دانشگاه پنسيلوانيا دهمين «گزارش جهاني انديشكدهها» را منتشركرده كه از ميان ردهبنديهاي آن ميتوان تحليلهاي زيادي داشت. براي تهيه اين گزارش 7هزار انديشكده مورد ارزيابي قرار گرفتهاند كه اطلاعات آن بهخوبي سرمايهگذاري كشورها در حوزه قدرت نرم را نشان ميدهد.
آمريكا با 1835انديشكده داراي گستردهترين شبكه تحليل در جهان است كه تلاش ديرينه اين كشور براي تبديلشدن به مركز قدرت نرم را نشان ميدهد. مراكزي كه به Think Tank معروفند در دهههاي اخير هر روز بيشتر از گذشته در تصميمگيريهاي سياستمداران تأثيرگذار بودهاند.
اين كارخانههاي توليد انديشه تنها تحليلهايي روي كاغذ توليد نميكنند بلكه محتواي توليدشده توسط آنها از سوي مقامهاي سياسي مورد توجه و دقت قرار ميگيرد. بعد از آمريكا، چين با فاصله بسيار زياد و با ۴۳۵ انديشكده در جايگاه دوم قرار گرفته است. انگليس با 288، هند با 280 و آلمان با 195 انديشكده بهترتيب رتبههاي سوم تا پنجم فهرست جهاني انديشكدهها را بهدست آوردهاند. ايران با 59 انديشكده در اين فهرست از لحاظ كميت جايگاه هجدهم را در اختيار دارد.
اما علاوه بر بحث كميتي در اين ارزيابي جهاني مؤسسه بروكينگز در آمريكا، بهعنوان پراهميتترين انديشكده جهان ارزيابي شده و رتبه دوم به چتم هاوس در انگليس تعلق پيدا كرده است. از چتم هاوس همچنين بهعنوان انديشكده برتر سال تقدير شده است. با وجود رتبه هجدهم ايران از لحاظ كمي اما تنها يك انديشكده از ايران در رتبهبندي كيفي انديشكدههاي غيرآمريكايي در جايگاه 135از مجموع 150قرار دارد.
جيمز مكگان، استاد روابط بينالملل دانشگاه پنسيلوانيا كه اين ارزيابي زيرنظر او انجام شده، اشاره دارد كه انديشكدهها با چالشهاي حياتي روبهرو شدهاند. او به تحولات مختلفي در جهان ازجمله همهپرسي خروج انگليس از اتحاديه اروپا و انتخابات رياستجمهوري آمريكا اشاره دارد كه علاوه بر نهادهاي نظرسنجي، انديشكدهها هم بهصورت كامل ناتواني و شكست خود را به نمايش گذاشتند. علاوه بر اين، در سالهاي اخير گزارشهاي مختلفي درباره دستكاري شدن محتواي توليدي انديشكدهها با پول دولتها منتشر شده است.
طي يك دهه گذشته كشورهاي ثروتمند حوزه خليجفارس از پولهاي خود براي نفوذ در انديشكدههاي غرب استفاده كردهاند. اين كشورهاي عربي در واقع با چكها مبلغ بالاي حمايت مالي بسياري از انديشكدههاي مشهور و تأثيرگذار غربي ازجمله در آمريكا و انگليس را خريدهاند. هفته گذشته هم گزارشي منتشر شد كه ژاپن به يك انديشكده انگليس بهصورت ماهانه پول پرداخت ميكرده تا گزارش و تحليلهاي مختلفي درباره تهديد چين توليد و منتشر كند و به اين صورت ژاپن بتواند روي تصميمهاي سياستمداران انگليس تأثيرگذار باشد.