با اینکه عهدنامه بالفور اعلام رسمی شکل گیری رژیم صهیونیستی نبود، اما تاییدی بر ایجاد حکومتی تحت الحمایه بود. از سال 1948 به بعد و فرمان جداسازی فلسطین به نواحی مختلف تحت حمایت قدرتهای خارجی، بریتانیا همواره نقش مهمی در شکل گیری قدرت رژیم صهیونیستی در منطقه داشته است. بریتانیا به دلیل رابطه اختصاصی که با آمریکا دارد، گاهی ناخواسته نیز تن به این حمایت داده است. اما بعد از رفراندومی که در سال 2016 در بریتانیا انجام شد و نتیجه آن جدا شدن از اتحادیه اروپا بود، چه بر سر این رابطه خواهد آمد؟
بریتانیا دومین شریک اقتصادی رژیم صهیونیستی است. این شراکت سالانه 5 میلیارد پوند را نصیب هردو طرف می‌کند که در دهه گذشته دو برابر شده است. کمپانی‌هایی که در بریتانیا مشغول به فعالیت هستند، تحت تاثیر رکود اقتصادی اخیر و کاهش ارزش پوند قرار گرفتند به طوری که محصولات آنها برای مصرف کنندگان بریتانیایی گران‌تر تمام می‌شد. همچنین اقتصاد تک محوری اتحادیه اروپا مانع از تبادل تکنولوژیکی بریتانیا و رژیم صهیونیستی می‌شد و برای رفع این مشکل، بریتانیا می‌بایست قراردادی جداگانه با این رژيم منعقد می‌کرد که این امر بعد از رفراندوم تسهیل شد. خروج از اتحادیه اروپا ممکن است باعث رکود اقتصادی دیگری در بریتانیا شود. اما تجارت با رژیم صهیونیستی به خصوص در زمینه محصولات کشاورزی می‌تواند راهکاری مثمر ثمر برای رفع این رکود باشد.
جدا از جنبه اقتصادی این رابطه، از لحاظ دیپلماتیک، جدا شدن از اتحادیه اروپا می‌تواند تاثیر سرنوشت سازی بر این دو کشور داشته باشد. بریتانیا همواره نقش میانجیگری در مباحث اتحادیه اروپا در رابطه با رژیم صهیونیستی داشته است که پس از این، رژیم صهیونیستی برای جایگزین کردن نفوذ خود در اروپا، دست به دامان دیگر کشورها شده است، از جمله آلمان، یونان و قبرس.
قدرت تسلیحاتی بریتانیا و رابطه با آمریکا، عنصر کلیدی رابطه بریتانیا- رژیم صهیونیستی است. با اینکه این جنبه از رابطه، بعد و قبل از اتحادیه اروپا تغییری نکرده است اما تبادل دفاعی و نظامی کاملا دو طرفه است و سود ناشی از این تبادل نصیب هردو طرف رابطه می‌شود. بریتانیا با اینکه همواره عضوی از یوروپل بوده است، اما هزینه‌هایی که بر دوش بریتانیا بوده، این کشور را به سمت ناتو سوق داده است و رژیم صهیونیستی هم درصدد بازسازی رابطه با این سازمان است و این امر سبب شکل گیری نوع جدیدی از این رابطه شده است.
قدرت گرفتن ایران در منطقه و تاثیرگذاری آن در سوریه و عراق و مشارکت نظامی با روسیه، رژیم صهیونیستی را وادار به متحد شدن با مخالفان ایران کرده است.
سفر اخیر ترزا می نخست وزیر بریتانیا به بحرین این شبکه متحدین را تقویت می‌کند. زیرا رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی هدف مشترکی برای مقابله با تروریست‌‌های انتحاری و رويارويي با ایران به عنوان قدرتی جدید دارند و بریتانیا بعد از جدایی از اتحادیه اروپا تمايل دارد به صورت مستقل نقش مهمی در استحکام این روابط داشته باشد.
*كارشناس ارشد مطالعات بريتانيا