اگر زن جواني بنا بر مسائل و مشكلاتي دچار آسيب شده، آيا رواست كه حق بچهدار شدن را از او سلب كنيم؟ آيا به تبعات چنين تصميمات شتابزدهاي انديشيدهايم؟ با اين كار در واقع امكان بازگشت به زندگي را براي هميشه از افرادي كه دچار آسيبهاي اجتماعي شدهاند، سلب ميكنيم. اميد را از آنها ميگيريم و به زبان بيزباني ميگوييم شما اصلاحناپذير هستيد و ديگر حق بازگشت به جامعه را نداريد.
وقتي روزنههاي اميد را بر اين افراد ببنديم ممكن است آنها چنان خود را رها كنند كه دچار آسيبهاي بيشتر شوند. به اين دليل ساده كه ديگر اميدي به بازگشت ندارند. تحت هيچ شرايطي نبايد اميد را از انسانها گرفت. متأسفانه رسمي در اين سرزمين برقرار است كه جاي حلكردن معضلات، دنبال پاككردن صورت مسئله ميرويم. عقيمكردن افراد كارتنخواب و معتاد مصداق بارز پاككردن صورت مسئله است.
براي كاهش آسيبهاي اجتماعي بايد به آسيبشناسي پرداخت و پيششرط اين مسئله هم توجه به علتهاست نه اينكه بهدنبال معلول برويم و با روشهاي غيرانساني درصدد حذفشان برآييم. چنين روشهايي هيچوقت ما را به جايي نميرساند. بايد سراغ اين موضوع برويم كه چرا زنان يا مرداني كارشان به كارتنخوابي ميرسد. مگر اين افراد خانواده نداشتهاند؟ چه دلايلي باعث شده جواني از حريم خانواده خارج شده و به كارتنخوابي روي آورده؟
تا علتيابي نكنيم و بحث پيشگيري را جدي نگيريم، نميتوانيم به كمرنگشدن آسيبهاي اجتماعي اميدوار باشيم. سالها پيش ژان پل سارتر، نويسنده و فيلسوف فرانسوي بهدرستي گفت «همه چيز از كودكي انسانها آغاز ميشود.» اگر درمورد افرادي كه بهنوعي از جامعه طرد شدهاند ريشهيابي كنيم، متوجه ميشويم بسترهاي افتادن در ورطه اعتياد و بزهكاري اغلب از دوران كودكي آغاز شده است.
فراموش نكنيم كه هميشه پيشگيري آسانتر و كمهزينهتر از درمان است. اگر بحث آموزش و اصلاح نهاد خانواده را جدي بگيريم، مطمئن باشيد آسيبهاي اجتماعيمان نيز كاهش مييابد.
- نويسنده و كارگردان سينما