روابط مصر و عربستان به دنبال کودتای السیسی علیه مرسی که گفته می شود با حمایت ریاض همراه بود، تا جایی پیش رفت که دو کشور ساخت یک پل ارتباطی بر روی دریای سرخ را مطرح کردند و بحث هایی درباه واگذاری دو جزیره تیران و صنافیر به سعودی ها مطرح شد، اما این داغی روابط چندان بطول نیانجامید.
در حالی که بسیاری، سفر پادشاه عربستان در آوریل 2016 به مصر را نقطه تحول در روابط دو کشور تلقی کرده بودند، اما خیلی طولی نکشید که روابط قاهره - ریاض نخست بر سر دو جزیره در دریای سرخ به تنش کشیده شد.
متعاقب آن، همگرایی مصر با روسیه بر سر حل پرونده سوریه و خودداری قاهره از ارسال نیرو به ائتلاف نظامی عربستان علیه یمن، تنش ها را تاجایی برجسته کرد که نخبگان و رسانه های دو کشور را به دشنام و ناسزایی گویی علیه دولت ها و ملت های دو کشور کشاند.
به گزارش ايرنا، اعلام یک منبع دولتی مصری در روزهای اخیر مبنی بر خودداری شرکت 'آرامکو' عربستان از تامین مایحتاج مشتقات نفتی مصر، به باور کارشناسان آخرین میخ بر تابوت روابط ریاض و قاهره بوده است.
طبق توافق امضا شده بین مصر و عربستان در سفر ملک سلمان به قاهره، قرار بود که شرکت آرامکو براساس قراردادی به ارزش 23 میلیارد دلار و به مدت پنج سال، از ماه می 2016میلادی 700 هزار تن مشتقات نفتی مصر شامل، بنزین، گازوییل، روغن خودرو و نفت سیاه را تامین کند.
اما ، عربستان به دلیل مواضع سیاسی مصر در قبال پرونده های سوریه، عراق و یمن، از اجرای این توافق خودداری کرد ، امری که وزارت نفت مصر را در اکتبر گذشته ناچار ساخت در سطح بازار جهانی نفت، جهت تامین مایحتاج نفتی خود یک مناقصه برگزار کند.
در همین راستا وزیر نفت مصر در اکتبر گذشته به بغداد سفر و پیرامون تامین مایحتاج نفتی خود با مسوولان عراقی مذاکره کرد که عراقی ها به سرعت از این درخواست استقبال کردند.
'مصطفی السعدون' روزنامه نگار عراقی روز یکشنبه در این راستا در یادداشتی به این موضوع پرداخت و نوشت: این پیشنهاد برای عراقی ها آنقدر اهمیت داشت که 'حیدرالعبادی' نخست وزیر عراق که در بحبوحه جنگ موصل بود، با رئیس جمهور مصر تماس تلفنی بگیرد و درباره گسترش روابط دو جانبه و مبارزه با تروریسم با 'عبدالفتاح السیسی' گفت و گو کند.
در همان زمان برخی شخصیت های سیاسی، از جمله 'عدنان الاسدی' نماینده پارلمان و 'بیان جبر' وزیر حمل ونقل سابق عراق، پیشنهاد کردند که عراق همانند توافق موجود بین بغداد و امان، با مصر نیز به توافق مشابهی برسد.
براساس این پیشنهاد عراق با فروش نفت به مصر، در مقابل پول آن را به صورت اقساط بلند مدت دریافت خواهد کرد.
در مقابل قاهره نیز که بعد از خودداری عربستان از تامین مایحتاج مشتقات نفتی و کاستن از یارانه دولتی بر مشتقات نفتی در مصر ، با افزایش قیمت مشتقات نفتی در داخل مواجه شده و اعتراض عمومی سرباز کرده بود، پیشبرد توافق خود را با عراق بهترین فرصت برای عبور از بحران دانست.
مصر براساس توافق با صندوق بین المللی پول به ازای دریافت 12 میلیارد دلار وام بایستی یارانه های خود را بر مشتقات نفتی کاهش دهد، امری که در روزهای گذشته باعث افزایش قیمت مشتقات نفتی و در نتیجه اعتراض عمومی در مصر شده است.
عراقی ها معتقدند که اختلافات عربستان با مصر با توجه به اینکه ریاض با بغداد نیز روابط ناموزنی دارد، بهترین فرصت برای از سرگیری طبیعی و روبه رشد روابط بین بغداد و قاهره و در عین حال بهره برداری اقتصادی عراق از این روابط از گذر فروش و صادرات نفت و تامین مایحتاج مصر از نفت خام و مشتقات آن است.
وزیر نفت مصر در حاشیه نود و هفتمین اجلاس وزیران نفت کشورهای عربی صادرکننده نفت (اواپک) در 'قاهره' (22 دسامبر 2016) گفته بود که بنا دارد که بین یک تا دو میلیون بشکه نفت در ماه از عراق وارد کند.
این میزان واردات نفت ازعراق توسط مصر، به گفته 'مصطفی السعدون'، پنج برابر بیش از مقدار قبلی است که تنها 200 هزار بشکه در ماه بوده است.
به باور کارشناسان، استراتژی نفتی عربستان، با وجود اینکه بیش از 30 سال (از زمان جنگ هشت ساله تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران) کارایی خود را از دست داده اما آل سعود همچنان، امیدوارند با تکیه بر این اهرم فشار، سیاست های خود را در منطقه پیش ببرند.
این درحالی است که نه تنها تحریم نفتی مصر نتوانست، قاهره را در برابر آل سعود به زانو در بیاورد بلکه این تدبیر سعودی ها، سبب شد مصر و عراق با نزدیک شدن به همدیگر، روابط تاریخی خود را از سر گیرند و بی شک موازنه منطقه ای را بر علیه ریاض برهم بزنند.
حجم کل تولید نفت عراق براساس توافق اخیر کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) چهار میلیون و 351 هزار بشکه در روز است و 200 هزار بشکه در روز از حجم تولید قبلی خود کاسته است.