3سال است كه تدوين اين دو پرونده به طول انجاميده و همكاري سازمان حفاظت محيطزيست و منابع طبيعي در پرونده ثبت جهاني ارسباران با سازمان ميراث فرهنگي به بهترين شكل ممكن انجام شد.
منطقه زيباي ارسباران با 80654هكتار كه در محدوده كوههاي قره داغ و حاشيه جنوبي رودخانه مرزي ارس در استان آذربايجانشرقي واقع شده در سال1352حفاظت شده اعلام و در سال1355بهدليل زيستبومهاي گوناگون و ارزش بيولوژيك بسيار بالا وگونههاي گياهي و جانوي منحصر به فرد بهعنوان ذخيرگاه زيستكره شناخته شد. طالبيان معاون ميراث فرهنگي كشور با اشاره به برگزاري جلسات متعدد براي تدوين پرونده ثبت جهاني ارسباران در يونسكو با سازمان حفاظت محيطزيست و منابع طبيعي و بنياد مسكن طي 3سال گذشته به همشهري گفت: ارسباران شامل 2منطقه كليبر و خداآفرين نيز ميشود و منطقهاي وسيع است كه گستره آن تا مرزهاي جمهوري آذربايجان ميرسد.
او با اشاره به روستاهاي متعدد و مردمان يكجانشين و عشاير و همچنين مناطق حفاظت شده درون اين منطقه تصريح كرد: براساس برنامه تدوين شده در پرونده ثبت جهاني ارسباران، مدير اجرايي و اصلي پايگاه ارسباران سازمان محيطزيست است و سازمان ميراث نيز ناظر بر فعاليتهاي محيطزيست و منابع طبيعي است.
طالبيان افزود: تمام فعاليتهايي كه سازمان ميراث فرهنگي، سازمان منابع طبيعي و مسئولان محلي و مردم بايد در موضوع پرونده ثبت جهاني ارسباران انجام بدهند در پلان مديريتي ارسباران مشخص شده است. وي همچنين بهوجود 2بناي تاريخي قاجاري در حريم ارسباران اشاره كرد و يادآورشد: اين ساختمانها در مركز ارسباران قرار دارند كه قرار شد مديران استان با مالكان براي خريداري و مرمت اين دو بناي قاجاري و تبديل آنها به مركزي براي افزايش آگاهي در مورد ارسباران به گردشگران، مذاكره كنند. طالبيان همچنين بهوجود قلعه بابك در اين حريم اشاره كرد كه پرونده ساماندهي و مرمت اين اثر نيز در دستور كار قرار گرفته است.
معاون ميراث فرهنگي در گفتوگو با همشهري احداث موزه و ساماندهي آثار تاريخي در حريم ارسباران را از ديگر اقدامات در دست انجام توسط سازمان ميراث فرهنگي اعلام كرد و افزود: در مستندنگاريهاي انجام شده درگذشته بهخصوص در 3سال گذشته با استفاده از هليشات تمامي پوشش گياهي و انساني منطقه ارسباران شناسايي و به دقت نقشهبرداري شده است. او البته بر ضرورت ساماندهي ساخت و سازهاي جديد در منطقه ارسباران با استفاده از مصالح ناهمگون و ناهمخوان با ارسباران تأكيد كرد و گفت: ساماندهي و بهسازي ساختمانهاي جديد احداث شده در منطقه ارسباران نيز بايد در اولويت قرار بگيرد و برنامه آن است كه با كمك بنياد مسكن و وزارت راه و ارائه طرح از سوي سازمان ميراث فرهنگي، عوامل مخدوشكننده در ارسباران مرتفع شوند.
برنامه اجرايي حفاظت و صيانت از ارسباران پيش و پس از ثبت جهاني نيز به 3برنامه 5ساله، 10ساله و 15ساله تقسيم شده است. مرتضي آبدار مديركل ميراث فرهنگي آذربايجانشرقي هم با اعلام اينكه پرونده ثبت جهاني ارسباران ابتداي همينماه به يونسكو ارسال ميشود، گفت: نخستين گنبد جهان در ارسباران ساخته شده و اين منطقه داراي دقيقترين شهر دايرهاي جهان است كه سيستم شهرسازي منحصربهفرد، نيز نخستين استفاده از تكنولوژي مواد و مصالح و ساخت را دارد.
- ثبت جهاني منظر فرهنگي محور ساساني
پرونده ثبت جهاني منظر باستانشناسي ساساني فارس قرار است همزمان با پرونده ارسباران براي ثبت جهاني در سال 2018به يونسكو ارسال ميشود. به نوشته ايسنا منظر باستانشناسي ساساني فارس از فيروزآباد فارس شروع ميشود و تا بيشابور و سروستان ادامه مييابد.
- تهيه طرح مديريت گردشگري ارسباران
معاون ميراث فرهنگي كشور با اشاره به شمار قابل توجه گردشگران بازديدكننده از جنگلهاي ارسباران و قرار گرفتن بخشي از اين منطقه در كنار جاده و توقف و تردد گردشگران در اين مناطق گفت: طرح اوليه مديريت گردشگري ارسباران نيز آماده شده كه جزئيات آن تا تابستان آينده نهايي ميشود.