جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ بیستمین دورهٔ جام جهانی فوتبال بود که از ۱۲ ژوئن ۲۰۱۴ تا ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۴ در کشور برزیل برگزار شد و در نهایت با قهرمانی تیم ملی فوتبال آلمان پایان گرفت. در دیدار پایانی ژرمنها موفق شدند با گل ماریو گوتزه در دقایق پایانی وقت اضافه دوم، تیم ملی آرژانتین را شکست دهند.
برزیل پس از میزبانی در سال ۱۹۵۰ میلادی، برای دومین بار موفق به کسب میزبانی جام جهانی شد. این کشور پس از مکزیک، ایتالیا، فرانسه و آلمان، پنجمین کشوری است که برای دومین بار میزبان جام جهانی میشود. در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، طبق ادوار گذشته (از جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه به بعد) ۳۲ تیم حضور داشتند که شامل ۱۳ تیم از اروپا، ۶ تیم از آمریکای جنوبی (همراه با برزیل)، ۵ تیم از آفریقا، ۴ تیم از آسیا و ۴ تیم از منطقه کونکاکاف (آمریکای شمالی، مرکزی و کارائیب) میشدند.
در این رقابتها ۶۴ مسابقه در ۱۲ شهر مختلف برزیل برگزار شد. در این دوره از مسابقات تمامی قهرمانان ادوار قبلی جام جهانی یعنی برزیل، ایتالیا، آلمان، آرژانتین، اروگوئه، اسپانیا و فرانسه حضور داشتند. مدافع عنوان قهرمانی - اسپانیا - در مرحله گروهی همراه با انگلستان و ایتالیا حذف شدند. اروگوئه هم در دور یک هشتم نهایی حذف شد. همچنین، فرانسه در دور یک چهارم نهایی حذف شد.
دیدار فینال بین دو قهرمان اسبق جام جهانی، آلمان و آرژانتین، برگزار شد، که نهایتاً آلمان توانست آرژانتین را با یک گل در دقایق آخر وقتاضافه دوم شکست دهد و برای نخستین بار در تاریخ جام جهانی، مبدل به یک تیم اروپایی شود که در قاره آمریکای جنوبی قهرمان جام جهانی فوتبال شدهاست. هم چنین، این اولین بار است که قهرمان جامجهانی به صورت پی در پی از قاره اروپا (جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان: ایتالیا؛ جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی: اسپانیا و جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل: آلمان) میباشد.
نشان رسمی این جام، جمعه ۱۸ تیر ۱۳۸۹ با برگزاری مراسمی در ژوهانسبورگ رونمایی شد. در این مراسم علاوه بر سپ بلاتر، داسیلوا رئیس جمهوری برزیل، ریکاردو تکسریا رئیس فدراسیون فوتبال برزیل، کافو، روبرتو کارلوس، روماریو و کارلوس آلبرتو تورس و کارلوس آلبرتو پریرا حضور داشتند. نماد جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، تندیس جام قهرمانی است که ۲ دست سبز رنگ روی آن و یک دست زرد زیر آن قرار دارد.
طراحی پوستر این جام توسط کارن هایدینگر، طراح برزیلی انجام شده است. این پوستر شامل نقشهٔ برزیل است که از خطوط پاهای بازیکنان تشکیل شده است.
- انتخاب میزبان
فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در ۷ مارس ۲۰۰۳ اعلام کرد که مسابقات جام جهانی فوتبال در آمریکای جنوبی برگزار خواهد شد. این بدین منظور بود که پس از جام جهانی فوتبال ۱۹۷۸ آرژانتین، مسابقات بهصورت دورهای در قارههای مختلف جهان برگزار شود.
در ۳ ژوئن ۲۰۰۳، کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (کونمبول) در ابتدا اعلام کرد که ۳ کشور آرژانتین، برزیل و کلمبیا خواهان میزبانی جام جهانی ۲۰۱۴ هستند. اما در ماه مارس ۲۰۰۴، کونمبول اعلام کرد که انجمن به اتفاق آراء رأی به میزبانی برزیل دادهاند. در طول این ماه، کلمبیا تصمیم گرفت که بر پیشنهاد خود مصمم باشد و به طور رسمی در دسامبر ۲۰۰۶ نامزدی خود را اعلام کرد؛ این در حالی بود که برزیل یک هفته پیش نامزدی خود را بهطور رسمی اعلام کردهبود. در نهایت، کلمبیا در آوریل ۲۰۰۷ رسماً از پیشنهاد خود عقبنشینی کرد. در نتیجه، فقط برزیل نامزد میزبانی جام جهانی ۲۰۱۴ باقی ماند، که در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۷، فیفا پس از جلسهٔ کمیتهٔ اجرایی این فدراسیون، برزیل را بهعنوان میزبان رسمی این مسابقات معرفی کرد.
در هر چهار دوره قبلی که مسابقات در آمریکای جنوبی برگزار شده تیمهای این قاره به قهرمانی رسیدهاند (دو بار آرژانتین و دو بار اروگوئه) اما برزیل تاکنون نتوانسته در کشور یا قاره خود قهرمان رقابتها شود.
مرحله مقدماتی
- تیمهای انتخاب شده
از جام جهانی ۲۰۰۶ به بعد فیفا قوانین تعیین تیمهای شرکتکننده را تغییر داد و قرار بر این شد که تنها تیم میزبان بدون شرکت در مسابقات مقدماتی به مرحلهٔ نهایی پاگذارد و قهرمان دورهٔ پیشین جام نیز موظف به شرکت در مسابقات دور مقدماتی باشد. این قانون برای جامهای آتی هم اجرا میشود. مرحله مقدماتی جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ برای کسب ۳۱ سهمیه جام جهانی ۲۰۱۴ در سراسر جهان از ۳ مارس ۲۰۱۱ تا ۲۰ نوامبر ۲۰۱۳ برگزار شدهاست. جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ با حضور ۳۲ تیم از سراسر جهان برگزار شد. برزیل بهعنوان کشور میزبان بهصورت مستقیم در این بازیها حضور دارد و ۳۱ تیم دیگر با برگزاری مسابقات مقدماتی در تمامی قارهها انتخاب شدهاند.
- ورزشگاهها
۱۲ شهر ریودو ژانیرو، برازیلیا، سائوپائولو، فورتالزا، بلو هوریزونته، پورتو الگره، سالوادور، ریسیف، مانائوس، کوریتیبا، کویابا و ناتال شهرهای میزبان جام جهانی فوتبال ۲۰۱۴ بودند.
- داوران
در ماه مارس ۲۰۱۳ فیفا؛ لیست ۵۲ نفره داوران اولیه همراه با کمک داورها را از هر ۶ کنفدراسیون را منتشر کرد. کمیته داوران فیفا روز ۱۴ ژانویه به ریاست جیم بویس از ایرلند شمالی تشکیل جلسه داد و طی آن اسامی ۲۵ داور و ۸ زوج ذخیره از ۴۳ کشور جهان اعلام شد. تیم ذخیره درصورت نیاز میتوانند جایگزین شده و در امر قضاوت نقش جدی داشته باشند.
جوایز نقدی
فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) مبلغ جوایز نقدی مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل را ۵۷۶ میلیون دلار تعیین کرد که افزایش دست کم یک سوم را نسبت به جام جهانی ۲۰۱۰ نشان میدهد. جوایز نقدی جام جهانی ۲۰۱۰ در آفریقای جنوبی ۱۴۰ میلیون دلار کمتر و مبلغ ۴۲۰ میلیون دلار بود. جوایز نقدی جام جهانی ۲۰۱۴ افزایش حداقل ۳۷ درصدی را نسبت به دوره گذشته نشان میدهد. علاوه بر این ۷۰ میلیون دلار هم از طریق فدارسیونهای کشورها، بین باشگاههایی که بازیکنان آنها در ماه ژوئن ۲۰۱۴ در جام جهانی شرکت میکنند، توزیع شد، این مبلغ هم نسبت به دوره گذشته افزایش یافته است. فیفا ۱۰۰ میلیون دلار دیگر هم تحت عنوان «برنامه حمایت از باشگاه» برای حمایت از باشگاههایی که بازیکنانشان در جام جهانی شرکت دارند در نظر گرفته است. این برنامه که در سال ۲۰۱۲ راهاندازی شده، همه بازیها در هر سطحی که در تقویم بینالمللی فوتبال درج شده، از تاریخ اول سپتامبر ۲۰۱۲ تا ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴، را در بر میگیرد. تمامی تیمها مبلغ ۱٫۵ میلیون یورو برای آمادهسازی تیم و خرجهای اولیه دریافت میکنند.
میزان پاداشهای نقدی اختصاص دادهشده در جام جهانی ۲۰۱۴ به شرح زیر است:
• ۸ میلیون دلار - برای هر یک از ۱۶ تیمی که در مرحله گروهی جام جهانی حذف میشوند؛
• ۹ میلیون دلار - برای ۸ تیمی که در اولین مرحله حذفی حذف میشوند؛
• ۱۴ میلیون دلار - برای ۴ تیمی که در مرحله یک هشتم نهایی حذف میشوند؛
• ۲۰ میلیون دلار - برای تیم چهارم؛
• ۲۲ میلیون دلار - برای تیم سوم جام جهانی؛
• ۲۵ میلیون دلار - برای نایب قهرمان جام قهرمانی؛
• ۳۵ میلیون دلار - برای قهرمان جام جهانی.
لیونل مسی بهعنوان بهترین بازیکن جام جهانی انتخاب شد و توپ طلا را کسب کرد.
تیم ملی آلمان با برتری یک بر صفر برابر آرژانتین برای چهارمین بار عنوان قهرمانی جام جهانی را کسب کرد تا همراه ایتالیا 4 ستاره شود.
در پایان این دیدار آقای گل، برترین بازیکن و دروازهبان و بازیکن جوان به شرح زیر معرفی شدند:
- ستاره کلمبیایی آقای گل جام جهانی شد
خامس (جیمز) رودریگز بازیکن جوان اما کلیدی تیم ملی فوتبال کلمبیا به عنوان آقای گل جام جهانی دست یافت. وی در حالی با 6 گل زده بهعنوان آقای گل جام جهانی شناخته شد که بازیکنانی چون مولر و مسی فرصت کافی برای رسیدن به رکورد او را داشتند اما نتوانستند به این مهم برسند. رودریگز پس از جام جهانی با رئال مادرید قرارداد بست.
پس از این مهاجم کلمبیایی، ستارگانی چون مولر (5 گل)، مسی، نیمار و روبن فان پرسی (4 گل) رتبه های بعدی را اشغال کردند.
- دستکش طلا به نویر رسید، توپ طلا به مسی
از سوی فیفا بهترین بازیکن جام لیونل مسی انتخاب شد و دستکش طلا به بهترین دروازهبان جام بیستم یعنی نویر رسید.
مانوئل نویر دستکش طلای جام بیستم را از آن خود کرد و در این عرصه رقبایی چون ناواس، ناچو و رومرو را کنار زد. توپ طلای رقابتهای جام جهانی 2014 برزیل نیز به لیونل مسی رسید که با دلخوری و غمی سنگین جایزه خود را دریافت کرد و مقابل دوربین عکاسان برای چند ثانیه ایستاد.
ستاره جوان فرانسه جایزه بهترین بازیکن جوان جام را از آن خود کرد
ستاره فرانسوی یوونتوس که مشتریان زیادی برای فصل آینده دارد بهعنوان بهترین بازیکن جوان جم بیستم انتخاب شد.
پائول پوگبا از سوی فیفا بهعنوان بهترین بازیکن جوان جام بیستم انتخاب شد و جایزه خود را از نماینده فیفا در فرانسه دریافت کرد. جدا از جایزه نمادین بهعنوان بهترین بازیکن جوان پاداش نقدی نیز به وکیل این بازیکن در برزیل تعلق گرفت. پوگبا در ترکیب تیم ملی فوتبال فرانسه خوش درخشید و نقشی کلیدی در تیم دشان داشت.
جایزه بازی جوانمردانه به کلمبیا رسید
از سوی فیفا جایزه بازی جوانمردانه به تیم ملی فوتبال کلمبیا رسید، این تیم کمترین میزان خطا، درگیری لفظی و فیزیکی و مشکل با داوران را داشته است و بازیکنان کلمبیا در چند موقعیت مهم اصول بازی جوانمردانه را به طور کامل رعایت کردهاند. جایزه مخصوص بازی جوانمردانه و مبلغ 40 هزار یورو پاداش مخصوص این بخش به فدراسیون فوتبال کلمبیا تحویل دادهشد.