جزئيات اين گزارش نشان ميدهد كه در حال حاضر نيز بسياري از قطارهاي فعال در مسير مشهد از سيستم غيراتوماتيك استفاده ميكنند. همچنين در اين گزارش به مشكل مديريت در سيستمهاي راهآهن اشاره شده است كه اين موضوعات خطر تكرار چنين حوادثي را افزايش دهد.
علي مطهري نايبرئيس دوم مجلس، پس از قرائت اين گزارش، خراب بودن دستگاه كنترل و همچنين عدمآموزش ضمن خدمت براي اپراتورها را از عوامل بروز حادثه برشمرد و اظهار كرد تمامي اينها به مديران بالادست برميگردد. مطهري تصريح كرد: همه اينها حاكي از ضعف مديريت وزارت راه و شهرسازي است و گرچه ممكن است اين وزارتخانه در برخي جاها خوب بوده باشد اما اينجا مقصر است و بايد پاسخگو باشد.
- هرم مديران در برخورد قضايي سهيم شوند
بررسيهاي كميسيون عمران نشان ميدهد بسياري از انتصابهاي كليدي و حرفهاي راهآهن يا مغاير با قانون بوده و يا براساس تجربه و تخصص مرتبط نبوده كه موجب كاهش تعلق سازماني، تبعيض اداري و كاهش انگيزه شده است. از طرفي مشاغلي مانند متصديان ترافيك كه نتيجه عملكرد آنها منجر به تأمين امنيت جاني مسافران ميشود، مانند مشاغل حساس موردتوجه قرار نگرفته است.
از ديگر يافتههاي كميسيون عمران در بررسي اين سانحه، اين است كه مديران ستادي و تصميمگير شركت راهآهن، مقررات و ضوابط درونسازماني، بالاخص در حوزه سير و حركت را بهگونهاي تعريف و تدوين كردهاند كه درصورت بروز سانحه از مسئوليت مبري شناخته شوند. از آنجا كه اجراي اين مقررات بدون زمينهسازي و اصلاحات ساختاري ميسر نيست، عوامل مسئول اجراي اين مقررات، در كنار بخشنامههايي كه پرداخت به متصديان ايمني و كنترل را به ميزان تأخيرها و عبور و مرور قطارها منوط ميكند، با اعمال فشارهاي غيررسمي و شفاهي آنها را به سمت لغو و زيرپا گذاشتن مقررات هدايت ميكنند.
براساس اين گزارش، درحالي برودت هوا بهعنوان علت توقف قطار تبريز ـ مشهد اعلام شده است كه امروزه از كار افتادن قطار در چنين دماهايي بههيچوجه پذيرفتني نيست. همچنين بررسيها نشان ميدهد كه تلفات جاني ناشي از ضربه اول بسيار كم بوده، اما شرايط تشديدكنندهاي مانند نبود جاده دسترسي، امداد نامطلوب، كمبود تجهيزات و فرسودگي واگنها و بهكارگيري مواد غيراستاندارد در بازسازي آنها منجر به افزايش تلفات شده است.
در اين گزارش آمده است: روزانه تعداد زيادي از قطارهاي فاقد ATC در محور تهران- مشهد تردد ميكنند كه اين دوگانگي تردد، بارها موجب توسعه خطاي انساني نيز شده است. كميسيون عمران همچنين تأييد كرده است كه رجوع به دفاتر خرابي ATC نشان ميدهد كه در مدت اجراي پروژه بيش از 2000بار دستور خاموشي ATC ثبت شده و خاموش كردن اين سيستم به يك رويه عادي تبديل شده بود.
همچنين طبق بررسيها، شركت مهاران بهعنوان مجري ATC تحت كنترل هيچ مرجع فني ذيصلاحي قرار نداشته و شركت راهآهن نيز توان فني لازم براي نظارت بر اين مهم را ندارد. كميسيون عمران مجلس پيشنهاد داده تا اولا دولت مكلف است حداقل 5بالگرد در اختيار هلالاحمر و 5بالگرد در اختيار وزارت بهداشت قرار دهد تا با استقرار در مناطق مختلف، براي امدادرساني آماده باشند. دوما وزارت راه و شهرسازي موظف است ظرف مدت يكماه نسبت به اصلاح سامانه كنترل قطار و ضوابط حاكم بر سير و حركت اقدام كند.
- دوراهي نمايندگان مقابل آخوندي؛ استعفا يا استيضاح
پس از قرائت گزارش سانحه سمنان، برخي از نمايندگان نيز مسائلي را گوشزد كردند كه درخواست براي مطرح شدن استيضاح وزير راه و شهرسازي در صحن علني و توصيه به وزير راه براي استعفا ازجمله آنها بود. به گزارش فارس در حاشيه قرائت گزارش، حسينعلي حاجيدليگاني نماينده مردم شاهينشهر گفت:
بايد مسائل مختلف اين حادثه بهصورت فني و عادلانه بررسي شود تا ديگر شاهد تكرار حوادث اينچنيني نباشيم. غلامعلي جعفرزاده ايمنآبادي نماينده مردم رشت خطاب به علي مطهري نايبرئيس دوم مجلس، درخواست كرد: استيضاح در صحن علني مطرح شود چرا كه هر وزيري بايد بداند كه تا دقيقه90 بايد پاسخگوي مردم باشد. مطهري نيز در پاسخ اظهار كرد: طبق روال اگر تعداد امضاها به حد نصاب برسد استيضاح به صحن خواهد آمد. نادر قاضيپور نماينده مردم اروميه خواستار استعفاي وزير راه و شهرسازي شد و مهرداد لاهوتي، نماينده مردم لنگرود بر رفع فرسودگي ناوگان ريلي، كمبود بالگردها و مشكلات اساسنامه راهآهن تأكيد كرد.