گلايه‌هاي شهردار تهران از كمك اندك دولت براي توسعه حمل‌ونقل عمومي در سال‌هاي توسعه خيره‌كننده مترو از سوي شهرداري تهران، محور سخنان محمدباقر قاليباف در اين كنفرانس بود.
محمدباقر قاليباف در حضور تعدادي از اعضاي مجمع شهرداران آسيا، سفراي آسيايي و اروپايي و مهمانان خارجي از خبرهاي خوب پيشرفت مترو در پايتخت گفت. به گفته وي، خط6 مترو با 28ايستگاه شهريور سال گذشته تنها 11درصد پيشرفت داشت كه امروز اين ميزان در حوزه عمراني و ريل‌گذاري به 96درصد رسيده است. وي با بيان اينكه از سال گذشته تا امسال 100كيلومتر به خطوط متروي تهران اضافه شده است، تصريح كرد: تمامي اين اقدامات در حالي است كه دولت از ما تنها به اندازه يك كيلومتر حمايت مالي كرد.
شهردار تهران با تأكيد بر توسعه مترو طي سال‌هاي گذشته بيان كرد: سال گذشته اين موقع هنوز خط3 مترو افتتاح نشده بود و در سالي كه گذشت اين خط به طول 39كيلومترافتتاح شد و امروز خط3 از جنوبي‌ترين نقطه يعني از ابتداي جاده ساوه تا شهرك شهيد محلاتي در مسير از غرب به شمال شرق مسافران را جابه‌جا مي‌كند. قاليباف با بيان اينكه خط7مترو 98درصد پيشرفت داشته است، عنوان كرد: حدود 10 تا 12كيلومتر از اين خط شامل فاز نخست، در 10روز آينده افتتاح مي‌شود و 28كيلومتر بقيه تا فروردين‌ماه سال آينده در اختيار شهروندان قرار مي‌گيرد. شهردار تهران با بيان اينكه شهرداري حدود 645كيلومترمربعي كه به‌عنوان تهران شناخته مي‌شود، اقدامات مهمي را در حوزه حمل‌ونقل عمومي انجام داده است، گفت: مهم‌ترين بحثي كه سال گذشته مطرح كردم بحث حمل‌ونقل عمومي بوده و اكنون بايد بگويم اطلاعات غلطي به جامعه داده شده است. اگر امروز مهم‌ترين بحث تهران آلودگي هوا و خاك است، براي حل اين مشكل در حوزه هوا بايد به حمل‌ونقل پايدار توجه كنيم. آمارها نشان مي‌دهد كه 80درصد آلاينده‌ها با 2درصد نوسان، ناشي از خودروهاي در حال حركت است.
- تمركز بر محيط‌زيست
امروز هيچ‌كس شك ندارد كه يكي از مهم‌ترين شاخصه‌هاي كيفيت زندگي، محيط‌زيست است. شهردار تهران هم با اشاره به وضعيت فعلي درياچه‌هاي اروميه، هامون و جازموريان گفت: شرايط امروز به‌گونه‌اي است كه شايد چالش‌هاي سياسي اقتصادي را بتوانيم فراموش كنيم اما ريزگردها را نمي‌توانيم فراموش كنيم. اين موضوع در سطح فردي، ملي و بين‌المللي همراه همه ماست و همه ما باتمام وجود آن را درك مي‌كنيم.
شهردار تهران بااشاره به موضوع آلودگي خاك در تهران بيان كرد: موضوعاتي مانند ضايعات خودروها بر خاك، آب و آلودگي صوتي تأثيرگذارند. مطالعات نشان مي‌دهد كه 800ميليون تن توليد گازهاي گلخانه‌اي داريم كه از اين ميزان يك‌چهارم يعني 200ميليون تن مربوط به‌خودروهاست. فاجعه آنجاست كه اگر اتفاق خاصي در اين زمينه نيفتد تا سال2030 اين ميزان به 400ميليون تن افزايش پيدا مي‌كند.
- يك دعوت عمومي
قاليباف با بيان اينكه از مردم دعوت مي‌كنيم كه از حمل‌ونقل عمومي استفاده كنند، تصريح كرد: انصاف قضيه اين است كه بگويم هرجا وسيله حمل‌ونقل عمومي گذاشته‌ايم مردم چه برخوردار و چه غيربرخوردار از آن استفاد كرده‌اند و ما شرمنده آنها هستيم. محور ديگر سخنان شهردار تهران در كنفرانس ترافيك به بحث وام خودرو كه سال گذشته از سوي دولت پرداخت شد، اختصاص داشت. وي گفت: در حالي به مردم وام خريد100هزار خودرو داده شد كه مي‌شد اين مبلغ را براي توسعه خطوط مترو، اتوبوس و ال‌آرتي در مركز شهر هزينه كرد. حتي در همين طرح آلودگي هوا ما پيشنهاد روشن خود را داديم و در بند7آن‌كه در سال95 تصويب شد، خواستيم كارخانجات خودروسازي به ازاي توليد هر خودرو يك اسقاطي داشته باشند. جالب است كه ظرف چند هفته اين مصوبه حذف شد و ما نفهميديم چطور اين اتفاق افتاد اما مسلما اين مردم هستند كه بايد هزينه آن را بپردازند. قاليباف ادامه داد: نگوييد با توليد داخلي مشكل داريد. درست نيست كه رانت گرفته شود و نيايند خودروهاي اسقاطي را جمع كنند. حداقل خودروهاي اسقاطي را به تاكسي و اتوبوس اختصاص ندهند. وي با اشاره به كيفيت سوخت موجود در تهران خاطرنشان كرد: بايد خدا را شكر كنيم كه اگر در حوزه CNG كيفيت مناسبي نداريم و در بحث گازوئيل مشكل داريم، با وجود اين كيفيت گازوئيل در تهران زير 50پي‌پي‌ام آلودگي است و در بقيه كشور شاخص آن بالاي 7هزار است.
- انتقاد از بحث انحرافي بلندمرتبه‌سازي
شهردار تهران با انتقاد از افرادي كه موضوع آلودگي هوا را به بحث جمعيت و بلندمرتبه‌سازي ربط مي‌دهند، گفت: اينها به هيچ عنوان بحث‌هاي علمي نيستند. اينكه در تهران جمعيت كمتري داشته باشيم،كار خوبي است. 1.2 از جغرافياي سرزمين ما دشت تهران است كه بيش از 23درصد جمعيت را در خود جاي داده است. اين امر رويكرد غلطي است كه به تصميمات غلط ريشه‌اي برمي‌گردد. قاليباف ادامه داد: حدود 60درصد از تسهيلات و وام‌ها براي موضوعات سرمايه‌گذاري و كارهاي توليدي در همين دشت تهران اتفاق مي‌افتد. طبيعي است كه در اين شرايط شاهد مهاجرت باشيم.
ما هم به‌عنوان شهرداري اختيار قانوني براي مقابله با اين مهاجرت را نداريم. وي گفت: اينكه شهر زلزله‌خيز است و در حوزه ساختمان و بارگذاري بايد دقت بسياري داشته باشيم، درست است اما مگر شهر طرح جامع ندارد؟ چه‌كسي طرح جامع را تصويب و ابلاغ مي‌كند؟
جواب اين سؤال شوراي‌عالي شهرسازي است كه شهرداري حتي يك رأي هم در آن ندارد و تنها مصوبات و ابلاغيه‌ها را اجرا مي‌كند. وي تصريح كرد: علت آلودگي هوا جمعيت نيست، بلكه خودروهاي غيراستانداردي است كه از دهه40 در شهر هستند و قانون و مقررات را هم اجرا نمي‌كنند. نمونه آن كاميون‌هايي است كه امروز در هيچ شهر و روستايي نيستند اما شب‌ها در تهران جولان مي‌دهند. اين ديگر ربطي به ساختمان‌هاي بلند و كوتاه ندارد. توكيو دوبرابر تهران جمعيت دارد ساختمان‌هاي بلندمرتبه هم دارد اما هوايش خوب است.
- گام‌هايي براي كاهش آلودگي هوا
قاليباف در بخش ديگري از سخنانش به نوسازي تاكسي‌ها در تهران پرداخت و عنوان كرد: سال گذشته همين موقع 8هزار پيكان در تهران داشتيم كه اين ميزان امروز به 800دستگاه رسيده است. در چندسال اخير 11هزار تاكسي در تهران نوسازي شده‌اند كه جا دارد از همراهي دولت در اين بخش تشكر كنيم. قاليباف جابه‌جايي كاتاليست‌ها بدون اخذ وجه، نصب فيلتر دوده روي اتوبوس‌ها تنها در تهران، اسقاط و جايگزيني بيش از هزار ميني‌بوس و ورود 2هزار تاكسي هيبريدي را از مهم‌ترين اقدامات مديريت شهري در راستاي نوسازي ناوگان حمل‌ونقل عمومي پايتخت معرفي كرد و گفت: با وجود اينكه اين اقدامات را انجام داده‌ايم هنوز در حوزه موتورسيكلت دچار مشكل هستيم. از لحاظ تعداد، تعداد موتورسيكلت‌ها بيش از خودروهاست كه بايد تعيين تكليف شوند. متأسفانه ما نتوانسته‌ايم موتورهاي برقي را پلاك‌كنيم.
- مديريت ترافيك پايتخت با 4رويكرد
حمل‌ونقل انسان‌محور، توسعه حمل‌ونقل مبني بر عدالت اجتماعي، توسعه حمل‌ونقل سبز و ارتقاي نظم و قانونمداري 4محور مديريت شهري براي مديريت ترافيك تهران است. مازيار حسيني، معاون حمل‌ونقل و ترافيك شهرداري در شانزدهمين كنفرانس بين‌المللي مهندسي حمل‌ونقل و ترافيك گفت: 40درصد آلودگي هوا متعلق به 10درصد خودروهاي تهران است كه فرسوده هستند. حسيني با اشاره به تحولات حمل‌ونقل عمومي پايتخت طي يك دهه گذشته گفت: سال84 تنها 3خط مترو در پايتخت وجود داشت كه پوششي ناكافي براي حمل‌ونقل عمومي بود. اگر نگاهي به سهم مدهاي حمل‌ونقل عمومي طي 10سال گذشته داشته باشيم، 60درصد خودروها و 40درصد ساير حمل‌ونقل‌ها را شاهد بوده‌ايم؛ اين در حالي است كه اكنون به‌رغم افزايش جمعيت و افزايش تعداد خودروها 60درصد جابه‌جايي‌ها با حمل‌ونقل عمومي و 40درصد با خودروهاي شخصي انجام مي‌شود. وي با نشان دادن تصويري از گذشته اتوبوس‌هاي پايتخت كه روي شيشه غبار گرفته‌شان نوشته شده بود قاليباف كولر مي‌خواهيم خطاب به مهمانان حاضر در كنفرانس گفت: تا قبل از سال87 اتوبوس‌هاي شهر تهران اتوبوس‌هاي فرسوده‌اي بودند اما به‌دليل نياز شهروندان با حمايت شهردار تهران اكنون شاهد اتوبوس‌هاي تندرو در خطوط بي‌آرتي هستيم.