اتوبوسهاي فرسوده يكي از منابع آلودهكننده هوا هستند كه بايد به سرعت نوسازي شوند اما دولت خود را موظف به اين كار نميداند. هماكنون از 6500 اتوبوس تهران، 3800دستگاه فرسوده هستند و مشكلات بسياري براي شهروندان و مديريت شهري ايجاد كردهاند. در عين حال هوشنگ خنداندل، معاون عمران و توسعه امور شهري و روستايي وزارت كشور در اينباره به مهر ميگويد: دولت در اين سالها به اندازه بضاعت خود به شهرداري تهران كمك كرده است. وي ادامه ميدهد: زماني كه شهردار و شوراي شهر يك شهر در حال برنامهريزي براي منابع يك شهر هستند، بايد براساس اولويتهاي آن شهر منابع را تخصيص دهند. وقتي اولويت يك شهر حملونقل عمومي است، بايد در اسناد بودجهاي اين شهر هم منعكس شود. دولت بهدليل محدوديت منابع مالي امكان مداخله ندارد. شهرداريها بايد با افزايش سهم خود اين مشكل را جبران كنند. بدينترتيب اتوبوس جديدي توسط دولت خريداري نشده و نميشود.
- قوانين زمين مانده
قوانين كشور سالهاست مسئوليت اتوبوسهاي شهري را به دولت سپرده تا با اختصاص ناوگان جديد، علاوه بر جلوگيري از فرسودگي موجب توسعه حملونقل عمومي شود. براساس ماده7 قانون توسعه حملونقل عمومي و مديريت مصرف سوخت «دولت موظف است سياستهاي بخش حملونقل همگاني شهري را بهگونهاي تنظيم كند كه از ابتداي سال 1391در مجموع 75درصد سفرهاي درونشهري پوشش داده شده و سهم اتوبوسراني25درصد باشد.» در عين حال تأكيد شده كه «دولت بايد 82.5درصد از قيمت هر اتوبوس جديد را پرداخت كند و شهرداريها تنها 17.5درصد آن را بپردازند» اما دولت اين قانون را فراموش كرده است. خروج فرسودهها نيز گواهي ديگر بر لزوم نوسازي اتوبوسهاست. در اين راه قانون ممنوعيت تردد براي اتوبوسهاي شهري با عمر بيش از ۸ سال (مصوب 1391هيأت دولت)، براي اتوبوسهاي برونشهري با عمر بيش از ۱۲ سال و براي كاميونها با عمر بيش از ۲۰ سال نيز لازمالاجراست.
- كدام حملونقل عمومي؟
فرسودگي بلاي جان اتوبوسهاي تهران است. در سالهاي اخير بهرغم افزايش جمعيت تهران تا 9ميليون نفر، ظرفيت اتوبوسراني پسرفت داشته و نتوانسته پاسخگوي نياز مردم شهر باشد. شهرونداني كه بدين سبب از حملونقل عمومي در سطح شهر محروم ميشوند يا بايد از مترو استفاده كنند كه فقط در 5خط سرويسدهي و 152كيلومتر خط دارد و هنوز تا افق 450كيلومتر خطوط حملونقل شهري فاصله بسيار دارد يا از 80هزار تاكسي استفاده كنند كه براي ترافيك تهران مناسب نيستند. بدينترتيب راهحلي به نام خودروهاي شخصي شكل ميگيرد كه هر سال بر وخامت آلودگي هوا ميافزايد و بايد محدوديتهاي ترافيكي را تحمل كنند. در عين حال توسعه اتوبوسراني ميتواند راهي براي بهبود شرايط حملونقل تهران باشد؛ اگر دولت بخواهد.
وضعيت واگذاري 11 سال اخير اتوبوس از سوي دولت و شهرداري به تهران | ||||||||||||
نهاد/سال | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 |
دولت | 690 | 1110 | 620 | 806 | 265 | 473 | 116 | 2 | - | 16 | - | - |
شهرداري | 114 | 12 | 250 | 225 | 50 | - | 275 | 75 | 281 | 200 | 200 | 400 |