كوه صفه اصفهان در سال 1384در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيد اما پروژههاي عمراني در عرصه كوه صفه اصفهان ادامه دارد.
اگرچه در بخشي از محوطه شاهدژ كوه صفه اصفهان گروهي از باستانشناسها به سرپرستي دكتر سعيدي مشغول انجام كاوشهاي باستانشناسي هستند اما در بخشي ديگر از كوه صفه، سازمان نوسازي اصفهان به بهانه مرمت و بهسازي اين كوه در حال نوسازي غيركارشناسي است و در پاسخ به اعتراض دوستداران ميراث فرهنگي اصفهان اعلام كرده كه اين اقدام با نظر اداره ميراث فرهنگي انجام ميشود.
دوستداران ميراث فرهنگي در اصفهان به همشهري خبر دادهاند كه باستانشناس ناظر بر پروژه عمراني كوه صفه، ارتباطي با ميراث فرهنگي استان ندارد. به گفته آنها باستانشناس ناظر اين پروژه چند سال پيش با تأييد گمانههاي ناقص ميدان عتيق اصفهان راه را براي حفاري و ساخت زيرگذر و ميدان نوساز امام علي در يكي از تاريخيترين ميادين اصفهان كه مركز حكومت سلجوقي بود، هموار كرد.
فعاليت عمراني در شاهدژ صفه تاريخي اصفهان 2سال پيش با هدف ايجاد تلهكابين بر فراز كوه صفه انجام شد و همان زمان پژوهشكده باستانشناسي بهدليل تهديد و تخريب اين محوطه از ادامه كار جلوگيري كرد. دخل و تصرف در كوه صفه اصفهان موجب شد مردم اصفهان در نامهاي به رئيس سازمان ميراث فرهنگي نسبت به انجام فعاليتهاي عمراني اعتراض كنند.
در اين نامه كه رونوشت آن به وزير راه، رئيس فراكسيون محيطزيست مجلس، رئيس فراكسيون مديريت شهري مجلس و رئيس كميسيون اصل نود رفت، خطاب به زهرا احمديپور آمده است: دستاندازي به منطقه كوهستاني صفه اصفهان كه يكي از بزرگترين قلعههاي باستاني كشور، يعني شاهدژ را در خود جاي داده نگراني صاحبنظران و شهروندان علاقهمند به ارزشهاي طبيعيـ فرهنگي را درپي داشته است. در اين نامه آمده است: با ادارهاي مواجهيم كه عنوان حراست از ميراث فرهنگي را بردوش ميكشد، ولي پايمال اين ميراث را به نظاره مينشيند و گاه تمجيد ميكند.
در اين نامه آمده است: شاهدژ جزئي از بافت ارتباطي- امنيتي بر كوههاي اطراف اصفهان بود و احياي كارشناسيشده آن، حتي ميتواند فرصتي براي ثبت جهاني باشد ولي بهرغم ثبت ملي اين اثر، هنوز تعيين حريم و حراست از عرصه باستاني آن توسط مرجع ذيصلاح صورت نگرفته است و همين كملطفي، زمينه اقدام عمراني بدون رعايت حريم اين اثر شده است.در اين نامه آمده است: با وجود دستور قضايي توقف پروژه تلهكابين، عملكرد دستاندركاران با درختكاري و طرحهاي آتي جوار شاهدژ، نشان از تبديل محوطه به دكان كاسبي به بهانه فرهنگي دارد.
در پايان اين نامه نيز آمده است: بيش از 1200نفر از شهروندان درخواست ورود قاطع سازمان متبوع و پيگيري از طريق نهادهاي قانونگذاري و اجرايي، نسبت به حفظ و احياي صحيح شبكه استحكامات تاريخي كوههاي اطراف اصفهان بهويژه شاهدژ صفه و مناطق تاريخي همجوار شهرها در سراسر كشور را دارند تا توقفي بر تصميمات و اقدامات آسيبرسان باشد و الزامي براي طي مراحل قانوني پيش از هر تغيير در عرصههاي فرهنگي فراهم آورد.
- تأكيدپژوهشكده باستانشناسي بر پايان دستاندازي به كوه صفه
حميده چوبك، رئيس پژوهشكده باستانشناسي پژوهشگاه ميراث و گردشگري در گفتوگو با همشهري درخصوص دخل و تصرفهاي زياد در كوه صفه اصفهان گفت: چندماه پيش كارشناس پژوهشكده باستانشناسي به كوه صفه اصفهان اعزام شد و براساس گزارش ايشان، دخل و تصرفهاي بسيار زيادي در اين كوه صورت گرفته؛ مثلا اقدام به نصب دكلهاي برق و تله كابين كردهاند و محوطه وسيعي را درختكاري كردهاند. وي گفت: براساس نظر كارشناس اعزام شده به كوه صفه اصفهان اداره ميراث فرهنگي استان اصفهان تاحدودي اقدام به كنترل دستاندازيها به كوه صفه كرده؛ اگرچه هنوز نميدانيم اين سخن تا چه اندازه با وضعيت كنوني در كوه صفه اصفهان مغايرت دارد.
چوبك با تأكيد بر حذف تمامي دستاندازيها به كوه صفه اصفهان گفت: پايههاي تله كابين و تاسيسات برق و دكلهاي نصبشده بر اين كوه بايد برچيده شوند و اين موضوع را نيز به استان اعلام كردهايم كه بايد پيگيري و كاوشهاي باستانشناسي در صفه اصفهان به درستي انجام شود. حميده چوبك درخصوص ارزشهاي باستاني و تاريخي كوه صفه اصفهان كه به ثبت ملي نيز رسيده و اكنون دستخوش دستاندازي شده، گفت: محوطه شاهدژ كوه صفه از مهمترين قلعههاي ساساني است كه در دوره اسلامي و اسماعيليه نيز كاربري داشت اما در دوره اسماعيليه با حمله سلجوقيان به كوه صفه براي از بين بردن نشانههاي اسماعيليه تخريب شد. حتي حسن صباح نيز در كوه صفه اصفهان مدتي آموزش ديده است و اكنون اين محوطه نيازمند نگاه درست باستانشناسي و حفاظت و مرمت فوري است كه اميدواريم مسئولان استان اصفهان اين موضوع را با جديت دنبال كنند.