به گزارش همشهري، بازار معاملات كشاورزي در بورس‌كالا رفته‌رفته رونق پيدا مي‌كند، بعد از عرضه‌هاي موفقيت‌آميز امسال حالا نوبت به زعفران رسيده و قرار است تا پايان سال پسته هم در بورس‌كالا عرضه شود. ايران مهم‌ترين توليد‌كننده زعفران در دنياست اما به‌دليل برخي مشكلات برخي كشورهاي همسايه در تلاشند تا بازار زعفران ايران را به‌خود اختصاص دهند.
هم‌اكنون اسپانيا كه حتي يك تن توليد زعفران ندارد سالانه يكصد تن زعفران صادر مي‌كند. امارات هم حتي يك مزرعه زعفران ندارد ولي جزو كشورهاي عمده صادر‌كننده زعفران در جهان است. افغانستان در سال ۱۳۷۰ حتي يك كيلوگرم زعفران توليد نمي‌كرد اما اكنون از ۱۴ تن توليد سالانه سخن مي‌گويد. در اين ميان تاجران افغانستاني براي صادرات زعفران خود به آمريكا، هند و چين هيچ مانع تعرفه‌اي پيش روي خود ندارند؛ حتي چين با روش‌هاي گلخانه‌اي به توليد زعفران روي آورده است.
آمارها نشان مي‌دهد هرچند رقباي جديدي ازجمله افغانستان، يونان، مراكش، تركيه و هند در بازار توليد و تجارت زعفران فعال شده‌اند، اما زعفران ايران به 40كشور جهان همچون امارات متحده‌عربي، اسپانيا، ايتاليا، عربستان، هند، هنگ‌كنگ و برخي ديگر از كشورها صادر مي‌شود؛ بنابراين تاسيس بازار متشكل معاملات اين محصول در بورس‌كالا مي‌تواند نقش بسزايي در شفافيت قيمت و افزايش حجم معاملات طلاي سرخ داشته باشد.
- مبادله زعفران در بورس‌كالا
حامد سلطاني‌نژاد، مديرعامل بورس‌كالاي ايران در اين‌باره گفت: بازار معاملات گواهي سپرده زعفران از هفته آينده در بورس‌كالا گشايش مي‌يابد. كشاورزان مي‌توانند در اين بازار از طريق سپردن محصولاتشان به انبار استاندارد تعيين شده سازمان تعاوني روستايي، زعفران توليدي‌شان را در بورس‌كالا بفروشند. او بابيان اينكه هماهنگي‌هاي لازم در اين زمينه انجام شده است، گفت: مقدمات كار فراهم است و اين معاملات از 24بهمن‌ماه شروع مي‌شود.
- سازوكار مبادله زعفران در بورس‌كالا
مديرعامل بورس‌كالا درباره سازوكار دادوستد زعفران در بورس‌كالا گفت: محصولات توليدشده براي صدور گواهي كيفيت به يك آزمايشگاه در مشهد سپرده مي‌شود و اين آزمايشگاه استاندارد محصول را تعيين و تأييد مي‌كند، پس از اين مرحله به ازاي محصولي كه در اين انبار سپرده شده است قبض انبار صادر مي‌شود و توليد‌كننده مي‌تواند قبض‌هاي انبار يا همان گواهي‌هاي سپرده كالاي زعفران را در بورس‌كالا بفروشد. او در پاسخ به اين پرسش كه بازيگران اصلي اين بازار چه كساني هستند؟ گفت: به‌طور كلي توليدكننده‌ها و تجار بزرگ مي‌توانند از اين طريق نسبت به خريد زعفران اقدام كنند.
سلطاني‌نژاد با بيان اينكه كار تعيين استاندارد كيفي محصول زيرنظر سازمان تعاوني روستايي انجام خواهد شد گفت: در گام‌نخست سازمان تعاوني روستايي به‌عنوان يكي از فعالان اصلي بورس زعفران محسوب مي‌شود و بخشي از معاملات را در اختيار خواهد گرفت.
- صادرات زعفران به بازار‌هاي جهاني
مديرعامل بورس‌كالا در پاسخ به اين پرسش كه آيا زعفران به بازار‌هاي صادراتي نيز عرضه خواهد شد؟ گفت: بله، برنامه اين است كه از طريق مكانيسم‌هاي بورس‌كالا زمينه صادرات زعفران ايراني را به ساير بازار‌هاي جهاني فراهم كنيم. او تأكيد كرد: در گام اول بايد فعالان بازار داخلي را با نحوه مبادله در بورس‌كالا آشنا كنيم و سپس از طريق انجام معاملات گواهي سپرده شرايطي را فراهم كنيم كه بتوان زعفران را در بازار‌هاي خارجي نيز فروخت. او همچنين درباره تجربه ساير كشورها براي فروش زعفران از طريق گواهي سپرده گفت: ايران به‌عنوان قطب اصلي توليد زعفران تنها كشوري است كه اين كار را انجام خواهد داد.
- آغاز به‌كار بورس پسته تا آخر سال
او همچنين درباره تاسيس بورس پسته گفت: مقدمات كار فراهم شده و اكنون در تدارك عمليات اجرايي انجام معاملات پسته در بورس‌كالا هستيم اما قطعا معاملات پسته هم تا پايان سال در بورس‌كالا آغاز مي‌شود. مديرعامل بورس‌كالا درباره عرضه ساير محصولات در بورس‌كالا گفت: عرضه محصولات كشاورزي در سال بعد بستگي به‌نظر دولت دارد اما آنچه مسلم است براي سال بعد مبادله ذرت و جو در بورس‌كالا انجام خواهد شد و در مورد گندم هم منتظر نظر دولت باقي خواهيم ماند.
- سابقه ماجرا
بحث عرضه زعفران در بورس‌كالا نخستين‌بار در اواسط سال89 مطرح شد و در دي‌ماه همان سال زعفران به‌عنوان كالاي جديد براي عرضه در بورس‌كالا پذيرش شد. پس از فراهم شدن مقدمات كار، ارزشمند‌ترين محصول زراعي جهان در تير سال90 براي نخستين‌بار روي تابلوي تالار بورس‌كالا در مشهد رفت.