عده‌اي افراد هم با دريافت چند ميليون تومان ديپلم جعلي مي‌دهند، به شرط تأييد آموزش و پرورش؛ كافي است به آنها بگوييد عجله داريد و خيال‌شان را از بابت پرداخت هزينه‌ها راحت كنيد.
تعداد اينگونه مؤسسات و افراد سودجو كم نيست و هرازچندي خبر دستگيري اعضاي باند جعل ديپلم در رسانه‌ها منتشر مي‌شود. افزون بر جعل ديپلم، مؤسساتي نيز با چاپ آگهي در رسانه‌ها و تبليغات به طرق مختلف و با راهكارهاي خاصي به راحتي اين تخلف را انجام مي‌دهند و در مدت 3تا 4ماه دپيلم ارائه مي‌كنند. تماس با چند مؤسسه فعال در اين‌باره نتيجه تقريبا يكساني دارد؛ در همه آنها فرد پاسخگو به شما خواهد گفت: «شما بايد تغيير رشته داده و در رشته كاردانش يا فني و حرفه‌اي ديپلم بگيريد.»
آنها در پاسخ به اين تقاضا كه «من فقط تا دوم دبيرستان درس خوانده‌ام و در رشته علوم انساني ترك تحصيل كرده‌ام و الان نياز فوري به مدرك ديپلم دارم.» مي‌گويند: «تا خرداد سال 96ديپلم مي‌گيريد، دروس مهارتي را بايد در امتحانات سازمان آموزش فني و حرفه‌اي شركت كنيد و مابقي را ما هماهنگ مي‌كنيم. هزينه آن هم حدود يك ميليون و 200هزار تومان مي‌شود.»
يكي از اين افراد در پاسخ به اينكه اگر فردي نتواند به لحاظ بنيه علمي از پس امتحانات برآيد، مي‌گويد: «ما نمي‌توانيم كاري انجام دهيم؛ ولي كساني هستند كه ديپلم جعلي مي‌دهند و حتي در آموزش و پرورش منطقه مربوطه هم كسي را دارند كه تأييد ديپلم را نيز مي‌دهد. مبلغ 2تا5ميليون نيز هزينه دريافت مي‌كنند.» موضوع را با يكي از همين مؤسسه‌ها در ميان مي‌گذاريم، مسئول آموزش جواب مي‌دهد: «اگردر همه درس‌هاي سال دوم نمره قبولي گرفته باشي مي‌تواني دي‌ماه امسال در رشته گرافيك كامپيوتر با پرداخت مبلغ 2ميليون و 800هزار تومان با قبولي تضميني ديپلم بگيري.
من شما را ثبت‌نام مي‌كنم، در امتحانات دي‌ماه امسال شركت مي‌كنيد و نهايتا تا 30بهمن امسال مدرك ديپلم را مي‌گيري.» در سبد او هرگونه خدماتي هم هست؛ مثلا در پاسخ به اينكه آيا مي‌توانم در رشته تجربي ديپلم بگيرم، مي‌گويد: «رشته تجربي خيلي سخت است و امتحان نهايي دارد، نه اينكه نشود، بلكه هزينه آن 4تا 5ميليون تومان است.» او اين سؤال كه برخي مؤسسات مي‌گويند تا قبل از خرداد نمي‌توانند ديپلم بدهند و البته مبلغ آنها كمتر از شماست را اينطور جواب مي‌دهد: «من به‌خاطر كوتاه كردن زمان از شما 2ميليون و 800هزار تومان دريافت مي‌كنم وگرنه هزينه عادي آن يك ميليون و500تا يك ميليون و 700هزار تومان است. من پارتي دارم و مي‌توانم زمان اخذ ديپلم را كوتاه‌تر كنم. شما بايد فقط 2درس قانون كار و ديني سال سوم را امتحان بدهي و بقيه را من خودم نمره مي‌دهم. من يك سري سؤال و پاسخ مي‌دهم و همانها در امتحان مي‌آيد و هيچ مشكلي وجود ندارد.» با چند مؤسسه ديگر هم تماس گرفتيم و تقريبا پاسخ همه آنها يكسان بود؛ البته براي تسريع در فرايند اخذ ديپلم تقاضاي مراجعه حضوري داشتند.
- رمزداركردن ديپلم
دبيركل شوراي‌عالي آموزش و پرورش، جعل مدرك ديپلم را تكذيب نمي‌كند و حتي از تشكيل كميته‌اي در آموزش و پرورش براي برخورد با اين پديده خبر مي‌دهد. به گفته مهدي نويدادهم زمينه‌هايي كه باعث جعل مدارك تحصيلي مي‌شود توسط اين كميته شناسايي و تصميماتي اتخاذ و به معاونت‌هاي ذي‌ربط ارائه شده‌است. وي روش‌هاي پيگيري جعل مدرك ديپلم را چنين توضيح مي‌دهد: «رمزدار و هولوگرام كردن مدرك ديپلم، نظارت و نگهداري ثبت نمرات در دفتر امتحانات، ثبت نمره‌دهي معلمان در برگه و سامانه‌هاي رايانه‌اي كه نمرات در آن ثبت مي‌شود از تصميمات اتخاذ شده توسط كميته پيشگيري از جعل مدارك تحصيلي است.در گذشته اگر جعل به‌صورت موردي و فردي انجام مي‌شد، امروز براساس يك برنامه ساماندهي شده و هدفمند صورت مي‌پذيرد.» گروه‌هايي شكل گرفته كه از اين طريق ارتزاق مي‌كنند و براي تأمين منابع مورد نياز خود هرگونه جعل و خطايي را در سامانه‌ها به‌وجود مي‌آورند. شايد در فضاي آموزشي كشور، مدرك ديپلم ارزش چنداني نداشته باشد اما وجود بازار عرضه نشان از وجود تقاضا براي اين مدارك جعلي است.