يعني در ايام دهه‌ي فجر، تنها آثار سينمايي ايراني نمايش داده مي‌شوند و با هم رقابت می‌کنند و بخش‌هاي بين‌الملل جشنواره در فصل بهار و در ماه ارديبهشت رقابت خود را آغاز خواهند كرد.
در اين دورهي جشنواره، سالن‌های پرديس سينمايي آزادی (شهر فرنگ، شهر قصه، شهر هنر و شهر هفتم)، سينمافرهنگ (فرهنگ1و 2)، پرديس سينماگالري ملت (ملت 1، 2، 3 و 4)، پرديس سينمايي کوروش (گراند سینما، فاروس، لاله‌زار، مایاک، خورشید نو و نادر)، پرديس سينمايي چارسو (چارسو 1، 2، 3، 4 و 5)، اریکه‌ي ایرانیان، راگا1، کیان1، استقلال، زندگی2، جوان2، بهمن1، ماندانا1، موزه‌ي سینما (سینماتوگراف) و تماشا، میزبان مخاطبان جشنواره‌ي فیلم فجر در تهران هستند. هم‌چنين از امروز در 38 سالن سينما در شهرستان‌ها، نمايش منتخبي از فيلم‌هاي جشنواره شروع مي‌شود.
نمايش اين فيلم‌ها تا 21 بهمن‌ماه95 ادامه خواهد داشت.
حالا كه تنور جشنواره داغِ داغ است، در اين شماره نگاهی مي‌اندازيم به فهرست فیلم‌های حاضر در بخش‌های گوناگون جشنواره‌ي فيلم فجر و خبرهاي حاشيه‌اي آن را مرور مي‌كنيم تا بيش‌تر با حال و هواي اين دورهي جشنواره آشنا شویم.
- مسابقه‌ی سودای سیمرغ
در جست‌وجوي سيمرغ بلورين
امسال در بخش «سوداي سيمرغ» يا همان مسابقه‌ي فيلم‌هاي سينماي ايران، 33 فيلم سينمايي براي كسب سيمرغ‌هاي بلورين رقابت مي‌كنند. البته 11 فيلم از اين تعداد، فيلم‌هاي اول كارگردان‌ها به‌شمار مي‌آيند و به دليل يكي‌شدن بخش‌هاي سوداي سيمرغ و «نگاه نو» (مسابقه‌ي فيلم‌هاي اول)، تعداد فيلم‌هاي اين بخش افزايش يافته است.
در اين دوره «شهرام اسدی» (نويسنده و كارگردان)، «محمدرضا تخت‌کشیان» (تهيه‌كننده)، «محمدمهدی دادگو» (تهیه کننده و مدیر تولید)، «ایرج رامین‌فر» (طراح صحنه و لباس)، «اکبر نبوی» (كارشناس و منتقد سينما)، «رؤیا نونهالی» (بازيگر) و «محمدرضا هنرمند» (نويسنده و كارگردان)، با حکم دبیر جشنواره‌ي فیلم فجر، به‌عنوان هفت داور بخش سوداي سيمرغ انتخاب شدند و كار داوري فيلم‌ها را از روز هشتم بهمن‌ماه آغاز كرده‌اند.
گفتني است در اين دوره باز هم مانند دورههاي گذشته‌ي جشنواره، شاهد حضور چشم‌گير كارگردان‌هاي جوان هستيم. البته از فيلم‌سازهاي نسل اول و دوم بعد از انقلاب اسلامي هم فيلم‌سازهايي مثل «مسعود جعفري‌جوزاني»، «فريدون جيراني»، «پوران درخشنده»، «عليرضا داوودنژاد»، «مسعود كيميايي»، «سعيد سهيلي» و «همايون اسعديان» حضور دارند و اين رقابت جشنواره‌اي را گرم‌تر مي‌كنند. اما شايد جاي فيلم‌سازها مثل «ابراهيم حاتمي‌كيا»، «كمال تبريزي» و «كيومرث پوراحمد» خالي به‌نظر برسد كه در دورهي قبل جشنواره حضور داشتند.
فيلم‌هاي بخش سوداي سوداي سيمرغ عبارتند از آباجان (هاتف عليمرداني)، آذر (محمد حمزه‌اي)، اسرافيل (آيدا پناهنده)، انزوا (مرتضي علي‌عباس ميرزايي)، ائو [خانه] (اصغر يوسفي‌نژاد)، ايتاليا ايتاليا (كاوه صباغ‌زاده)، بدون تاريخ، بدون امضا (وحيد جليلوند)، بيست و يك روز بعد (سيدمحمدرضا خردمندان)، پشت ديوار سكوت (مسعود جعفري‌جوزاني)، تابستان داغ (ابراهيم ايرج‌زاد)، چراغ‌هاي ناتمام (مصطفي سلطاني)، خفه‌گي (فريدون جيراني)، خوب، بد، جلف (پيمان قاسم‌خاني)، رگ خواب (حميد نعمت‌الله)، رهايي از بهشت (علي نوري‌اسكويي)، زير سقف دودي (پوران درخشنده)، سارا و آيدا (مازيار ميري)، سد معبر (محسن قرايي)، سوفي و ديوانه (مهدي كرم‌پور)، شماره‌ي 17، سهيلا (محمود غفاري)، فصل نرگس (نگار آذربايجاني)، فِراري (عليرضا داوودنژاد)، قاتل اهلي (مسعود كيميايي)، كارگر ساده نيازمنديم (منوچهر هادي)، كمدي انساني (محمدهادي كريمي)، كوپال (كاظم ملايي)، گشت‌ارشاد2 (سعيد سهيلي)، ماجراي نيم‌روز (محمدحسين مهدويان)، مادري (رقيه توكلي)، ماه‌گرفتگي (سيدمسعود اطيابي)، نگار (رامبد جوان)، ويلايي‌ها (منير قيدي) و يك روز به‌خصوص (همايون اسعديان).
- مسابقه‌ی فيلم‌هاي مستند
جشنواره در تلگرام
اين‌روزها همهي زندگي‌مان تلگرامي شده؛ تقريباً همهي چيزهايي را كه مي‌خواهيم بدانيم يا بخوانيم در تلگرام پيدا مي‌كنيم و براي هم مي‌فرستيم. كانال‌هاي تلگرامي هم كه كم‌كم دارند جاي سايت‌هاي خبري را مي‌گيرند و هرروز مخاطبان بيش‌تري را جذب مي‌كنند.
جشنواره‌ي فيلم فجر هم از اين قاعده جدا نيست و كانال تلگرام جشنواره به نشاني fajrfilmfest35@ به‌صورت رسمي آخرين اخبار و عكس‌هاي مربوط به جشنواره را پوشش مي‌دهد. پس اگر مي‌خواهيد از همهي حواشي جشنواره باخبر باشيد، كانال تلگرام جشنواره را دنبال كنيد.
«صفر تا سكو»/ عکس: مریم مجد
- مسابقه‌ی فيلم‌هاي مستند
سينمايي از جنس حقيقت
هم‌چون دورههاي گذشته، سينماي مستند هم از جشنواره‌ي فیلم فجر بي‌نصيب نيست و 11 فيلم مستند بلند كه اكثر آن‌ها همين چند ماه قبل در جشنواره‌ي سينماحقيقت حضور داشتند، در اين بخش با يكديگر به رقابت مي‌پردازند.
آبی کم‌رنگ (آرش لاهوتی)، آوانتاژ (محمد کارت)، آهستگی (یاسر خیر)، انحصار ورثه (محمدعلی شعبانی)، بزم‌رزم (سیدوحید حسینی)، رئیس‌الوزرا (سیدمحمدرضا هاشمیان)، صفر تا سکو (سحر مصیبی)، فوق ماراتن (سعید کشاورز)، کویرس؛ وطن کوچک من (سعید صادقی)، متهمین دایره‌ي بیستم (حسام اسلامی) و ناپدید (فرحناز شریفی)، فيلم‌هاي اين بخش رقابتي را تشكيل مي‌دهند.
گفتني است «مهدی باقری» (مستندساز، تدوين‌گر و عكاس)، «رامین حیدری‌فاروقی» (منتقد، پژوهشگر و مستندساز)، «روبرت صافاریان» (منتقد و مدرس سينما)، «منوچهر طیاب» (كارشناس و مستندساز) و «محمدعلی فارسی» (تهيه‌كننده، مستندساز و تدوين‌گر)، فيلم‌هاي اين بخش را داوري مي‌كنند.
«درياچه‌ي ماهي»/ عکس: امين مرادي‌راد
- فیلم‌های بخش چشم‌انداز سینمای ایران
11 فیلم سینمایی در چشم‌انداز سینما
در این دوره‌ی جشنواره که بخش «نگاه نو» یا مسابقه‌ی فیلم‌های اول از جشنواره حذف و فیلم‌های این بخش با بخش رقابتی «سودای سیمرغ» یا مسابقه‌ی فیلم‌های سینمای ایران ادغام شدند، بخش تازه‌ای به جشنواره اضافه شده است.
در این بخش که «چشم‌انداز سینمای ایران» نام گرفته، 11 فیلم حضور دارند و در کنار 33 فیلم بخش سودای سیمرغ نمایش داده می‌شوند. البته بخش چشم‌انداز سینمای ایران، بخشی غیررقابتی است و فیلم‌های حاضر در این بخش داوری نخواهند شد، اما به هرحال تماشای این 11 فیلم که به‌نوعی چشم‌انداز سینمای ایران هستند، خالی از لطف نخواهد بود.
آزاد به قید شرط (حسین شهابی)، اشنوگل (هادی حاجتمند و علی سلیمانی‌سرندی)، ایستگاه اتمسفر (مهدی جعفری)، بن‌بست وثوق (حمید کاویانی)، ترومای سرخ (اسماعیل میهن‌دوست)، خانه‌ی دیگری (بهنوش صادقی)، دریاچه‌ی ماهی (مریم دوستی)، دعوت‌نامه (مهرداد فرید)، شنل (حسین کندری)، ماجان (رحمان سیفی‌آزاد) و یادم تو رو فراموش (علی عطشانی)، 11 فیلم این بخش را تشکیل می‌دهند.
گفتنی است در فهرست ابتدایی اعلام‌شده از سوی روابط‌عمومی جشنواره‌ی فیلم فجر، دو فیلم امپراطور جهنم (پرویز شیخ طادی) و شعله‌ور (حمید نعمت‌الله) نیز در فهرست فیلم‌های این بخش اعلام شده بودند، اما در پی انصراف فیلم امپراطور جهنم و نرسیدن فیلم شعله‌ور به جشنواره، دو فیلم بن‌بست وثوق (حمید کاویانی) و شنل (حسین کندری) جایگزین آن‌ها شدند.
«سكوت»
- مسابقه‌ی فیلم‌های کوتاه
23نگاه تازه براي سینما
در این دوره‌ی جشنواره 23 فیلم کوتاه به بخش مسابقه‌ی فیلم‌های کوتاه راه پیدا کرده‌اند؛ فیلم‌ها و فیلم‌سازهایی که هرکدام می‌توانند نگاه تازه‌ای وارد سینمای ایران کنند.
اشیای گمشده (حامد نجابت)، تنازع (مسعود حاتمی)، تناوب (علی خوشدونی‌فراهانی)، حفره‌ی مشترک (اسما ابراهیم‌زادگان)، خودم را می‌کشم و تو مقصری (علی‌اکبر محمد‌خانی)، دیدن (سهیل امیرشریفی)، روتوش (کاوه مظاهری)، سبز کله‌غازی (آرمان خوانساریان)، سکوت (فرنوش صمدی و علی عسگری)، سه‌‌سال و سه‌ماه و دو روز (داوود رحمانی و سعید ولی‌زاده)، ضدآب (داوود رضایی)، عوارض خروج (محمد نجاریان‌داریان)، قرمز (حامد صیامی)، قرص برنج (امیرحسین کرمی)، گذر (پوریا پیشوایی و امید شمس)، گورمردها (علی مردمی)، مراقبت از ژوناس (قصیده گلمکانی)، مردی که این‌جا نبود (عطا مجابی)، ملاقات شیشه‌ای (یوسف حاتمی‌کیا)، نسبت خونی (پدرام پورامیری و حسین امیری‌دوماری)، وال‌ها (بهنام عابدی)، هستی (کمال پرناک) و ۹۹۹۹۹۹۹۹۹ (کریم عظیمی) فيلم‌هاي حاضر در اين بخش هستند.
- رونمایی از مجموعه‌ي آثار منتخب مردمی
24 فیلم منتخب تماشاگران
سال‌هاست که در جشنواره‌ی فیلم فجر، یک سیمرغ بلورین متفاوت نسبت به سایر سیمرغ‌های بلورین اهدا می‌شود؛ سیمرغی که داوران آن به‌طور مستقیم مخاطبان سینما هستند. بدون شک برای هر فیلم‌ساز و تهیه‌کننده‌ای، دریافت این سیمرغ بلورین از جانب مخاطبان نسبت به هرجايزه‌اي، شیرین‌تر و گواراتر است.
به همین مناسبت امسال در آستانه‌ي جشنواره‌ي سي و پنجم، مجموعه‌ای از فیلم‌های برگزیده‌ی مخاطبان در 19دوره‌ی گذشته‌ی جشنواره رونمایی شد. در این مراسم که در سالن سینماتوگراف موزه‌ی سینما برگزار شد، بسیاری از هنرمندان و فیلم‌سازهای این مجموعه که از سال 1378 در شانزدهمین دوره‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر تاکنون موفق به دریافت این سیمرغ بلورین شده‌اند حضور داشتند.
فیلم‌های آژانس شیشه‌ای (ابراهیم حاتمی‌کیا)، رنگ خدا (مجید مجیدی)، متولد ماه مهر (احمدرضا درویش)، عروس آتش (خسرو سینایی)، سگ‌کشی (بهرام بیضایی)،
ارتفاع پست (ابراهیم حاتمی‌کیا)، فرش باد (کمال تبریزی)، مارمولک (کمال تبریزی)، بید مجنون (مجید مجیدی)، چهارشنبه‌سوری (اصغر فرهادی)، سنتوری (داریوش مهرجویی)، اخراجی‌ها (مسعود ده‌نمکی)، همیشه پای یک زن در میان است (کمال تبریزی)، بی‌پولی (حمید نعمت‌الله)، درباره‌ی الی (اصغر فرهادی)، به رنگ ارغوان (ابراهیم حاتمی‌کیا)، جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی)، برف روی کاج‌ها (پیمان معادی)، حوض نقاشی (مازیار میری)، هیس! دخترها فریاد نمی‌زنند (پوران درخشنده)، شیار143 (نرگس آبیار)، خط ویژه (مصطفی کیایی)، رخ دیوانه (ابوالحسن داوودی) و ابد و یک روز (سعید روستایی)، 24 فیلمی هستند که به ترتیب در 19 دوره‌ی گذشته‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر موفق شدند این سیمرغ بلورین باارزش را به دست بیاورند و حالا در این مجموعه حضور دارند.
در بین این 24فیلم، کمال تبریزی، ابراهیم حاتمی‌کیا و اصغر فرهادی، سه فیلم‌سازی هستند که هرکدام سه‌تا از فیلم‌هایشان موفق به دریافت این جایزه شده‌اند و از این نظر نسبت به سایر فیلم‌سازها، فیلم‌های تماشاگرپسندتری ساخته‌اند.
گفتنی است قرار بود در این دوره شمارش آرا به‌صورت اینترنتی انجام شود، اما در نهایت این امر منتفی شد. بنابراین امسال هم باید برگه‌های نظرسنجی را از ورودی سینماها دریافت کنید و بعد از تماشای فیلم آن‌ها را در صندوق‌های مخصوص آرا بیندازید و فيلم برگزيده‌ي بيستمين دورهي اين جايزه را انتخاب كنيد.
- از حاشیه‌های رونمایی پوستر جشنواره
روزگار هم‌زیستی شاعر و سیمرغ
سال گذشته در سی و چهارمین دوره‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر، برای اولین‌بار در جشنواره، از چهره‌ی یک بازیگر شناخته‌شده در پوستر جشنواره استفاده شد و چهره‌ی زنده‌یاد «خسرو شکیبایی» روی پوستر جشنواره نقش بست.
امسال و در دومین دوره‌ی دبیری «محمد حیدری» در جشنواره‌ی فیلم فجر، این روال ادامه پیدا کرده و در این دوره، چهره‌ی زنده‌یاد «علی حاتمی»، معروف به شاعر سینمای ایران روی پوستر جشنواره است.
به گزارش روابط‌عمومی سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر، مراسم رونمایی این پوستر در روز سوم بهمن‌ماه با دو روز تأخیر به احترام جان‌باختگان حادثه‌ی ساختمان پلاسکو در سالن سینماتوگراف موزه‌ی سینما برگزار شد. در مراسم رونمایی این پوستر، محمد حیدری دبیر جشنواره، «محمدمهدی دادگو» و «محمدعلی کشاورز» همکاران قدیمی علی حاتمی در کنار «زهرا حاتمی»، «لیلا حاتمی»، «علی مصفا»، «مانی مصفا»، «عسل مصفا» و جمعی از هنرمندان و سینماگران حضور داشتند.
در این مراسم فیلم کوتاهی ساخته‌ی «عزیز ساعتی» درباره‌ی علی حاتمی پخش شد و در بخشی دیگر، محمدمهدی دادگو با حضور روی صحنه، درباره‌ی این فیلم‌ساز فقید گفت: «از به‌كاربردن افعال ماضی برای این رفیق قدیمی پرهیز دارم. در این‌جا می‌خواهم چند نکته را پیش از رونمایی پوستر جشنواره‌ی سی و پنجم فجر اشاره کنم. پوستری که تصویر علی حاتمی را دارد.
پرویز یشایایی اولین کارفرمای علی حاتمی بود که با عباس کیارستمی با هم کار می‌کردند. تقدیر این بود که این دو کار خودشان را شروع کنند و یک نفر سینمای ایران را به جهانیان معرفی کند و دیگری شاخص سینمای ملی باشد.»
دادگو در ادامه با بیان این‌که همه‌ی آثار علی حاتمی نسخه‌ی نگاتیو هستند، اظهار کرد: «پیشنهاد دادیم که همه‌ی آثار علی حاتمی از سال ۵۷ تا اثر نیمه‌تمام «جهان پهلوان تختی» به همراه مصاحبه‌های این هنرمند در یک بسته‌ی دیجیتال حاضر شود.»
«محمدعلی کشاورز»، یار دیرین علی حاتمی نیز پس از حضور برروی صحنه گفت: «من همیشه مدیون علی حاتمی هستم و دراین‌جا باید بگویم که علی حاتمی کار را از تئاتر شروع کرد. اولین کارهای تئاتری‌اش را که می‌نوشت، با هم کار می‌کردیم. بعد از آن بود که وارد سینما شد و به بزرگ سینمای کشور تبدیل شد. می‌خواهم بگویم اگر می‌خواهید در سینما موفق باشید، باید ابتدا تئاتر را درک کنید و بدانید که تئاتر چه می‌گوید.»
در ادامه‌ی این برنامه عسل و مانی مصفا، نوه‌های زنده‌یاد علی حاتمی، از پوستر سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر رونمایی کردند.
گفتنی است در این دوره هم مثل سال گذشته، «مجید برزگر» مدیرهنری پوستر سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر است. و در این دوره «حسین زارعی» طراح گرافیست پوستري است كه نقاشی آن را «علی بیگی‌پرست» بر اساس عکسی از «عزیز ساعتی» كشيده و خوش‌نویسی آن را «حسن عباسی‌پرزاد» انجام داده است.
عكس: معيد باقري
- در مراسم افتتاحيه‌ي جشنواره‌ي سي و پنجم
اولين سيمرغ‌ها پرواز كردند
طبق روال هردوره‌ي جشنواره، اولين سيمرغ‌هاي بلورين در جشن افتتاحيه پرواز كردند. در اين مراسم كه شنبه دهم بهمن‌ماه در سالن همایش‌های برج میلاد تهران برگزار شد، برگزيدگان سه سيمرغ بلورين بخش اقلام تبلیغاتی جشنواره اعلام شدند.
در اين بخش سيمرغ بلورين بهترين آنونس به «روح‌الله موحدي» براي ساخت آنونس فيلم «سيانور» اهدا شد. سيمرغ بلورين بهترين پوستر نيز به «طاها ذاكر» براي فيلم «فصل باران‌هاي موسمي» رسيد. هم‌چنين «مريم تخت‌كشيان» براي فيلم «نيم‌رخ‌ها» سيمرغ بلورين بهترين عكس را از آن خود كرد.
گفتني است در بخش ديگري از اين مراسم، چهار بزرگداشت اين دورهي جشنواره نيز برگزار شد و سيمرغ بلورين و لوح تقدير اين بخش به «محمد كاسبي» (بازيگر)، «غلامرضا موسوي» (تهيه‌كننده)، «تورج منصوري» (مدير فيلم‌برداري و كارگردان) و «فرهاد توحيدي» (فيلم‌نامه‌نويس)، به‌عنوان پيشكسوتان عرصه‌ي سينما، اهدا و از آن‌ها تقدير شد.
- کتاب فیلم‌های بخش سودای سیمرغ منتشر شد
سینمای امروز در یک قاب
هم‌زمان با سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر، کتاب عکس نفیسی ازآثار هنرمندان عکاس فعال در حوزه‌ی سینما با عنوان «قاب عکس سی وپنجم» منتشر شده است.
این کتاب، 160صفحه‌ای و شامل 123عکس صحنه و پشت صحنه از 22 هنرمند عکاس درقطع بیاضی و مرتبط با فیلم‌های بخش سودای سیمرغ این دوره از جشنواره است.
قاب عکس سی و پنجم، دومین کتاب عکس منتخب آثار سینمایی جشنواره پس از کتاب «بیست و پنج سال عکاسی فیلم» اثر «میترا محاسنی» است که درسال 1382 به چاپ رسید.
گفتنی است کتاب قاب عکس سی وپنجم، به پیشنهاد «کوروش پیرو»، دبیر بخش اقلام تبلیغی و با همراهی «محمد حیدری»، دبیر سی و پنجمین جشنواره‌ی فیلم فجر به چاپ رسیده است.