپ، فردي است كه انگليس و اتحاديه اروپا ميتوانند با او معامله كنند.
او گفت: نبايد نسبت به رئيسجمهور منتخب آمريكا و يا دولت او پيشداوري داشته باشيم. بايد صبر كنيم و ببينيم چه پيش ميآيد. جانسون در نشست روز يكشنبه وزرا براي مشورت درباره سياستهاي احتمالي دونالد ترامپ شركت نكرد؛ اقدامي كه باعث سرزنش او از سوي جمعي از مقامها ازجمله فدريكا موگريني، رئيس سياست خارجي اتحاديه اروپا شد.
- تعيين مشاور ارشد و رئيس دفتر ترامپ
دونالد ترامپ «استيون بنن» را بهعنوان استراتژيست و مشاور ارشد خود در كاخ سفيد معرفي كرد. بنن كه پيشتر مدير وبسايت خبري محافظهكار و راستگراي برايبارت بود، براي تصدي مديريت ستاد تبليغات ترامپ از شغل خود استعفا كرده بود. او از چهرههاي سياسي افراطي در آمريكاست و انتخابش به اين پست با اعتراض «شوراي روابط اسلامي-آمريكايي» مواجه شده است.
اين نهاد بنن را فردي ضداسلام معرفي كرده كه حامي بسياري از اقدامات اسلامهراسانه طي سالهاي اخير در جامعه آمريكا بوده است. در بيانيه اين شورا آمده كه حضور او در كاخ سفيد بهمعناي همراهي ترامپ با سياستهاي ضداسلام بنن خواهد بود. ترامپ «رينس پريبس»، دبير كميته ملي حزب جمهوريخواه را هم بهعنوان رئيس دفتر خود معرفي كرده است.
- گفتوگوي ترامپ و رئيسجمهور چين
دونالد ترامپ و شي جينپينگ، رئيسجمهور چين با هم تلفني گفتوگو كردند. در اين گفتوگو 2طرف خواهان ديدار در آيندهاي نزديك شدند تا بتوانند درباره رابطه 2كشور صحبت كنند. تلويزيون چين به نقل از رئيسجمهور اين كشور گفت كه همكاري تنها راه براي ادامه رابطه چين و آمريكاست.
ترامپ پيش از اين و در طول رقابتهاي انتخاباتياش، بارها به دولت چين حمله كرده و چينيها را به تجارت «ناعادلانه» و تقلب در «بازار ارز» متهم كرده بود. او همچنين تهديد كرده بود كه براي كنترل كالاهاي وارداتي چيني، تعرفهاي 45درصدي براي آنها درنظر خواهد گرفت. ترامپ همچنين گفته بود از ابزار تجارت ميتوان براي كنترل كرهشمالي كه «گوش به فرمان» چين است استفاده كرد.