شاید همین دیروز بود وقتی که پس از مدتی معطلی توفیق پیدا کردید سوار تاکسی شوید،

دیدید مسافر کنار دستی تان با کمال بی توجهی فضایی بیشتر از فضای یک فرد مسافر را اشغال کرده و  با صدای بلند با تلفن همراه صحبت می کند و ... اینها و مواردی از این قبیل که هر روزه در وسایل نقلیه عمومی شهر تهران شاهد آن هستیم از مصادیق تضییع حقوق شهروندی هستند. پژوهشگران مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه‌ای روزنامه همشهری برای دستیابی به مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی و نقش نهادهای اجتماعی موثر در رعایت حقوق شهروندی میان مردم از نظر تهرانی ها، به انجام یک نظرسنجی تلفنی مبادرت ورزیده‌اند که روش‌ها و نتایج به دست آمده در این تحقیق را در زیر می‌خوانیم:

مدیر طرح: شبنم چهره
همکاران: سیامک کفایی- زهرا ادریس آبادی- میترا زاغی- فریده درفشی- فریده حیدر نژاد- سمیه گایگانی

پیشگفتار
شاید همین امروز صبح وقتی که از خانه خارج می شدید دیده باشید که همسایه با ریختن زباله پیاده رو را یا با پارک خودرو جلوی خروجی پارکینگ مسیر شما را مسدود کرده است. شاید همین دیروز بود که وقتی می خواستید سوار تاکسی شوید یکی از همشهری ها با تنه زدن و بدون رعایت نوبت  شما را از سوار اتوبوس یا تاکسی شدن محروم کرد و وقتی که پس از مدتی معطلی توفیق پیدا کردید سوار تاکسی شوید، دیدید مسافر کنار دستی تان با کمال بی توجهی فضایی بیشتر از فضای یک فرد مسافر را اشغال کرده، روی صندلی ولو شده است. شاید دیده باشید که: برخی در تاکسی، مینی بوس، اتوبوس و مترو یا یکی دیگر از مکان های عمومی با صدای بلند با تلفن همراه صحبت می کنند، عابری عجولانه از گذرگاه های عمومی عبور می کند و بدون مراعات دیگران به آنان تنه می زند، راننده ای با لایی کشیدن (رانندگی نکردن در بین خطوط)! و نادیده گرفتن حق تقدم دیگران حتی از‌ چراغ قرمز عبور می کند، عابری از غیر از نقاط خط کشی شده یا وقتی چراغ راهنما قرمز است از خیابان عبور می کند،‌ راننده ای که روی خط عابر پیاده توقف می کند،‌ مغازه داری که قفسه ها و جعبه های مغازه اش را در پیاده رو قرار داده است، همسایه ای که با سر و صدای تلویزیون یا ایجاد آلودگی صوتی مزاحم دیگران می شود، و .... متاسفانه این گونه رفتارهای آزارنده و زحمت آفرین بوفور در سطح شهر ما مشاهده می شود.

این نوع رفتارها از سویی موجب آزردگی دیگران می شود و از طرفی نشانه ای از آزردگی های فردی و جمعی است. به عبارت دیگر این قبیل رفتارها را هم می توان عاملی برای ایجاد یا تشدید نارضایتی دانست و هم می توان آن ها را معلول نارضایتی از زندگی شهری به حساب آورد. رعایت نکردن حقوق شهروندان در مواردی دلیلی برای برخی از منازعات و پرخاشگری های روزمره‌، عدم گذشت و رواج روحیه انتقام جویی در میان شهروندان تهرانی می شود. همین مسائل به ظاهر کم اهمیت است که ممکن است بصورت منبعی برای ایجاد تنش، اضطراب و زندگی رقابت آمیز پایتخت نشینان درآید.

شهرنشینی در ایران سابقه ای طولانی دارد و سالهاست مدنیت (شهرنشینی) به شیوه زیست بخش قابل توجهی از مردم تبدیل شده است. در حال حاضر نرخ شهرنشینی در ایران بیش از 65 درصد است. این بدان معناست که جمعیت کشور شهری ترین جمعیت در خاورمیانه است و از این جهت  یکی از شهری ترین حمعیت ها در میان کشورهای در حال توسعه به شمار می آید. امروز ایران دارای 700 شهر است و روند شهرنشینی در ایران در سال های اخیر حاکی از آن است که این روند در سالهای آتی همچنان با شدت ادامه خواهد یافت. 
شتاب زده بودن روند شهرنشینی در کشور ما دلیلی برای عدم رشد متناسب فرهنگ شهروندی است. به عبارت دیگر شهرنشینان ما به شهروندانی مسئول که بتوانند با تعهد مدنی در شهرها زندگی کنند، تبدیل نشده اند. این امر، طبیعتا، باعث بروز مشکلات  فراوانی در سطح شهرهای بزرگ کشور می شود و تمامی ابعاد زندگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد.

مفهوم پردازی شهر و زندگی شهری به معنای مدرن آن مورد توجه متفکران جدید، اعم از چپ و راست، بوده است. جامعه شناسانی چون جان ‌لاک ‌و ژان ‌ژاک روسو از اصطلاح جامعه‌ی مدنی برای توصیف حاکمیت مدنی در تمایز با جامعه‌ی طبیعی یا حاکمیت طبیعت استفاده کردند، اما مفهوم مارکسیستی جامعه‌ی مدنی که ریشه در اندیشه‌های هگل دارد، جامعه‌ی بورژوایی یا مدنی die bürgerlich geselchaft  را قلمروی افرادی می داند که واحد خانواده را ترک گفته‌اند تا وارد رقابت اقتصادی شوند؛ این قلمرو در تقابل با دولت است. جامعه‌ی مدنی پهنه‌ی نیازهای خاص، سود شخصی و تقسیم‌بندی است.

مارکس جامعه‌ی مدنی را جایگاه ماتریالیسم بدوی، روابط مالکیتی مدرن، مبارزه‌ و رقابت همه جانبه و فراگیر و رشد خود‌پرستی می داند. گرامشی نیز در یادداشت های زندان در سال 1971،  جامعه‌ی مدنی را صرفاً گستره نیازهای فردی ندانسته، بلکه آنرا گستره سازمان‌ ها می داند که توان نظم‌یابی درونی عقلانی و توان آزادی دارد. او بر سازمان پیچیده‌ی جامعه مدنی به مثابه‌ی «هم‌نوایی با ارگانیسم‌هایی نام برد که عموماً خصوصی نامیده می‌شوند و در آن سرکردگی (هژمونی) و توافق خود انگیخته، سازمان می‌یابد»  این موضوعات همگی بر این دلالت می کنند که زندگی مسالمت آمیز و همنوایی اجتماعی و فرهنگی در زندگی شهری مستلزم آموزش همه جانبه و کنترل رفتارهاست. (سایت fakouhi)

در شهری که به نیازهای اولیه شهروندان پاسخ درستی داده نشود، منافع فردی بر منافع جمعی مقدم می شود. عقلانیت روزمره شهروندان عقلانیتی خودمدارانه، کم مایه و کوتاه مدت است که بواسطه آن فرد بدون برنامه ریزی در پی یافتن آسان ترین راه برای رسیدن به هدف فردی برمی‌آید. چنین شخصی به دنبال دست یابی به منافع فردی و آنی، و دور شدن از منافع جمعی و آتی است. در حالی که در عقلانیت پر مایه، فرد با برنامه ریزی در پی انتخاب بهترین روش برای دستیابی به نتایج جمعی و آتی است. از نشانه های شهر هایی با عقلانیت کم مایه، وجود شهروندانی خود مدار، رواج رفتارهای پرخاشگرانه در میان شهروندان، تضییع حقوق افراد توسط یکدیگر و تمایل تعمیم یافته به قانون گریزی است.

با متحول شدن مفهوم شهروندی و با ظهور فرایند جهانی شدن در شرایط کنونی جهان، مقامات و نهادهای محلی مکلف به آموزش حقوق شهروندی، ترویج و تامین حقوق شهروندان هستند. در این میان نقش شهرداری نسبت به سایر نهادها در تحقق حقوق شهروندی در میان مردم پوشیده نیست. این موضوع، بخصوص اگر شهرداری ها را نهادهایی فرهنگی ببینیم و نه صرفا خدمتگذارانی که مسئول نظافت و عمران شهر هستند، اهمیتی دو چندان می یابد. 

کلیات تحقیق
در این گزارش با به کارگیری نظرسنجی تلفنی و بدست آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تا به مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی و نقش نهادهای اجتماعی موثر در رعایت حقوق شهروندی بین مردم از نظر پاسخگویان دست یافت.  این گزارش حاصل جمع آوری پاسخ 4 118نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی تلفنی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای موسسه همشهری است. این افراد به صورت تصادفی و بر اساس مراجعه به فهرست شماره تلفن ها (از 22000000 الی 88999999) انتخاب شدند. در این گزارش نظر کسانی که تمایل به پاسخگویی به تمام پرسش های تحقیق را داشته اند، منعکس شده است.  .

اهداف  تحقیق
اهداف این تحقیق آگاهی از نظر پاسخگویان تهرانی درباره موارد زیر است:
 مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی
نقش نهادهای اجتماعی موثر در رعایت حقوق شهروندی بین مردم
شیوه برخورد پاسخگویان با کسانی که حقوق شهروندان را در وسایل نقلیه عمومی نادیده می گیرند.

روش نظرسنجی
در این پژوهش، از نظرات عامه مردم به صورت تلفنی (نظرسنجی تلفنی) به روش پیمایشی و نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. عددهای داخل جدول گرد شده است.

 جامعه نمونه
در این تحقیق نمونه آماری شامل  1184 نفر از مردم تهران است لازم به ذکر است که از این تعداد 32درصد مرد و 68 درصد زن هستند.

زمان اجرای نظرسنجی
این نظرسنجی از تاریخ  5  تا  8  آبان ماه 1386 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.

پرسشنامه نظرسنجی
1.  جنس         
2. سن           
3. تحصیلات
4. شما از کدام وسیله نقلیه عمومی استفاده می کنید؟
5. در وسایل نقلیه عمومی با کسی که حقوق شهروندان دیگر را نادیده بگیرد، برخورد کردید؟
6. به نظر شما بیشتر در چه مواردی حقوق شهروندان در وسایل نقلیه عمومی پایمال می شود؟
7. چرا؟
8. تا به حال شما حق کسی را در وسایل نقلیه عمومی نادیده گرفتید ؟
9. در اینگونه موارد شما از عکس العمل دیگران چی حالی پیدا می کنی؟
10. با کسی که در وسایل نقلیه عمومی حق شما را زیر پا بگذارد چه برخوردی می کنی؟
11. شما با کسی که در وسایل نقلیه عمومی حق فرد دیگری را نادیده بگیرد چه برخوردی می کنی؟
12. به نظر شما کدام یک از این نهادها: شهرداری، مدرسه، رسانه و خانواده در رعایت  حقوق شهروندی بین مردم نقش مهمی دارند؟
13. نهاد (شهرداری، مدرسه، رسانه و خانواده)  در اجرای این نقش چه وظیفه ای دارد؟

چکیده:
 طرح نظرسنجی حاضر، ‌به منظور دست یافتن به نظر پاسخگویان در مورد مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی و نقش نهادهای اجتماعی موثر در رعایت حقوق شهروندی بین مردم شهر تهران به اجرا درآمده است. یافته های این طرح به قرار زیر است:
- 68 درصد از پاسخگویان زن و32 درصد  مرد هستند.
- 18 درصد پاسخگویان در گروه سنی 21- 25 سال قرار دارند.
- از میان پاسخگویان، 42درصد دارای مدرک دیپلم هستند.
- بیشتر پاسخگویان (48 درصد) استفاده از اتوبوس را به سایر وسایل نقلیه عمومی ترجیح می دهند. این در حالی است که فقط 14درصد از پاسخگویان از وسایل نقلیه عمومی استفاده نمی کنند.
- 69 درصد  از پاسخگویانی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند شاهد مواردی از نادیده گرفته شدن حقوق شهروندان دیگر بوده اند.
- به نظر 41 درصد از پاسخگویان، عدم رعایت نوبت از بیشترین موارد تضییع حقوق شهروندان در وسایل نقلیه عمومی است.
-  43 درصد از پاسخگویان عدم رشد فرهنگ شهرنشینی را دلیل نادیده گرفته شدن حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی عنوان کردند.
- 81  درصد  از پاسخگویانی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، معتقد اند که خودشان در وسایل نقلیه عمومی تا به حال حقوق شهروندان دیگر را زیر پا نگذاشته اند. این درحالی است که 13 درصد از ایشان در وسایل نقلیه عمومی حقوق شهروندان دیگر را نادیده گرفته اند.
- از میان پاسخگویانی که در وسایل نقلیه عمومی حقوق شهروندان دیگر را نادیده گرفته اند، 68 درصد از این عمل اظهار ناراحتی کردند.
- از میان پاسخگویانی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 47 درصد به افرادی که در وسایل نقلیه عمومی حق ایشان را نادیده بگیرد،  تذکر می دهند.
- از میان پاسخگویانی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 50 درصد به افرادی که در وسایل نقلیه عمومی حق شخص دیگری را نادیده بگیرد،  تذکر می دهند. این در حالی است که 20 درصد از ایشان به این موضوع اهمیت نمی دهند.
- 26 درصد از پاسخگویان خانواده، 25 درصد شهرداری، 23 درصد رسانه و 9 درصد مدرسه را به ترتیب به عنوان نهادهایی که در ترویج رعایت حقوق شهروندی نقش مهمی دارند، معرفی کردند.
- 38 درصد از پاسخگویان آموزش حقوق شهروندی به شهروندان را وظیفه نهادهایی چون خانواده، شهرداری، رسانه و مدرسه عنوان کرده اند.  

جنس پاسخگویان   
بر اساس جدول شماره 1، از میان 1184 نفر پاسخگو  68 درصد  زن  و 32  درصد مرد  هستند.

جدول شماره  1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس

جنس

تعداد

درصد

زن

801

68

مرد

383

32

جمع

1184

100

نمودار شماره  1

سن پاسخگویان
جدول شماره 2، نشان دهنده توزیع جامعه آماری این تحقیق است. همان طور که مشاهده می شود بزرگترین گروه سنی در 1184 نفر پاسخگوی این تحقیق را گروه سنی 21 تا 25 سال (18 درصد) و کوچک ترین گروه سنی را افراد بالاتر از 46 تا 50 سال (7 درصد) تشکیل می دهند.

جدول شماره 2- توزیع پاسخگویان بر اساس سن

سن

تعداد

درصد

25-21 سال

207

18

30-26 سال

180

15

40-36 سال

147

12

20- 15 سال

144 

12

35- 31 سال

 133 

11

45- 41 سال

107

9

60-51 سال

102

9

60 سال به بالا

 83 

7

50-46 سال

81

7

جمع

1184 

100 

نمودار شماره 2

سطح تحصیلات پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 3،  از میان 1184 نفر  پاسخگو 42 درصد دیپلم و 3 درصد بی سواد هستند.

جدول شماره 3- توزیع پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات

میزان تحصیلات پاسخگویان

تعداد

درصد

دیپلم

495

42

ابتدایی

181

15

لیسانس و بالاتر

175

15

دانشجو وفوق دیپلم

 118 

10

راهنمایی

116

10

دبیرستان

 58

5

بی سواد

41

3

جمع

 1184 

100


نمودار شماره 3

پاسخگویان از کدام وسیله نقلیه عمومی استفاده می کنند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره4، از میان 1184 نفر پاسخگو، اکثریت پاسخگویان (48درصد) استفاده از اتوبوس را به سایر وسایل نقلیه عمومی ترجیح می دهند. لازم به ذکر است بعضی از پاسخگویان به بیش از یک وسیله نقلیه عمومی برای رفت و آمد در سطح شهر تهران اشاره کرده اند.


جدول شماره 4- توزیع پاسخگویان بر اساس وسیله نقلیه عمومی مورد استفاده

وسیله نقلیه عمومی مورد  استفاده پاسخگویان

تعداد

درصد

اتوبوس

595

48

   تاکسی

243

20 

هیچ کدام

179

14

 مترو

173

14

همه موارد

47

4

جمع

1237

100


نمودار شماره 4

پاسخگویان در وسایل نقلیه عمومی شاهد تضییع حقوق شهروندان بوده‌اند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 5، از میان 1004 نفر پاسخگویی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 69 درصد شاهد مواردی از نادیده گرفته شدن حقوق شهروندان دیگر بوده اند.

جدول 5 -  توزیع پاسخگویان بر اساس شاهد تضییع حقوق‌شهروند در وسایل نقلیه عمومی

پاسخگویان در وسیله نقلیه عمومی شاهد تضییع حقوق شهروندی بوده اند

تعداد 

درصد

بله

689 

69 

خیر

 306 

30

یادم نیست

9

1

جمع

 1004 

100


نمودار شماره 5


مصادیق تضییع حقوق شهروندان در وسایل نقلیه عمومی از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 6، از میان 1184 نفر پاسخگو، اکثریت (41 درصد) رعایت نکردن نوبت را از مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی عنوان کردند.

جدول 6- توزیع پاسخگویان بر اساس مصادیق تضییع حقوق‌شهروندی در وسایل نقلیه‌عمومی

مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی از نظر پاسخگویان

 تعداد

درصد

رعایت نکردن نوبت

487 

41

هل دادن و کمبود جای خانم ها

137

12

نمی دانم

107

سایر

101

ثابت نبودن و محاسبه ناعادلانه کرایه

86

رفتار توهین آمیز مسافران نسبت به دیگران

80 

7

بی احترامی و بی توجهی رانندگان به مسافران

74

6

بلند صحبت کردن با تلفن همراه

62

بد نشستن

50

4

جمع

1184

100

نمودار شماره 6

دلایل نادیده گرفته شدن حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 7، از میان  1077  پاسخگویی که به مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی اشاره کردند، اکثریت (43 درصد) عدم رشد فرهنگ شهروندی و شهرنشینی را دلیل نادیده گرفته شدن حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی عنوان کردند، لازم به ذکر است پاسخگویان بی تفاوتی شهروندان تهرانی نسبت به یکدیگر و خودخواهی ایشان (25 درصد) و کمبود وسایل نقلیه عمومی در شهر تهران (24 درصد) را نیز از دیگر موارد تضییع حقوق شهروندی در تهران بیان کردند.

جدول 7-  توزیع پاسخگویان بر اساس دلایل تضییع حقوق‌شهروندی در وسایل نقلیه عمومی

دلایل تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی از نظر پاسخگویان

تعداد 

درصد

 عدم رشد فرهنگ شهروندی و شهرنشینی

471

 43

بی تفاوتی افراد نسبت به یکدیگر

270

25

کمبود وسایل نقلیه عمومی

 250 

24

عدم نظارت

 86

 8 

جمع

 1077 

100

نمودار شماره  7

آیا پاسخگویان حق کسی را در وسایل نقلیه عمومی نادیده گرفته اند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 8،  از میان  1004 پاسخگویی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 81  درصد  معتقد اند که تا به حال در وسایل نقلیه عمومی حقوق شهروندان دیگر را زیر پا نگذاشته اند.

جدول 8-  توزیع پاسخگویان بر اساس نادیده گرفتن حق شهروندان در وسایل نقلیه‌عمومی  

پاسخگویان حق کسی را در وسیله نقلیه عمومی نادیده گرفته اند

تعداد 

درصد

خیر

812 

81 

بله

131

13 

یادم نیست

61

  جمع

1004

 100 


نمودار شماره  8

 

احساس پاسخگویانی که حقوق دیگران در وسایل نقلیه عمومی تضییع کرده اند
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 9،   از میان 192 نفر پاسخگویی که در وسایل نقلیه عمومی حقوق شهروندان دیگر را نادیده گرفته اند، 68 درصد از این عمل اظهار ناراحتی کردند.

جدول شماره 9-  توزیع پاسخگویان بر اساس احساس شان از تضییع حق دیگران

احساس پاسخگویانی که حقوق دیگران را  تضییع کرده اند

تعداد

درصد 

ناراحت می شوم

131

68 

عذرخواهی می کنم

43

 22 

به روی خودم نمی آورم

15 

پیاده می شوم

 2 

جمع

192 

100 

نمودار شماره  9

برخورد پاسخگویان با شخصی که حقوق ایشان را در وسایل نقلیه عمومی نادیده می گیرند
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 10، از میان 1004 نفر پاسخگویی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 47 درصد به افرادی که حق ایشان را نادیده بگیرد،  تذکر می دهند.

جدول 10-  توزیع پاسخگویان بر اساس برخورد با  شخصی که حقوق ایشان را در وسایل نقلیه عمومی نادیده می‌گیرند

برخورد پاسخگویان با شخصی که حقوق ایشان را در وسایل نقلیه عمومی نادیده بگیرد

تعداد

درصد 

تذکر می دهم 

477 

47 

تحمل می کنم اما چیزی نمی گویم

 209

21

اهمیت نمی دهم  

  178

18

اجازه نمی دهم 

75

بستگی دارد

 65 

 جمع

 1004

100

نمودار شماره  10

 

برخورد پاسخگویان با شخصی که حقوق شهروند دیگری را در وسایل نقلیه عمومی نادیده می گیرند
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 11،  از میان 1004 نفر پاسخگویی که با وسایل نقلیه عمومی در شهر رفت و آمد می کنند، 50 درصد به افرادی که در وسایل نقلیه عمومی حق شخص دیگری را نادیده بگیرد،  تذکر می دهند.

جدول 11-  توزیع پاسخگویان بر اساس برخورد با  شخصی که حقوق شهروند دیگری را در وسایل نقلیه عمومی نادیده می‌گیرند

برخورد پاسخگویان با شخصی که حقوق شهروند دیگری را در وسایل نقلیه عمومی نادیده بگیرد

تعداد 

درصد 

تذکر می دهم 

502 

50 

اهمیت نمی دهم 

301

30 

تحمل می کنم چیزی نمی گویم 

112

11

 بستگی دارد

89

جمع

1004

100 

 
نمودار شماره 11

نهاد موثر در ترویج رعایت حقوق شهروندی میان مردم از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 12، از میان 1184 نفر پاسخگو، 26 درصد خانواده، 25 درصد شهرداری، 23 درصد رسانه و 9 درصد مدرسه را به ترتیب به عنوان نهادهایی که در ترویج رعایت حقوق شهروندی نقش مهمی دارند، معرفی کردند. (لازم به ذکر است بعضی از پاسخگویان به بیش از یک نهاد را برای ترویج رعایت حقوق شهروندی در میان مردم اشاره کرده اند.) 

جدول 12-  توزیع پاسخگویان بر اساس معرفی نهاد موثر در ترویج رعایت حقوق شهروندی میان مردم تهران 
     

به نظر پاسخگویان کدام نهاد در رواج فرهنگ شهروندی میان مردم نقش دارد

تعداد

درصد

خانواده

311

26 

شهرداری

298

25

رسانه

 273 

23

همه نهادها

212

17 

 مدرسه

109

جمع

1203 

100 

 
نمودار شماره 12

وظیفه ای که شهرداری، مدرسه، رسانه و خانواده  در ترویج رعایت حقوق شهروندی دارند از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 13،  از میان  1077  پاسخگویی که به مصادیق تضییع حقوق شهروندی در وسایل نقلیه عمومی اشاره کردند، 38 درصد از پاسخگویان آموزش حقوق شهروندی به مردم تهران را وظیفه نهادهایی چون خانواده، شهرداری، رسانه و مدرسه عنوان کرده اند. 

جدول شماره 13-  توزیع پاسخگویان بر اساس وظیفه نهادها در ترویج حقوق شهروندی

 وظیفه ای که شهرداری، مدرسه، رسانه و خانواده  در ترویج حقوق شهروندی دارند

تعداد

درصد 

آموزش حقوق شهروندی

450

38

فرهنگ سازی

217 

19 

اطلاع رسانی و تبلیغات موثر

195 

17

بالا بردن امکانات عمومی و خدمات شهری

167 

14 

برنامه ریزی هماهنگ همه و همه جانبه تمامی نهادها

132

11 

نمی دانم

 10 

1

جمع

1171 

100 

  
نمودار شماره 13