بانکها، تولیدکنندگان غذا و هتلداران بوسنیایی در مواجهه بازار به سرعت در حال رشد گردشگری از کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و افزایش دادوستد با دنیای عرب که ناشی از جمعیت بزرگ مسلمان در این کشور است، استانداردهای حلال را به کار میگیرند.
بوسنی یکی از بزرگترین جمعیتهای محلی مسلمان در اروپا را دارد.
به گزارش رویترز این کشور که نیمی از جمعیتش مسلمان است، از هنگامیکه نخستین سازمان تأیید کیفیت حلال در اروپا در سال ۲۰۰۶ در این کشور بر پاشد، به کانون منطقهای فراوردههای حلال بدل شده است.
امیر ساکیچ، رئیس این سازمان میگوید: «پتانسیل بازار بالا است، چراکه این پدیدهای جدید است و شکافی میان عرضه و تقاضا وجود دارد.» و میافزاید بازار حلال در منطقه بالکان تا ۱۷ درصد در سال در طول دهه گذشته رشد کرده است.
این سازمان به هزاران کالا از بوسنی، مونتهنگرو، لیتوانی گواهی حلال داده است و به کرواسی، صربستان و مقدونیه کمک کرده است که سازمانهای تأیید کیفیت حلال خاص خودشان را برقرار کنند.
بازار حلال در سال ۲۰۱۵ ارزشی بیش از یک تریلیارد دلار پیدا کرد و هر سال حدود ۱۵ درصد رشد میکند.
گواهی حلال تأیید میکند یک فراوردهها بار رعایت قوانین شرعی اسلام تولید شده است. در این فراورده نباید اثری گوشت خوک، الکل یا خون وجود داشته باشد و باید در خطهای تولید کارخانهای ساخته شده باشد که عاری از خطر آلودگی باشد.»
واسویجا پولجو، مدیر کیفیت در شرکت تولیدکننده غذای «کلاس» در سارایوو توضیح میدهد که مردم اغلب فراوردههای حلال را با فراوردههای عاری از گوشت خوک اشتباه میکنند.
او میگوید: «حلال چیزی بیشتری از این است- برای اینکه گواهی حلال به یک محصول داده شود باید مواد خام عاری از آفتکشها، فلزات سنگین، محصولات تراریخته (مهندسی ژنتیکیشده)، آنتیبیوتیک و سایر اجزایی باشد که اثر منفی بر سلامت ما دارند.»
بانک بینالمللی بوسنی (BBI) که تحت مالکیت کشورهای عرب خلیج فارس است، و تنها بانکی است که بر اساس اصول اسلامی کار میکند، با مجموعهای از طرحهای حلالش به ارزش ۵۵۰ میلیون مارکا (۳۰۰ میلیون دلار) به صادرات کمک میکند.
عمر بوکوویچِ، رئیس BBI که به همکاری «بازار معامله سهام سارایوو»(SASE) نخستین شاخص سهام اسلامی از شرکتهای فهرست شده را در ماه اکتبر به راه انداخت، میگوید:«صنعت حلال راهرویی به سوی جهان اسلامی است، زیرا در حال حاضر بزرگترین سرمایهگذاریها از این بخش جهان میآید.»
سرمایهگذاران از کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس پهنههای بزرگی از زمینهای کشاورزی و شرکتهای تولیدکننده غذا را در صربستان و بوسنی خریدهاند تا مشکل ضعف زنجیره تولید اجزای حلال را حل کنند.
سالجو مرکولیچ، مالک دو هتل بزرگ در سارایوو میگوید: «نخستین چیزی که گردشگران عرب به آن نگاه میکنند این است که آیا هتل گواهی حلال دارد یا نه. گرفتن گواهی حلال ارزان است- غذای ارگانیک گرانتر است- اما درنهایت پول صرف شده برای این کارها بازمیگردد. ما مهمانان بیشتری جلب میکنیم.»