21ماه پيش، زماني كه دونالد ترامپ اعلام كرد قصد دارد نامزد انتخابات رياستجمهوري آمريكا شود، رسانههاي اين كشور مثل هميشه او را دست انداختند و گفتند او باز هم قصد شوخي با مردم آمريكا را دارد. ترامپ هر 4سال يكبار، پاي ثابت انتخابات رياستجمهوري آمريكا بود؛ نامزدي كه چند هفته بعد استعفا ميداد. اين بار اما ماند و در ميان بهت همه جهان رئيسجمهور آمريكا شد، تا از «تغيير» در اين كشور خبر دهد؛ تغييري كه به گفته خودش «همه دههها منتظرش بودند».
باراك اوباما ديروز صبح چند ساعت مانده به پايان دوره رياستجمهورياش، طبق سنت هميشگي براي صرف قهوه ميزبان رئيسجمهور جديد دونالد ترامپ و همسرش بود. اوباما آخرين لحظات حضور هشتسالهاش در قدرت را بايد با فردي ميگذراند كه قول داده در نخستين روز كارياش بسياري از فرمانهاي اجرايي او را لغو كند. اوباما طي هفتههاي اخير به هر بهانهاي به مهمترين ميراثهاي دوران رياستجمهورياش ازجمله بيمه درماني همگاني اشاره كرد و از جانشينش خواست آن را حفظ كند؛ هر چند ترامپ وعده داده بهزودي بخش اعظمي از ميراث اوباما را زيرپا بگذارد.
دونالد ترامپ كه طي حدود 2سال گذشته بزرگترين جنجالها و حواشي سياسي تاريخ آمريكا را براي مردم اين كشور رقم زده، ديروز را هم با حضور در كليسايي آغاز كرد كه كشيش آن يكي از تندروترين چهرههاي مذهبي آمريكاست. در نخستين ساعات صبح به وقت محلي، ترامپ و معاونش مايك پنس به همراه خانوادههايشان در مراسمي خصوصي در كليساي سنت جونز در نزديكي كاخ سفيد شركت كردند. رابرت جفرس آنها را موعظه كرد تا «در 4سال پيش رو، قدر موقعيتي كه خداوند به آنها داده را بدانند».
جفرس رهبر يكي از بزرگترين كليساهاي آمريكا در دالاس است كه بيش از 12هزار عضو دارد. او اسلام را «دين شيطاني» لقب داده و كليساي كاتوليك را «جعلي» خوانده كه هوادارانش «ژن شيطاني» دارند. جفرس اوباما را ضدمسيحيت ميداند اما تمامقد در انتخابات اخير از ترامپ حمايت كرد؛ همين باعث شد براي مراسم سنتي موعظه كليسا در روز اداي سوگند رئيسجمهور جديد، ميزبان ترامپ و تيمش باشد.
ترامپ ظهر ديروز درحاليكه از سوي اوباما و همسرش بدرقه ميشد از كاخ سفيد به محوطه كنگره رفت تا سوگند ياد كند. اداي سوگند ترامپ بهمعناي پايان رسمي دوره رياستجمهوري اوباما و آغاز دورهاي جديد در تاريخ سياسي آمريكا و شايد جهان است. رئيسجمهور جديد آمريكا در سخناني گفت كه روزها و اتفاقات «شگفتانگيزي» پيش روي آمريكا خواهد بود.
دونالد ترامپ سپس در ميان فريادهاي شادي هوادارانش، مسير 2.5كيلومتري خيابان پنسيلوانيا را در ليموزين ضدگلولهاش طي كرد تا از كنگره به كاخ سفيد برسد. نيروهاي امنيتي و اطلاعاتي آمريكا، اين مسير را «كابوس 2.5كيلومتري» ناميدهاند كه هر 4سال يكبار اتفاق ميافتد. ديروز بيش از 30هزار نيروي امنيتي وظيفه حفظ امنيت مراسم و حفاظت از رئيسجمهور آمريكا را بهعهده داشتند؛ مراسمي كه گفته ميشود بيش از 100ميليون دلار هزينه داشته است.
- تقابل موافقان و مخالفان
ديروز از ساعت 6صبح به وقت محلي، نيروهاي امنيتي وروديها را باز كردند تا صدها هزار نفر از هواداران دونالد ترامپ كه خود را از شهرهاي مختلف آمريكا به واشنگتن رسانده بودند، وارد محوطه مراسم تحليف شوند. حدود 900هزار نفر در اين مراسم و در طول مسير ميان كنگره و كاخ سفيد حضور داشتند. اين تعداد در سال 2009زماني كه باراك اوباما به رياستجمهوري رسيد، چيزي حدود دوبرابر بود؛ يعني يك ميليون و 800هزار نفر.
از همان ساعات ابتدايي صبح و دور از هياهوي اطراف كنگره و كاخ سفيد، هزاران نفر از مخالفان ترامپ در نزديكي محل برگزاري مراسم تحليف، دست به تجمع زده بودند؛ افرادي كه خود را نگران آينده آمريكا و حضور ترامپ در عاليترين منصب حكومتي در اين كشور ميدانند. براساس نظرسنجي مؤسسه گالوپ، ترامپ در حالي وارد كاخ رياستجمهوري ميشود كه تنها 40درصد محبوبيت دارد. اين ميزان محبوبيت پايين يك رئيسجمهور، در تاريخ سياسي آمريكا هيچگاه سابقه نداشته است. 8سال پيش در چنين روزي، محبوبيت اوباما 78درصد بود.
صفكشي موافقان و مخالفان ترامپ در واشنگتن، آنقدرها هم بدون حاشيه نبود. ديروز رفته رفته با آغاز مراسم، مخالفان نيز به سمت محل برگزاري مراسم تحليف حركت كردند. حضور آنها در اطراف محل برگزاري مراسم، به درگيري با پليس منجر شد. نيروهاي پليس براي متفرق كردن مخالفان از اسپري فلفل و گاز اشكآور استفاده كردند. تظاهرات مخالفان ترامپ در نيويورك هم برگزار شد.
عده زيادي از شب قبل در مقابل برج ترامپ در قلب نيويورك تجمع كرده بودند تا اعتراض خود را به رياستجمهوري ترامپ اعلام كنند. آمريكا امروز هم شاهد يكي از بزرگترين راهپيماييهاي سياسي خواهد بود؛ راهپيمايي 200هزار نفري زنان آمريكا در اعتراض به سياستهاي ترامپ. همانطور كه بسياري منتظر روز اول بهمن و انتقال قدرت از اوباما به ترامپ بودند، بسياري هم منتظر نخستين روز كاري او هستند. ترامپ ليست بزرگي از وعدههايي دارد كه موعد اجراي آنها «روز اول» است؛ روزي كه البته او هفته پيش گفت ترجيح ميدهد (روز تحليف) به جاي جمعه روز دوشنبه باشد تا مانع «جشن و شادي بزرگ» هوادارانش نشود.
- تلفن همراه رئيسجمهور
ترامپ احتمالا دست از توييت كردن بر نخواهد داشت اما نيروهاي امنيتي بالاخره او را راضي كردند تلفن همراه شخصياش را كنار بگذارد و از تلفني كه براي استفاده رئيسجمهور طراحي شده استفاده كند. ترامپ طي انتخابات، با استفاده از توييترش يك تنه به جنگ رسانههاي بزرگ آمريكا رفته بود و پيروز هم شد. اسلحه او در اين جنگ تن به تن، يك تلفن گلكسي سامسونگ بود. اكنون شماره موبايل او هم تغيير ميكند تا مشاورانش نفس راحتي بكشند. ترامپ با شماره تلفن همراه شخصياش پاسخگوي بسياري از خبرنگاران بود و اغلب سخناني به زبان ميآورد كه براي او و تيمش دردسرساز ميشد.
- خوشحالي همپيمانان اروپايي
دست راستيهاي افراطي در اروپا، حدودا 2ماه است كه سر از پا نميشناسند؛ چرا كه پيروزي ترامپ در آمريكا را مقدمهاي براي پيروزي خودشان در اروپا ميدانند. نايجل فاراژ، رهبر پيشين حزب يوكيپ در انگليس، ديروز فراتر از اين رفت و انتخاب ترامپ به رياستجمهوري آمريكا را بخشي از «انقلاب جهاني» دانست كه با خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا به راه افتاده است. مارين لوپن، رهبر جبهه ملي فرانسه هم كه به كرسي رياستجمهوري اين كشور چشم دوخته، آغاز رياستجمهوري ترامپ را شروع يك «دوره جديد» در تاريخ آمريكا خواند و گفت اين همان چيزي است كه بيصبرانه منتظرش بوده است.
- حاضران و غايبان
هيلاري كلينتون، نامزد شكست خورده دمكراتها به همراه همسرش بيل كلينتون در مراسم تحليف ترامپ حاضر شد. جورج بوش، رئيسجمهور پيشين آمريكا نيز در مراسم ديروز بود. جورج بوش پدر اما بهدليل بستري بودن در بيمارستان نتوانست در مراسم شركت كند. جيمي كارتر كه از آخرين بازماندههاي نسل روساي جمهور آمريكاست نيز در مراسم تحليف حاضر شد. اما بيش از 70نفر از نمايندگان كنگره در اعتراض به سياستهاي ترامپ به اين مراسم نرفتند. برخي چهرههاي هنري ازجمله التون جان و ستارگان هاليوود كه قرار بود در اين مراسم برنامه اجرا كنند هم ترجيح دادند مراسم را تحريم كنند.