اعضاي شوراي شهر به اتفاق يكي از دلايل تشديد ترافيك اخير تهران را برگزاري نمايشگاه‌ها در محل دائمي نمايشگاه بين‌المللي تهران اعلام كردند. نظر سردار محمدرضا مهماندار نيز اين بود كه چون معابر شهر 4برابر ظرفيت‌شان اشغال شده‌اند به همين دليل هرگونه شوك مضاعفي مثل برگزاري نمايشگاه‌هاي بزرگ و پرمخاطب مي‌تواند بلافاصله به گره خوردن و قفل شدن تردد در شهر منجر شود. در اين‌باره محمدمهدي تندگويان، نايب‌رئيس كميسيون معماري و شهرسازي بابت عدم پيگيري مصوبات شوراي شهر به رئيس شورا تذكر داد و گفت: شما سال83 تصويب و شهرداري تهران را ملزم كرديد كه از برگزاري نمايشگاه‌ها در محل فعلي نمايشگاه جلوگيري كند؛ اين در حالي است كه آن موقع نمايشگاه شهر آفتاب هم ساخته نشده بود و امروز با گذشت حدود 8ماه از افتتاح شهرآفتاب و صرف 1700ميليارد تومان هزينه براي ساخت آن اما اين نمايشگاه هنوز رونق پيدا نكرده است. وي همچنين از موفقيت شهرآفتاب در دريافت تأييديه اتحاديه بين‌المللي نمايشگاه‌هاي دنيا خبر داد؛ اتفاقي كه موجب مي‌شود تا از اين پس هيچ بهانه‌اي براي كم‌توجهي به نمايشگاه شهرآفتاب وجود نداشته باشد. به‌عنوان مثال حتي اگر قراردادهاي برگزاري نمايشگاهي از قبل منعقد شده باشد، باز هم مشكلي نيست چون امكان انتقال قراردادها به شهرآفتاب وجود دارد.
- قرارداد ميليوني پليس با شركت نمايشگاه‌ها
رئيس پليس راهور تهران بزرگ نيز از تيغ تذكرات اين عضو شوراي شهر در امان نماند. تندگويان گفت: اگر همگي بر اين نكته تأكيد داريم كه برگزاري نمايشگاه‌ها در تهران عامل تشديد بحران‌هاي ترافيكي است، چرا پليس راهور هر سال با شركت سهامي نمايشگاه‌ها قراردادهاي چندصدميليوني به‌منظور تأمين دسترسي و تسهيل عبور و مرور مردم به نمايشگاه امضا مي‌كند؟ وي خواستار لغو اين قراردادها شد و تأكيد كرد كه پليس راهور بايد به‌دنبال حفظ منافع عمومي باشد درحالي‌كه عقد اينگونه قراردادها منافع مردم را تأمين نمي‌كند. تندگويان كه تا مدتي پيش از مسئولان نمايشگاه بين‌المللي تهران بود، تأكيد كرد كه از اين پس بايد تنها نمايشگاه‌هاي تخصصي با بازديدكننده‌هاي محدود در داخل شهر برگزار شود؛ زيرا تأمين دسترسي و رفت‌وآمد به اين مجموعه بسيار جدي است. وي بابت برخورد دوگانه پليس با صداوسيما و نمايشگاه و مماشات با آنها نيز انتقاد كرد و گفت: يكطرفه كردن خيابان سئول و تبديل آن به پاركينگ صداوسيما غيرقانوني است. اين خيابان معبر عمومي است و هيچ‌كس باصدا و سيما براي اختصاصي كردن اين معبر مقابله نمي‌كند؛ درحالي‌كه اين دسترسي‌ها بايد براي عموم مردم برقرار شود.
يكي از تأكيدات ديروز سردار محمدرضا مهماندار، پيرامون اداره تهران با استفاده از مقرراتي متفاوت از ساير كلانشهرهاي كشور بود. از نظر رئيس پليس راهور، تهران را ديگر نمي‌شود با ابزار و روش‌هاي سنتي اداره كرد، بلكه ما نيازمند پليس قوي با ابزار مورد نياز و به‌روز هستيم. تجهيز معابر شهر به سيستم‌هاي آي‌تي و سامانه‌هاي هوشمند، برخورد سيستماتيك با خودروهاي متخلف و تخلفات ساكن، كاهش استفاده از خودروهاي شخصي، ساماندهي وضعيت بهم ريخته حمل‌ونقل بار، اخذ جرايم تخلف رانندگي قبل از پايان هر سال و اعمال اصلاحات هندسي ترافيكي به‌عنوان راهكارهايي بود كه از سوي اين مقام پليس به آن اشاره شد.
وي در عين حال گفت: بايد چاره‌اي انديشيد و محدوديت جديد اعمال كرد به اين معنا كه با ملاحظات اجتماعي سراغ جريمه نرويم، بلكه به‌دنبال اخذ عوارض از اين خودروها باشيم. وي در توضيح اين مطلب گفت: هيچ شهري در ايران تعداد خودروهايش بيش از 4ميليون دستگاه نيست، علاوه بر اين بيش از يك‌ميليون خودرو روزانه از شهرهاي اقماري وارد معابر شهر تهران مي‌شوند؛ امري كه باعث مي‌شود تعداد سفرهاي روزانه سواره در تهران به 18ميليون برسد، درحالي‌كه سهم ناوگان حمل‌ونقل عمومي ظرف 10سال گذشته تنها 10درصد افزايش داشته كه كم است.
رئيس پليس راهور از لزوم سرمايه‌گذاري براي توسعه حمل ونقل عمومي سخن گفت و افزود: سهم خودروهاي شخصي در جابه‌جايي‌ها 40درصد است درحالي‌كه در ساعات پيك ترافيك 67درصد معابر را اشغال مي‌كنند. وي بابت شماره‌گذاري بيش از 300هزار خودرو در سال 93 در تهران انتقاد كرد و گفت: اين ميزان شماره‌گذاري در حالي است كه ما خروج خودروي فرسوده نداشتيم؛ امري كه به وضعيت بحراني ترافيك دامن مي‌زند؛ زيرا با هربار خراب شدن يكي از اين خودروهاي فرسوده يك تا دو خط عبوري مسدود شده و يك ساعت به پيك ترافيك معابر افزوده مي‌شود.
مهماندار ضمن تأكيد بر مسئوليت‌پذيري مردم به‌ويژه هنگام بارش برف و يخ‌زدگي در قالب عدم‌استفاده از خودروي شخصي يا استفاده از تجهيزات مناسب گفت: قرار نيست همه مسئوليت را برعهده شهرداري يا دولت بيندازيم. خود مردم هم بايد مسئوليت‌پذير باشند. وي درباره برگزاري نمايشگاه‌هاي پرمخاطب در بزرگراه شهيد چمران گفت: در اين محور چند بزرگراه در يك نقطه به هم وصل مي‌شوند؛ بنابراين مديريت ترافيك آن كار سختي است.
- برخورد با مسافركش‌هاي شهرستاني
پس از پايان اظهارات رئيس پليس راهنمايي و رانندگي تهران بزرگ، مهدي چمران، رئيس شوراي اسلامي شهر تهران نيز با تشبيه مسافركش‌هاي شهرستاني به دستفروش‌هايي كه از شهرهاي ديگر به تهران مهاجرت كرده‌اند از آنها به‌عنوان عاملان به هم ريختگي نظم ترافيكي و ناامني شهر نام برد و گفت: بايد تا دير نشده با كمك گرفتن از مردم و دخالت دادن آنها فكري به حال حل اين مسئله كنيم.
وي همچنين گفت: متأسفانه وضعيت حاكم بر خيابان‌هاي تهران به‌گونه‌اي شده است كه ديگر ترافيك زحمت ايجاد نمي‌كند، بلكه زجرآور شده است. كافي است يك‌بار خودمان در اين ترافيك قرار گيريم تا معناي زجري كه مردم مي‌كشند را متوجه شويم. اظهارات اعضاي شوراي شهر درباره سخنان رئيس‌پليس راهور را در جدول زير مي‌خوانيد.
- راه‌آهن عامل انشقاق منطقه17
ديروز اعضاي شوراياري منطقه17 در جلسه شوراي شهر حاضر شدند و به ارائه گزارشي درباره مسائل و مشكلات منطقه پرداختند. عدم‌توازن در توزيع سرانه‌هاي آموزشي و فضاي سبز، ناكارآمدي بودجه منطقه دركاهش فاصله شمال و جنوب، كمبود امكانات رفاهي، عدم‌تكميل پروژه‌هاي نيمه‌تمام، شيوع آسيب‌هاي اجتماعي ازجمله مشكلات مورد اشاره از سوي دبير شوراياري منطقه17 بود.
پورعباسي، دبير شوراياري‌هاي منطقه در ادامه سخنان خود به معضل راه‌آهن اشاره كرد و گفت: متأسفانه خط راه‌آهن سبب شده اين منطقه به دو نيمه شمالي و جنوبي تقسيم شود كه زمينه‌ساز مشكلات و تبعات منفي بسياري شده است. پس از ارائه اين گزارش رئيس شوراي اسلامي شهر تهران خواستار آن شد تا در موضوع گذر خط راه‌آهن از منطقه17 و فضاي بلااستفاده مانده آن منفعت شهروندان از سوي دولت و شهرداري درنظر گرفته شود كه با تأمين سرانه‌هاي خدماتي اين مهم محقق مي‌شود.
چمران از مسئولان راه‌آهن خواست كه اجازه دهند شهرداري منطقه اقدام به توسعه فضاي سبز در محل مورد اشاره كند. ضمن اينكه قرار است طرح توسعه‌اي اين بخش تهيه و در كميسيون ماده 5تصويب شود تا فضاي سبز و خدمات مورد نياز منطقه در اين راسته به شهروندان ارائه شود.
از نظر معصومه آباد نيز كمبود فضاي سبز و وجود فضاهاي ناامن شهري ازجمله معضلاتي است كه ساكنان منطقه17 را آزار مي‌دهد. مرتضي طلايي هم گفت: عقب‌ماندگي جنوب تهران نسبت به شمال پايتخت به‌دليل اقدامات شهرداري نيست بلكه بايد تمامي دستگاه‌ها در اين حوزه به وظايف خود عمل كنند. به گفته طلايي، اگر در زمان بودجه‌نويسي نيازهاي شوراياري را در كنار پيشنهادهاي شهرداري قرار دهند تصميمات بهتري اتخاذ مي‌شود.
محمد حقاني نيز پرسيد: آيا اگر خط راه‌آهن منطقه17 در نياوران بود، همچنان بلاتكليف باقي مي‌ماند؟ مجتبي شاكري هم خواستار ساماندهي قهوه خانه‌هاي منطقه17 شد. نظر عليرضا دبير نيز اين بود كه مشكل مناطق بودجه نيست بلكه تخصيص اعتبار است. رحمت‌الله حافظي نيز قهوه‌خانه‌هاي منطقه۱۷ تهران را تهديدي براي جوانان دانست و گفت: 300قهوه‌خانه در اين منطقه وجود دارد.
ديروز شهردار منطقه17 هم گفت: منطقه17 داراي جمعيت جواني است بنابراين آسيب‌هاي اجتماعي جوانان را تهديد مي‌كند و ريشه آن نيز مسائل اقتصادي است اما اقدامات لازم در جهت كاهش آسيب‌ها در حال انجام است. همچنين عباسي درباره راه‌آهن منطقه17، اظهار داشت: براساس جلسه‌اي كه در كميسيون برگزار شد، 80درصد فضاي حاشيه‌اي خطوط ريلي فضاي خدماتي و رفاهي و 20درصد ديگر تجاري خواهد بود كه با توجه به اينكه 3كيلومتر راه‌آهن در منطقه17 است مي‌توان اقدامات خوبي در اين منطقه انجام داد اما راه‌آهن قصد دارد زمين خود را متري 9ميليون تومان به شهرداري بفروشد درصورتي‌كه ما قصد داريم آنجا را تبديل به فضاي سبز كنيم، چنين هزينه‌اي براي ما مقدور نيست.
- نام عضو و كميسيون مربوطه و تذكرات
رحمت‌اله حافظي سلامت و محيط‌زيست (رئيس): بايد به موضوع تمركززدايي ازمراكز تجاري، بازار بورس كالا و مراكز علمي و آموزشي در مركز شهر بپردازيم. ما نيازمند حضور پر رنگ پليس در مواقع بحراني در سطح شهر هستيم.
عليرضا دبير برنامه وبودجه (رئيس):شوراي شهر چهارم كمك كرده تا بودجه راهنمايي و رانندگي در بخش‌هاي عمراني و هزينه‌اي از 31ميليارد تومان در سال 92به حدود 100ميليارد تومان در سال 95برسد. البته دنبال تحويل خودروهاي جديد براي راهنمايي و رانندگي نيز هستيم اما ناجا هم بايد در وصول عوارض كمك كند و اطلاعات مربوط به ماشين‌‌هاي تهران را دراختيار شهرداري تهران قراردهد.
پرويز سروري نظارت و حقوقي (رئيس): به‌نظر مي‌رسد پليس هنوز اراده نكرده مشكل ترافيك را حل كند و گرنه چرا اجازه مي‌دهد كه نمايشگاه داخل تهران برگزار شود؟ مردم ترافيك نمايشگاه را به ناكارآمدي پليس نسبت مي‌دهند. اين علاوه بر اينكه ظلم آشكار به مردم است براي پليس هم خوب نيست.
عباس جديدي نظارت وحقوقي : صرف بيان مشكل دردي را دوا نمي‌كند بايد ديد كه چه كارهايي انجام شده است. در همه جاي دنيا پليس زيرنظر شهرداري‌هاست اين يعني مديريت واحد شهري اما درتهران فقط موضوعات هزينه‌اي سربارش برعهده شهرداري است.
محمد سالاري شهرسازي و معماري (رئيس): هر كدام از مجتمع‌هاي تجاري چندمنظوره كه بدون پيوست‌هاي مطالعاتي در تهران ايجاد شده به اندازه نمايشگاه بين‌المللي در افزايش ترافيك تهران نقش دارند. بايد نهضت پياده‌راه‌سازي و متناسب با آن توسعه و نوسازي حمل‌ونقل عمومي از مهم‌ترين اولويت‌هاي تهران باشد.
احمد دنيامالي عمران و حمل ونقل (رئيس): ترافيك يك معلول است و تا زماني كه به‌علت‌هاي آن بي‌توجه باشيم وضع بهتر از اين نخواهد شد. ضمن اينكه به‌نظر مي‌رسد پليس اهتمام جدي به طرح معاينه فني و طرح كاهش نشان نداده است. پلاك خودروها دستكاري مي‌شود، رفتارهاي پرخطر از سوي موتورسيكلت‌ها جان شهروندان را به خطر مي‌اندازد اما برخورد جدي با آنها صورت نمي‌گيرد. ما مخالف دستكاري چراغ‌هاي هوشمند راهنمايي و رانندگي و شماره‌گذاري موتورهاي بنزيني جديد هستيم.
معصومه آباد سلامت و محيط‌زيست: از منشور حقوق شهروندي رونمايي شد. بهره‌مندي از هواي سالم هم از حقوق شهروندي است اما متأسفانه براي سال آينده قرار است 430هزار موتورسيكلت كاربراتوري پلاك‌گذاري شود درحالي‌كه موتورها در هر يك كيلومتر 15گرم آلايندگي دارند و چون هر موتور روزانه تا 100كيلومتر پيمايش دارد 1500گرم آلايندگي توسط هر موتورسيكلت به هواي شهر تحميل مي‌شود.
مهدي چمران رئيس شوراي شهر در پاسخ به آباد: اينها هنوز شماره‌گذاري نشده‌اند. پليس هم قصد شماره‌گذاري ندارد بلكه وزارت صنايع تلاش مي‌كند از هيأت وزيران مجوز اين كار را بگيرد. از هيأت دولت تقاضا داريم مجوز اين پلاك‌گذاري را ندهد.
غلامرضا انصاري برنامه وبودجه: تراكم صادر شده براي مال‌هاي تجاري در كوچه‌هاي چند‌متري هم از دلايل افزايش حجم ترافيك است. بايد با مشاركت بين بخشي ميان پليس، شهرداري و شوراي شهر دراين باره تدبير كنيم. در ضمن ما نيازمند آموزش پرسنل پليس هستيم تا درمواقع بحراني قدرت مديريت امور را داشته باشند. از طرفي از ظرفيت تبليغي و رسانه‌اي دستگاه‌هاي مختلف براي آموزش همگاني هم بايد استفاده كرد.
محسن پيرهادي عضو هيأت رئيسه: بحث ترافيك به جمعيت مربوط نيست، چون تهران در 15سال گذشته افزايش جمعيت چشمگيري نداشته بلكه مسئله اصلي افزايش تعداد خودروها و توسعه ناكافي حمل‌ونقل عمومي است. بنابراين بايد توسعه مترو و آموزش شهروندي از طريق رسانه ملي در دستوركار قرار گيرد. لازم است پليس طرح‌هايي را آماده كند و درباره اجراي آن از مردم نظر بخواهد چون تا حالا كه محدوديت‌هاي ترافيكي عادلانه نبود.
محسن سرخو حمل ونقل و عمران: ما در مورد ترافيك يك برنامه دراز مدت داريم كه بايد تا پايان سال 97به اهداف تعريف شده دراين طرح برسيم. اتفاقا تمام موضوعاتي كه امروز به آن اشاره شد همه دراين طرح آمده است منتهي نيازمند تخصيص بموقع اعتبار هستيم. درضمن در مورد ترافيك يك‌ماه گذشته به‌نظر مي‌رسد عادي نبود بلكه يك ترافيك مصنوعي بود. براي علت يابي آن نيازمند نظر پليس هستيم تا به انحراف نرويم.
حبيب كاشاني برنامه بودجه: ترافيك يك پازل است كه منهاي دولت، شهرداري، ناجا و مردم امكان حل ندارد. اين اجزا اگر در كنار هم به درستي چيده نشوند از دست پليس كاري برنخواهد آمد آن هم درشرايطي كه 260هزارمترمربع مجتمع تجاري و هتل و... درمنطقه 5درحال ساخت است اما فقط 3هزار متر پاركينگ دارد. تا خودمان از خودمان شروع نكنيم و پيك بادپا را مجهز به موتوربرقي نكنيم كاري ازدست پليس ساخته نيست. ما نيازمند فرهنگسازي هستيم.
محمد حقاني سلامت و محيط‌زيست: پليس چكار مي‌تواند بكند وقتي ظرف و مظروف به هم نمي‌خورند؟ ما 1800ميليارد تومان براي نصب دوربين هزينه كرديم الان دوباره مي‌خواهيم 1200ميلياردتومان ديگر هزينه كنيم. به جاي اين بهتر است اين پول صرف توسعه مترو شود كه تنها دراين صورت ترافيك قابل حل است. پشت قضيه شماره‌گذاري موتورهاي كاربراتوري جديد هم رانت است. بايد جلوي رانت را گرفت.
مجتبي شاكري فرهنگي و اجتماعي: هرتعداد خودرو كه اضافه مي‌شود بايد به همان ميزان خودروي فرسوده از رده خارج شود. مگر ما چقدر ساخت‌وساز معبر داريم كه سالي 100هزار خودرو به آن اضافه كنيم؟ شماره گذاري‌هاي جديد هم بايد متوقف شود.
احمد حكيمي پور فرهنگي واجتماعي: مردم دارند سالانه عوارض خودرو مي‌دهند و بايد تسهيلات بگيرند. در ضمن اين ترافيك چند هفته اخير عادي نبود. احساس مي‌كنم كاري دارد صورت مي‌گيرد كه قابل رسيدگي است.
ابولفضل قناعتي عمران و حمل‌ونقل: درباره ترافيك دو سه هفته اخير چه‌كسي پاسخگوست؟ اگر قرار باشد طوفان يا زلزله رخ دهد چه اتفاقي مي‌افتد؟ ما از جمع كردن يك ترافيك ناتوانيم و هركسي موضوع را به گردن ديگري مي‌اندازد. هم دولت، هم شهرداري و هم نهادهاي ديگر بايد يك نفر را مشخص كنند كه قضيه را جمع كند.
عبدالحسين مختاباد فرهنگي واجتماعي: در شهرهاي بزرگ دنيا از تهران بيشتر ماشين تردد مي‌كند. ما كه از شهرهاي ديگر دنيا بزرگراه كمتر نداريم. به‌نظرم مشكل از عدم‌آموزش مناسب نيروهاي راهنمايي و رانندگي است. 50درصد نيروهاي سرچهارراه‌ها آموزش‌ديده نيستند. در مورد ترافيك 3هفته اخير هم به‌نظرمن اتفاقات ديگري مؤثر بوده كه بايد رسيدگي شود.