ظهر ديروز مقام‌هاي امنيتي در ايتاليا اعلام كردند: فردي كه ساعاتي بعد مشخص شد عامل حمله تروريستي برلين بوده، در درگيري با نيروهاي پليس در نزديكي ايستگاه قطار در حومه شهر ميلان كشته شده است. به گفته آنها اثر انگشت گرفته شده از اين فرد مشخص كرد او «انيس امري»، همان فردي است كه دوشنبه‌شب با راندن يك تريلي به بازارچه محلي كريسمس 12نفر را كشت و 50نفر ديگر را زخمي كرد؛ حمله‌اي كه گروه تروريستي داعش مسئوليت آن را به‌عهده گرفت.
انيس امري در درگيري با راننده تريلي او را از پا درآورده بود و سپس با تريلي به سمت مردم در يكي از پرترددترين بازارچه‌هاي جشن سال نوي ميلادي برلين كه در محوطه يك كليسا برپا شده بود رفت. پليس ايتاليا اعلام كرد اسلحه‌اي كه او در حمله به مأموران استفاده كرده همان اسلحه‌اي است كه با استفاده از آن راننده لهستاني‌تبار تريلي را در برلين كشته است. نيروهاي پليس ميلان حوالي ساعت 3بامداد به وقت محلي به امري مشكوك مي‌شوند و از او مي‌خواهند مدارك شناسايي‌اش را نشان دهد كه بلافاصله با تيراندازي از سوي او روبه‌رو مي‌شوند. در تبادل آتش، امري كشته و يكي از افسران ايتاليايي نيز زخمي شد اما زنده ماند.
وزير كشور آلمان ديروز در كنفرانسي مطبوعاتي كه ساعاتي پس از انتشار خبر كشته شدن عامل حمله برلين ترتيب داده شده بود، اين خبر را تأييد كرد. او اما تمام مدت از سوي خبرنگاران تحت فشار بود كه عامل حمله برلين چرا و چگونه توانسته از آلمان خارج شود و خود را به ميلان برساند. براساس اطلاعات منتشر شده از سوي رسانه‌هاي آلماني، انيس امري با عبور از خاك فرانسه خود را به ميلان رسانده بود. او پيش از اين هم سابقه حضور در ايتاليا را داشته است. گفته مي‌شود او تمام مسير را با قطار طي كرده تا به خاك ايتاليا برسد؛ اين در حالي است كه تصاويرش به‌طور گسترده از سوي پليس پخش و جايزه‌اي 100هزار يورويي براي دستگيري‌اش تعيين شده‌بود. طبق اعلام پليس آلمان، او زخمي هم بوده است. اين موضوع نه‌تنها عملكرد نيروهاي امنيتي آلمان را زير سؤال برده كه تسلط امنيتي پليس فرانسه را نيز بار ديگر با ترديد جدي مواجه كرده است؛ فرانسه‌اي كه بيش از يك سال است به‌خاطر حوادث تروريستي از اين دست، در حالت فوق‌العاده امنيتي به سر مي‌برد.
براساس اطلاعات منتشر شده از سوي مقام‌هاي امنيتي در آلمان، انيس امري پيش از دست زدن به حمله تروريستي دوشنبه گذشته، 3بار از سوي پليس دستگير شده و به‌خاطر احتمال ارتباط با گروه‌هاي افراطي ازجمله داعش، تحت نظر بوده است اما نيروهاي امنيتي آلمان در هر 3بار، به‌دليل نبود مدارك كافي او را آزاد كرده بودند. چالش بزرگ امنيتي آلمان‌ها اكنون اين است كه چطور ممكن است به‌رغم اينكه امري تحت نظر قرار داشته، دوشنبه‌شب موفق شده دست به حمله تروريستي بزند. او 4روز قبل از حمله برلين هم به مسجدي در اين شهر تردد داشته كه مروج افكار سلفي‌گري و تكفيري است. 7ساعت پس از حمله نيز دوربين‌هاي مدار‌بسته خروج او از اين مسجد را ثبت كرده‌اند. وزير كشور آلمان ديروز در برابر سؤال‌هاي متعدد خبرنگاران در مورد ضعف عملكرد نيروهاي امنيتي اين كشور تنها حالتي تدافعي داشت و دائما مي‌گفت: «اجازه پاسخ به اين سؤال را ندارم.»
- سال نو در سايه تدابير امنيتي
نيروهاي امنيتي در بسياري از كشورهاي اروپايي، يك سال گذشته را در حالت آماده‌باش بوده‌اند؛ وضعيتي كه پاييز سال گذشته ابتدا از فرانسه و با حمله‌هاي تروريستي داعش در پاريس آغاز شد. پس از آن با ادامه حمله‌هاي مرگبار تروريستي در بروكسل پايتخت بلژيك و بار ديگر در جنوب فرانسه، زنگ خطر حملات تروريستي بيش از پيش براي اروپايي‌ها به صدا در آمد. اين شرايط نشان داد بحران در ديگر نقاط جهان تنها مختص به‌خود آن مناطق نيست و ناامني، آتشي است كه دير يا زود دامن ديگر كشورها را هم مي‌گيرد.
حمله تروريستي برلين، بار ديگر كشورهاي اروپايي را در فضاي امنيتي فرو برد؛ اتفاقي كه يادآور جشن‌هاي سال نوي گذشته است. سال گذشته نيز مردم در بيشتر كشورهاي اروپايي شرايط مشابهي را تجربه كردند. هفته گذشته همزمان با حمله برلين، زوريخ سوئيس نيز شاهد حمله به يك مركز اسلامي بود. در اين حمله مسلحانه 3نفر زخمي شدند و لحظاتي بعد جسد مهاجم نيز در نزديكي ساختمان مركز كشف شد. هنوز پليس سوئيس جزئيات زيادي در مورد اين حمله منتشر نكرده اما مسئله اصلي اين است كه اين كشور هم كه هميشه يكي از امن‌ترين نقاط اروپا و حتي جهان بوده، اكنون ديگر از تيررس افراط‌گرايي دور نيست. پس از اين 2حمله، فرانسه اعلام كرد تدابير امنيتي را در شهرهاي مختلف افزايش داده است. در صربستان نيز دولت با صدور اطلاعيه‌هايي از مردم خواست در خانه بمانند و تا حد امكان از تجمع و تردد در مناطق شلوغ خودداري كنند.
ديروز پليس آلمان از خنثي شدن يك حمله تروريستي ديگر اين بار در غرب كشور خبر داد. 2برادر 28و 31ساله كوزوو‌تبار قصد داشتند در شهر اوبرهاوزن به يك مجتمع تجاري كه به بزرگ‌ترين مجتمع تجاري اروپا مشهور است حمله كنند اما پليس موفق شد اين دو را در شهر دويسبرگ در 15كيلومتري اوبرهاوزن دستگير كند. وزير كشور آلمان ديروز در كنفرانس خبري‌اش اعلام كرد كه دست‌كم 330نفر در اين كشور در ليست تروريسم نيروهاي امنيتي قرار دارند كه ممكن است دست به حمله تروريستي بزنند. ناامني‌ها اكنون ديگر به اروپا محدود نمي‌شود. بامداد ديروز، هزاران كيلومتر آن طرف‌تر در استراليا پليس اعلام كرد كه 7عضو گروه تروريستي داعش را كه قصد داشتند همزمان با كريسمس، حملات گسترده‌اي در اماكن عمومي شهر ملبورن انجام دهند دستگير كرده است. در آمريكا نيز مقام‌هاي امنيتي در ايالت‌هاي مختلف از افزايش تدابير امنيتي در مناطق پر‌تردد از جمله در بازارچه‌هاي كريسمس خبر دادند. امسال نيز تعطيلات سال نو همراه با طعم تلخ ترور و ناامني در جريان است.
- انيس امري كه بود؟
انيس امري ديروز درست يك روز پس از آنكه 24ساله شد، حدود هزار كيلومتر دورتر از برلين در حومه شهر ميلان در شمال ايتاليا كشته شد. او در سال 2011يعني زماني كه 19سال داشت با تعدادي از همسن و سالانش در بحبوحه انقلاب تونس از اين كشور خارج شد و از راه مديترانه خود را به ايتاليا رساند. مقام‌هاي ايتاليايي قصد داشتند او را به تونس باز گردانند اما دولت تونس به اين بهانه كه امري هيچ مدركي دال بر تونسي بودن ندارد، از پذيرش او امتناع كردند. در تونس او را از مدرسه اخراج كرده بودند. در ايتاليا هم به جرم به آتش كشيدن يك مدرسه به همراه همدستانش به 4سال زندان محكوم شد. در سال 2015از زندان آزاد شد و به آلمان رفت تا شايد از اين كشور پناهندگي بگيرد. او ماه‌ها بين برلين در شرق آلمان و برخي شهرهاي ديگر اين كشور سرگردان بود. درخواست پناهندگي امري در آلمان كه طي اين سال شاهد هجوم موج عظيم پناهجويان بود، رد شد. او چندين بار به جرم دزدي و درگيري بازداشت شد و به‌خاطر احتمال ارتباط با گروه‌هاي افراطي ازجمله داعش تحت نظر پليس قرار گرفت. برادران انيس مي‌گويند او احتمالا در دوره‌اي كه در ايتاليا در زندان بوده، با گروه‌هاي افراطي تكفيري آشنا شده است. مقام‌هاي امنيتي آلمان اعلام كرده‌اند: عامل حمله تروريستي برلين احتمالا با شبكه احمد عبدالعزيز عبدالله معروف به ابو‌ولع كه عراقي تبار و 32ساله است ارتباط داشته. ابو ولع در آلمان وظيفه جذب اتباع اين كشور به گروه داعش را برعهده داشته است.
- درخواست راست‌هاي افراطي براي لغو شنگن
پس از جنگ جهاني دوم، راست‌هاي افراطي در اروپا هيچ‌گاه تا به اين حد قدرت و نفوذ نداشته‌اند. اين در سايه ناتواني دولت‌هاي اروپايي در كنترل بحران پناهجويان و تأمين امنيت قاره سبز در برابر گروه‌هاي تروريستي به‌خصوص داعش ممكن شده است. ديروز نايجل فاراژ، رهبر سابق حزب دست راستي استقلال بريتانيا (يوكيپ) كه نقشي محوري در خروج اين كشور از اتحاديه اروپا داشت، در پستي توييتري نوشت: «اگر مردي كه در ميلان كشته شده همان عامل حمله برلين باشد، اين بدان معني است كه معاهده شنگن، امنيت عمومي را به خطر انداخته است. شنگن بايد لغو شود.» شنگن يكي از مهم‌ترين توافقنامه‌هاي مرزي اروپاست كه تردد آزاد اتباع كشورهاي عضو را امكان‌پذير مي‌كند. فاراژ و ديگر چهره‌هاي دست راستي در اروپا مخالف ايده «اروپاي واحد» و تمام سازوكارهايي هستند كه اعمال حاكميت ملي را به نفع همگرايي در اروپا خدشه‌دار مي‌كند. مارين لوپن، رهبر جبهه ملي فرانسه و از معروف‌ترين چهره‌هاي راست‌گراي افراطي اين كشور نيز ديروز فرصت را غنيمت شمرد و توانايي كشورهاي اروپايي در كنترل مرزها را زير سؤال برد. او گفت: «اين حقيقت كه قاتل به راحتي با قطار و از طريق خاك فرانسه خود را به ايتاليا رسانده، از يك فاجعه امنيتي خبر مي‌دهد.» لوپن كه قرار است حدود 4ماه ديگر در انتخابات رياست‌جمهوري فرانسه شركت كند، گفت: «من متعهد مي‌شوم بار ديگر كنترل فرانسه به مرزهايش را باز گردانم و شنگن را لغو كنم.»