بنيامين نتانياهو كه اين روزها از ورود ترامپ به كاخ سفيد و خروج باراك اوباما از صحنه سياسي آمريكا خوشحال به‌نظر مي‌رسد، فرصت را از دست نداد و يكشنبه‌شب در تماسي تلفني با رئيس‌جمهور جديد آمريكا گفت‌وگو كرد. همانطور كه پيش‌بيني مي‌شد، موضوع فلسطين يكي از محورهاي اصلي گفت‌وگوي اين دو بود.
ترامپ در اين مكالمه تلفني به نتانياهو قول داد به وعده‌اش براي انتقال سفارت آمريكا به بيت‌المقدس عمل كند؛ موضوعي كه به اعتراض دوباره فلسطيني‌ها و برخي كشورهاي عربي منجر شده است. اين موضوع به همراه گسترش شهرك‌سازي‌ها در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين، طي 8سال گذشته كانون اختلاف ميان دولت اوباما و بنيامين نتانياهو بود. اكنون با انتقال قدرت از اوباما به ترامپ، خيال اسرائيلي‌ها براي ادامه برنامه‌هايشان راحت‌تر از گذشته شده است. شايد به همين دليل بود كه روز شنبه، رژيم صهيونيستي مجوز ساخت 560خانه جديد در بيت‌المقدس را صادر كرد.
اوباما همانند ديگر روساي جمهور قبل از خود با پيشنهادهاي مطرح شده براي انتقال سفارت اين كشور از تل‌آويو به بيت‌المقدس مخالف بود. او طي 8سال رياست‌جمهوري‌اش تقريبا هر شش‌ماه يك‌بار به بهانه‌اي مخالفت دولتش با اين موضوع و همچنين گسترش شهرك‌هاي صهيونيست‌نشين را يادآوري مي‌كرد. اوباما در واپسين روزهاي حضورش در قدرت نيز در اقدامي تاريخي مانع تصويب قطعنامه شوراي امنيت در مخالفت با ادامه شهرك‌سازي‌ها نشد تا اين قطعنامه در سايه عدم‌وتوي آمريكا به تصويب برسد.
ترامپ اما به كلي سياستي ديگر را در پيش گرفته است.
او نه‌تنها با ادامه ساخت شهرك‌هاي اسرائيلي در سرزمين‌هاي اشغالي مخالفتي ندارد، بلكه اكنون به‌دنبال انتقال سفارت آمريكا به شهر بيت‌المقدس است. شان اسپنسر، سخنگوي كاخ سفيد، ديروز اعلام كرد ترامپ روند بررسي انتقال سفارت آمريكا به قدس اشغالي را آغاز كرده است. او همچنين از دعوت ترامپ از نتانياهو براي سفر به واشنگتن خبر داد. در اين ديدار كه طي 2تا 3هفته آينده انجام خواهد شد، احتمالا موضوع تصميم براي انتقال سفارت هم به سرانجام خواهد رسيد.
- واكنش‌ها به انتقال سفارت
محمود عباس، رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين، برنامه آمريكا براي انتقال سفارتش به بيت‌المقدس را براي صلح در سرزمين فلسطين «بسيار خطرناك» خوانده و خواستار توقف آن شده است. او كه هفته گذشته براي افتتاح سفارتخانه فلسطين در واتيكان به ايتاليا سفر كرده بود، در ديدارش با پاپ فرانسيس هم اين موضوع را مطرح و در اين رابطه ابراز نگراني كرد. واتيكان فلسطين را به‌عنوان يك كشور مستقل به رسميت مي‌شمارد.
اردن كه طي دهه‌هاي اخير هميشه يكي از نزديك‌ترين كشورهاي عربي به بحران فلسطين بوده، نيز عليه اين تصميم دولت جديد آمريكا موضعگيري كرده است. محمود عباس ديروز پس از ديدار با عبدالله، پادشاه اردن، گفت كه دوطرف بر سر يك ليست از اقدامات تلافي‌جويانه در قبال اقدام احتمالي آمريكا توافق كرده‌اند. محمد موماني، وزير اطلاعات دولت اردن نيز پيش از اين چنين اقدامي را گذشتن از «خطوط قرمز» اين كشور دانسته بود و گفت كه انتقال سفارت آمريكا «خيابان‌هاي كشورهاي اسلامي و عربي را ملتهب خواهد كرد.»
- انتقال سفارت آمريكا به بيت‌المقدس چرا مهم است؟
فلسطينيان به‌دنبال تشكيل كشوري مستقل در كرانه باختري و نوار غزه به پايتختي بيت‌المقدس هستند. آنها همچنين خواستار خروج اسرائيل از سرزمين‌هاي اشغال‌شده در جنگ 1967 هستند، اما تل‌آويو از بازگشت به مرزهاي پيش از جنگ شش‌روزه امتناع كرده است. رژيم صهيونيستي در جريان آن جنگ، بخش‌هايي از بلندي‌هاي جولان در سوريه، صحراي سينا در مصر، كرانه باختري رود اردن شامل شهر بيت‌المقدس و همچنين نوار غزه را به اشغال درآورد.
كنترل صحراي سينا بعدها به مصر بازگردانده شد اما اسرائيلي‌ها نه‌تنها به اشغال سرزمين فلسطيني‌ها ادامه دادند بلكه اقدام به ساخت شهرك‌هاي جديد هم كردند. به گفته منابع اسرائيلي، هم‌اكنون 530هزار نفر در شهرك‌هاي ساخته شده در سرزمين فلسطين زندگي مي‌كنند و روند گسترش اين شهرك‌ها همچنان ادامه دارد. اين روند كه با هدف جلوگيري از تشكيل كشور مستقل فلسطيني دنبال مي‌شود، طبق حقوق بين‌الملل روندي غيرقانوني است. اقدام آمريكا براي انتقال سفارت نيز در كنار گسترش شهرك‌هاي صهيونيستي، تلاش فلسطيني‌ها براي تشكيل يك دولت مستقل را با چالش جدي روبه‌رو خواهد كرد.