به گزارش ايرنا، مسعود میرمحمد صادقی روز یکشنبه گفت: اکنون حجم خروجی آب از دریچههای سد زایندهرود به 60 مترمکعب در ثانیه افزایش یافته و امید است که آب رودخانه تا روز سهشنبه به کلانشهر اصفهان و پس از آن به شرق شهرستان اصفهان برسد.
وی با اشاره به رای کمیته پنج نفره برای استفاده بهرهبرداران از آب زایندهرود، میزان آب رها شده در بستر زایندهرود را 60 متر مکعب بر ثانیه و جریان آن را 22 روز اعلام کرد.
کمیته پنج نفره تصمیمگیر برای استفاده بهرهبرداران از آب زایندهرود متشکل از مدیرعامل آب منطقهای استان، نماینده استاندار، فرماندار اصفهان، نماینده کشاورزان و نماینده جهاد کشاورزی استان اصفهان است.
میرمحمد صادقی، هدف از بازگشایی زایندهرود را کشت کشاورزان بهویژه در شرق اصفهان عنوان کرد.
پیش از این، معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای اصفهان میزان آب ذخیره شده در پشت سد زایندهرود را حدود 260 میلیون متر مکعب اعلام کرده بود.
بر اساس تصمیم شورای هماهنگی حوضه آبریز زایندهرود، قرار بود آب سد زایندهرود از 28 دی امسال برای کشاورزان شرق اصفهان رهاسازی شود اما به دلیل درخواست کشاورزان و ضرورت ساماندهی مسیر رودخانه این کار به سوم بهمن موکول شد.
طبق اين گزارش، سهم حقابه کشاورزان شرق اصفهان از زاینده رود حدود 400 میلیون مترمکعب است، سطح زیر کشت غله پاییزه در شرق شهرستان اصفهان حدود 28 هزار هکتار است که این رقم کمتر از یک سوم از وسعت اراضی در دوران رونق کشت است.
آب رودخانه زایندهرود برای کشت پاییزه کشاورزان شرق اصفهان پارسال در دو مرحله در روزهای 15 آبان و اول اسفند رهاسازی شد.
زایندهرود از ارتفاعات چلگرد در چهار محال و بختیاری و نیز کوههای فریدونشهر در غرب استان اصفهان به شکل رودهای کوچک از هم جدا سرچشمه گرفته و پس از درآمیختن در دریاچه سد زایندهرود به صورت رودخانهای واحد به سمت اصفهان و تالاب گاوخونی جاری میشود.
این رودخانه به عنوان بزرگترین جریان آبی منطقه مرکزی ایران در سالهای اخیر با پدیده خشکسالی، افزایش برداشت و سوء مدیریت منابع آب مواجه و در محل پايین دست در بیشتر ماههای سال با خشکی مواجه شده است.
هم اکنون کمیته پنج نفره به منظور تامین آب کشتهای بهاره و پاییزه و نیز تداوم حیات در محدوده محیط طبیعی زایندهرود به شکل مقطعی تصمیم به گشودن دریچههای سد و جاری شدن آب در بستر خشک زایندهرود گرفته است.
بررسی گزارشهای وضعیت آب و خشکسالی بیانگر این است که استان اصفهان بدترین روزهای خشکسالی در مقایسه با میانگین 40 سال اخیر را تجربه میکند، واقعیتی تلخ که برونرفت از آن نیازمند همت و مشارکت همه جانبه و متداوم ارگانها و مردم در تمام فصول سال است.
استان اصفهان پس از استانهای یزد، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان یکی از استانهایی است که در سال جاری زراعی با پدیده خشکسالی دست پنجه نرم میکند.
شدت این پدیده در مرکز، شرق و جنوب شرقی اصفهان بیشتر از دیگر نقاط این استان است، به گونهای که 64 درصد از مساحت استان دچار خشکسالی و 22.5 درصد گرفتار خشکسالی شدید و بسیار شدید است.
امسال میزان بارندگیها در شهرهای این استان از جمله نایین 80 درصد، در اصفهان 55 درصد و در سرشاخههای زایندهرود20 درصد کاهش یافته است؛ بر اساس آمارهای اعلام شده بطور کلی بارشها در استان اصفهان در سال آبی جاری نسبت به میزان بلندمدت (40 ساله) 33 درصد کاهش یافته و در وضعیت قرمز قرار دارد.
خشکسالی ضربات سختی را بر پیکره کشاورزی استان وارد کرده است، اگرچه خدمات بیمهای بخشی از این خسارات را جبران کرده است، اما باز هم حجم خسارات بسیار بالاست و این روند درحال تشدید شدن است.
طبق گزارشها در سال 94 بیش از 620 میلیارد ریال خسارت از طریق بیمه به کشاورزان این منطقه پرداخت شد و هم اکنون بیش از 60 درصد از باغها و مزارع استان تحت پوشش بیمه قرار دارد.
کشاورزان حاشیه زایندهرود بویژه در مناطق پایین دست و شرق اصفهان با مشکلات جدیتر روبه رو هستند و تالاب گاوخونی که همواره موهبتی برای ساکنان و کانون کشت و کار و درآمد این منطقه بوده اکنون خشک و به کانون بالقوه ریزگردها و آلایندههای زیست محیطی تبدیل شده است.
زاینده رودبه عنوان تنها منبع تامینکننده آب تالاب گاوخونی، آب مورد نیاز کشاورزان این منطقه را نیز تامین میکرده است اما اکنون به یک رود خانه فصلی تبدیل شده است.
بدون شک عوامل متعدد مانند مصارف صنعتی، افزایش جمعیت شهرها، سوء مدیریت و بیتدبیری و البته کاهش نزولات آسمانی سبب کم آبی و خشکی تدریجی این رود بزرگ در فلات مرکزی ایران شده است.
زایندهرود مهمترین رودخانه در مرکز فلات مرکزی ایران به طول حدود 350 کیلومتر از سراب در زاگرس مرکزی تا پایاب در گاوخونی است.
حوضه زایندهرود از دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری تشکیل شده که 93 درصد از مساحت و 98 درصد از جمعیت تحت پوشش این حوضه در استان اصفهان و هفت درصد از مساحت و 2 درصد از جمعیت تحت پوشش آن در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد.
احیای زایندهرود، زنده کردن تالاب گاوخونی و مقابله با بحران کم آبی و خشکسالی در سالهای اخیر به عنوان مهمترین دغدغه مسئولان استان اصفهان مطرح بوده و در این زمینه تلاشهای جدی صورت گرفته است.
در این زمینه از طرح انتقال آب "بهشت آباد" به فلات مرکزی ایران میتوان به عنوان یکی از راهکارهای حل مشکل آب منطقه نام برد که طبق وعده دولت با جدیت در حال انجام است، هدف این طرح تأمین آب شرب بر اساس پیشبینی جمعیتی برای استانهای اصفهان، کرمان و یزد است که متشکل از سه بخش مجزا شامل احداث سد 1.5 میلیارد متر مکعبی به ارتفاع 178 متر، سامانه انتقال آب تا منطقه "شلمزار" در چهار محال و بختیاری و خطوط انتقال از سامانه انتقال آب از شلمزار به اصفهان، یزد و کرمان است.
حجم آب انتقالی این طرح، در مجموع 580 میلیون مترمکعب خواهد بود که 250 میلیون مترمکعب آن برای اصفهان،180 میلیون متر مکعب برای کرمان و 150 میلیون متر مکعب برای یزد اختصاص خواهد یافت و این ارقام به صورت مصوبه قانونی ابلاغ شده است.
به گفته رسول زرگرپوراستاندار اصفهان، آخرین برآوردهای پیمانکار برای این طرح بدون محاسبه خط انتقال یزد و کرمان، حدود 750 میلیون دلار هزینه سد، حدود 300 میلیون دلار سامانه انتقال، 470 میلیون دلار خط لوله انتقال از شلمزار به اصفهان در جمع یک میلیارد و 520 میلیون دلار هزینه خواهد داشت.
پییش از این طبق این طرح پیشبینی شده بود که تونل 60 کیلومتری برای انتقال آب در نظر گرفته شود اما وزیر نیرو و کارشناسان وزارتخانه، به ترکیبی از تونل و خط لوله اعتقاد دارند، به نحوی که 11 کیلومتر توسط تونل کوتاه و مابقی بوسیله خط لوله پوشش داده شود.
همچنین طرح 9 مادهای احیای حوضه آبریز زایندهرود که در سال 93 با هدف هماهنگی و اعمال مدیریت واحد بر این حوضه آبریز در موضوعات منابع، مصارف و حقابه ها به تصویب شورای آب کشور رسید نیز میتواند گامی مؤثر در بهبود اوضاع ایفا کند.