پوشش همگانی بهداشت (UHC=Universal Health Coverage) طیف گستردهای از خدمات پایه بهداشتی با کیفیت بالا در زمینه ترویج، پیشگیری، درمان، توانبخشی و مراقبت تسکینی را در برمیگیرد
پوشش همگانی بهداشت به همه افراد امکان دسترسی به خدمات بهداشتی متمرکز بر مهمترین علل بیماریها و مرگ را میدهد و تضمین میکند که کیفیت این خدمات آنقدر بالا باشد که باعث بهبودی سلامت افراد دریافتکننده خدمات شود.
پوشش همگانی بهداشت با حفاظت افراد از پیامدهای مالی پرداخت هزینههای خدمات بهداشتی از جیب خودشان مانع از آن میشود که آنان به علت بیماریهای غیرمنتظرهای که مجبورشان میکند پساندازهایشان را مصرف کنند، داراییهایشان را بفروشند یا قرض بگیرند- دچار فقر شوند و در نتیجه آینده خودشان و کودکانشان به باد رود.
دستیابی به پوشش همگانی بهداشت یکی از نکات موردتوجه کشورهای جهان هنگام توافق بر سر اهداف توسعه پایدار در سال ۲۰۱۵ بود و به عنوان شاخص (target) هشتم در هدف سوم (SDG3) که «بهداشت و بهزیستی مناسب» ذکر شد.
کشورهایی که به سوی پوشش همگانی بهداشت حرکت میکنند، اهداف دیگر بهداشتی و اهداف دیگر توسعه پایدار را هم محقق میکنند.
برای مثال، وضعیت مناسب بهداشتی به کودکان امکان تحصیل و به بزرگسالان امکان کسب درآمد را میدهد، از فقیر شدن افراد جلوگیری میکند و میتواند پایه توسعه اقتصادی طولانیمدت باشد.
باید توجه داشت که پوشش همگانی بهداشت به معنای رایگان بودن همه خدمات درمانی نیست، زیرا هیچ کشوری نمیتواند بهطور پایدار همه خدمات را رایگان ارائه دهد.
نکته دیگر این است که وقتی از پوشش همگانی بهداشت سخن میگوییم، فقط موضوع تأمین هزینههای بهداشتی مطرح نیست، بلکه نظام عرضه خدمات بهداشتی، کارکنان بهداشتی، تسهیلات و شبکههای ارتباطی بهداشتی، فناوریهای بهداشتی، سیستمهای اطلاعاتی، سازوکارهای بیمهای مناسب و حکمرانی و قانونگذاری در حوزه بهداشت هم مطرح است.
همچنین پوشش همگانی بهداشت فقط به معنای تضمین کردن عرضه یک بسته حداقلی خدمات بهداشتی نیست، بلکه مسئله بر سر آن است پوشش خدمات بهداشتی و حفاظت مالی با افزایش در دسترس قرارگیری منابع بهطور پیشروندهای گسترش یابد.
از طرف دیگر این پوشش فقط شامل خدمات درمانی فردی نیست، بلکه خدمات بر اساس جمعیت مانند کارزارهای بهداشت عمومی مانند افزودن فلوراید به آب آشامیدنی یا کنترل زادوولد پشههای ناقل بیماری و غیره را هم در برمیگیرد.
بالأخره اینکه حرکت به سوی پوشش همگانی بهداشت در جهت حرکت به سوی برابری، اولویتهای توسعهای و شمول و انسجام اجتماعی است.
- منبع: WHO