مجید صفارینیا رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران در گفتوگو با ایلنا، درباره شیوع پدیده خونبازی (خودزنی با تیغ در مدارس دخترانه) گفت: یکی از علل این پدیده میتواند؛ بروز اختلال شخصیت مرزی در فرد باشد که افراد مبتلا به این اختلال رفتارهایی تحت عنوان خودزنی انجام میدهند.
وی با بیان اینکه آغاز این اختلال در دوره نوجوانی است، ادامه داد: این افراد معمولا در دوران کودکی مادران سرد و طرد کننده داشتهاند و یا مورد آزار قرار گرفتهاند. این افراد گهگاهی به مصرف مود مخدر روی میآورند یا مشروبات الکلی مصرف می کنند. چنین افردی در صورت عاشق شدن در آن مبالغه کرده و وقتی آن را از دست میدهند؛ بسیار ضعیف و آسیبپذیر هستند. چنین افرادی ممکن است؛ برای خود و دیگران مشکلات قانونی ایجاد کنند.
صفارینیا خاطرنشان کرد: افراد دارای اختلال شخصیت مرزی یک روی بسیار دوست داشتنی و جذاب در شخصیت خود دارند که افراد را فریب میدهد و در روی دیگر سکه بسیار عصبی و پرخاشگر هستند که ممکن است؛ دست به خودزنی نیز بزنند.
رییس انجمن روانشناسی اجتماعی ایران با تاکید بر اینکه شیوع چنین اختلالاتی در مدارس میتواند به دلیل اختلال شخصیت مرزی باشد، عنوان کرد: چنین اتفاقاتی ممکن است؛ عامل دیگری داشته باشد که در طبقهبندی بیماریهای روانی گنجانده نشده است که این عامل را تحت عنوان "رفتار آسیب رسان به خود بدون قصد خودکشی شناسایی میکنند که معمولا این رفتار در مدارس شایع است.
- اضطراب و افسردگی عامل رفتارهای آسیبرسان به خود
وی خراشیدن، بریدن، زدن، تتوهای خیلی بد، شکستگی و جراحات را از جمله رفتارهای آسیبرسان به خود توصیف کرد و گفت: معمولا دلیل بروز چنین رفتارهایی اضطراب و افسردگی بوده و نتیجه مطالعات درد شناسی نیز نشان میدهد که وقتی افراد در شرایط استرسزا به سر میبرند ممکن است رفتارهای آسیبرسان به خود را انجام دهند.
صفارینیا با بیان اینکه انجام چنین رفتارهایی برای این افراد جنبه کاهش استرس دارد، بیان کرد: وقتی این افراد در خود زخم ایجاد میکنند باعث ترشحات مغزی ضد درد در آنان میشود که این ترشحات میزان آرامش در این افراد را بالا میبرد و اضطراب آنان را کاهش میدهد.
این روانشناس اجتماعی تصریح کرد: وقتی مواردی از چنین رفتاری را در مدارس میبینیم باید سریعا دانش آموز را خواسته و تحت رواندرمانی قرار دهیم.
وی اظهار کرد: وقتی رفتار آسیبرسان به خود حالت جمعی مییابد؛ ممکن است جنبه نمایشی، یادگیری و مدلسازی داشته باشد و یکی از علل و نقاط منفی رفتار آسیبرسان به خود آن است که این رفتار شیوع زیادی پیدا میکند یعنی اگر یکی از دانش آموزان چنین رفتاری بروز داد؛ ممکن است سایر دانش آموزان نیز الگوبرداری کرده و این رفتار را تکرار کند.
رییس انجمن روانشناسی اجتماعی با اشاره به دو گروه از افراد دارای رفتار آسیبرسان شامل افرادی که برای رفع اضطراب خود دست به چنین اقدامی میزنند و افرادی که به دلیل الگوبرداری و همانندسازی با سایر دانشآموزان چنین میکنند، تصریح کرد: اگر به داد این دو گروه نرسیم بعد از مدتی آنها تبدیل به گروه دارای شخصیت مرزی خواهند شد که در این صورت برای روابط و شرایط اجتماعی و تعاملات اجتماعی مضر هستند.
صفارینیا اضافه کرد: چنین افرادی بعدها به عنوان بیمار، مجرم و... شناسایی شده و در ارتباط با آنها طلاق، رفتارهای پرخطر و روابط نامشروع و پروندههای قضایی پیشبینی میشود.
این روانشناس اجتماعی درباره علت شیوع خونبازی در میان دختران دانشآموز تاکید کرد: فشارهای اجتماعی روی دختران بیش از پسران است و این موضوع میتواند آنها را به سمت اضطراب و افسردگی سوق دهد. همچنین درگیریهای خانوادگی، والدینی که روابط سرد با فرزند خود دارند یا آنها که فرزندانشان را تخریب میکنند و والدین معتاد و بیمار نیز از جمله عواملی هستند که میتوانند دانشآموزان را به چنین اقدامی ترغیب کند.
صفارینیا با بیان اینکه باید برای این موضوع چارهاندیشی کرد، گفت: با بیتوجهی به این مسائل ممکن است؛ روزهای بدتری در انتظارمان باشد.