مهندس حميد ظهرابي، مديركل محيطزيست استان اصفهان با هشدار نسبت به تبديل شدن اين تالاب به كانون ريزگردها، از آلوده بودن بستر اين تالاب به كادميوم و سرب خبر داد.
ظهرابي در گفتوگو با همشهري افزود: براساس مطالعات انجام شده، غلظت كادميوم و سرب كه منشا انساني دارد، نسبت به خاك طبيعي در بستر تالاب بالاتر از حد استاندارد است؛ بهطوري كه اين آلايندهها در خاك تالاب تجمع پيدا كرده است.
اين مسئول محلي اما ميگويد برخلاف آنچه گفته ميشود تالاب گاوخوني تبديل به كانون ريزگرد شده است، بررسيهاي محيطزيست نشان ميدهد كه هنوز اين تالاب بهعنوان كانون ريزگرد عمل نميكند و اين ناشي از رطوبتي است كه در تالاب وجود دارد و مانع از انتقال آلايندهها به بيرون تالاب ميشود.
ظهرابي در ادامه با اشاره به اينكه بخش عمدهاي از مساحت 46هزار هكتاري گاوخوني هنوز مرطوب است، تصريح كرد: اين رطوبت ناشي از حقابه اندكي است كه طي سال گذشته وارد تالاب شده و بخشي از آن هم ناشي از پسابها و زهابهاي كشاورزي است كه به تالاب وارد ميشود اما اگر تالاب احيا نشود، اين قابليت وجود دارد كه گاوخوني به يكي از كانونهاي بزرگ ريزگرد تبديل شود؛ كانوني كه بنا به بررسي كارشناسان تا شعاع 1000كيلومتري اطراف خود را تحتالشعاع قرار ميدهد و شهرهاي بزرگي مثل اصفهان، يزد و تهران را فراميگيرد.
- خشكسالي، بزرگترين مانع تأمين حقابه گاوخوني
ظهرابي از تدوين برنامه مديريت زيستبوم تالاب بينالمللي گاوخوني بهعنوان مهمترين اقدامي نام برد كه محيطزيست در حال هماهنگي اين برنامه با استان چهارمحال و بختياري براي تأييد همه ذينفعان تالاب است تا پس از تأييد، عمليات اجرايي آن آغاز شود. تأمين حقابه هم اولويتي است كه در حال پيگيري است اما بهدليل خشكسالي در سالجاري، وضعيت آبي بسيار اسفبار است و تأمين حقابه براي كشاورزان و تالاب امكانپذير نيست.
او گريزي هم به وضعيت نابسامان زيستمندان اين تالاب در حال احتضار زد و افزود: اين تالاب در زمان پرآبي يكي از مهمترين ايستگاههاي زمستانگذراني پرندگان مهاجر بود اما اكنون بهدليل وضعيت بحراني، شمار اندكي از پرندگان مهاجر در اين تالاب فرود آمدهاند. او همچنين از خطر انقراض گونه اندميك(بومي) ماهي گورخري در پاييندست رودخانه زايندهرود خبر داد و گفت: اين ماهي بهدليل شرايط نامساعد زايندهرود و گاوخوني به سمت انقراض پيش ميرود.
عضو انجمن خاك ايران هم روز گذشته گفت: مطالعه انجام شده روي تالاب بينالمللي گاوخوني نشان ميدهد كه اين تالاب به فلزهاي سنگين نظير كادميوم، سرب و روي آلوده شده است. احمد جلاليان در سمينار پايداري خاك در دانشگاه آزاد اصفهان افزود: ريزگردهاي طبيعي با جريانهاي بادي شرقي- غربي وارد كلانشهر اصفهان شده و با ريزگردهاي صنايع و ترافيك، واحدهاي ثانويه را ايجاد ميكند كه باعث مشكلهاي شديد زيستمحيطي در اصفهان شده است.
- احياي زاينده رود و گاوخوني در گروتأمين 167ميليون مترمكعب حقابه
دكتر مسعود باقرزادهكريمي، معاون امور تالابهاي سازمان حفاظت محيطزيست هم درباره وضعيت بحراني گاوخوني به همشهري گفت: گاوخوني در انتهاي زايندهرود واقع شده و بهدليل آنكه اين رودخانه قبل از ورود به گاوخوني از مراكز جمعيتي و صنعتي عبور ميكند، فاضلابها و پسابهاي صنعتي و زهابهاي كشاورزي كه حاوي تركيبات فلزات سنگين است به اين رودخانه وارد ميشود و از اين طريق به تالاب راه مييابد؛ اين درحالي است كه اين آلايندهها، اثرات مخربي روي تالاب دارد. وي با اشاره به ماندگاري آلايندههاي ناشي از فلزات سنگين در طبيعت خاطرنشان كرد: چنانچه وضعيت بحراني تالاب گاوخوني ادامه داشته باشد، اين آلايندهها بهتدريج به چرخه زندگي انسان وارد ميشوند و سلامت شهروندان را با خطر جدي مواجه خواهند كرد. باقرزاده كريمي درباره احياي گاوخوني، تصريح كرد: يكي از اهداف شوراي هماهنگي زايندهرود كه ذيل شوراي آب در هيأت دولت تشكيل ميشود، تقسيم آب بهگونهاي است كه حقابه تالاب هم تأمين شود. به گفته وي، حقابه تالاب گاوخوني و زايندهرود 167ميليون مترمكعب از منابع بالادست است كه بايد تأمين شود. علاوهبراين، هدايت پسابهاي تصفيه شده به تالاب بايد اجرا شود.