به گزارش همشهري، از اين پس فروشندگان پسته مي‌توانند براي افزايش توان صادراتي، محصولاتشان را در بورس‌كالا عرضه كنند. براي همين منظور ديروز 3محموله 10تني براي نخستين بار در بورس‌كالا عرضه و هر 3فروخته شد. در اين ميان 2محموله را تعاوني‌ها و شركت‌هاي بزرگ فعال در توليد پسته و يك محموله 10تني را هم يك كشاورز توليد‌كننده خرد در بورس‌كالا عرضه كرد.
شركت‌هاي تعاوني 2محموله شامل 10تن پسته فندقي خندان به قيمت هر كيلو 28هزار تومان و 10تن پسته كله قوچي خندان به قيمت هر كيلو 34هزار تومان را در بازار پسته بورس‌كالا فروختند. يك كشاورز خرد هم 10تن پسته فندقي خندان را در تالار بورس‌كالا عرضه كرد. ديروز وزير اقتصاد در مقام ناظر بازار هر 3معامله را به شكل نمادين تأييد كرد.
- عرضه اوراق آينده نگر در بورس‌كالا
در آغاز مراسم گشايش بازار پسته، حامد سلطاني‌نژاد مديرعامل بورس‌كالا با بيان اينكه در همه دنيا بورس‌ها مكاني براي عرضه قرارداد‌هاي آينده نگر براي تطبيق معاش هستند، گفت: بورس‌كالا با همين رويكرد به سمت عرضه اوراق مشتقه كه از مهم‌ترين انواع قرارداد‌هاي آينده نگر در بازارهاي سرمايه هستند، حركت كرده است.
سلطاني‌نژاد با اشاره دوباره به لزوم توسعه بازار قرارداد‌هاي آينده نگر گفت: پسته ايران با توجه به جايگاه جهاني و ميزان توليدش از پتانسيل خوبي براي رشد برخوردار است و ما قصد داريم از طريق انتشار اوراق قرضه معاملات اين محصول را براي آينده برنامه‌ريزي كنيم.
- نمايي از بازار پسته ايران
سلطاني‌نژاد با اشاره به اينكه بازيگران بازار پسته بسيار متنوع هستند و اين محصول جزو كالاهاي استراتژيك صادراتي ايران در بازارهاي جهاني به‌حساب مي‌آيد، به آماري از توليد و فروش و حجم بازار پسته در ايران اشاره كرد و گفت: پارسال 230هزار تن پسته در ايران توليد شد، ارزش كل بازار پسته ايران در اين دوره 5هزار ميليارد تومان تخمين زده مي‌شود. او با بيان اينكه طبق آخرين آمار‌ها 40درصد بازار پسته دنيا در اختيار ايران است،
گفت: باتوجه به اين پتانسيل‌ها با توسعه بازار مشتقه و اوراق آينده‌نگر پسته مي‌توانيم در حوزه تعيين قيمت پسته دنيا به خوبي نقش‌آفريني كنيم. سلطاني‌نژاد تأكيد كرد: هم‌اكنون 75هزار پسته كار در ايران فعال هستند كه بورس‌كالا آماده است براي تسهيل معاملات آنها براي هريك از اين كشاورزان كد معاملاتي بورس‌كالا صادر كند.
- مزيت‌هاي بازار پسته ايران
در ادامه علي طيب‌نيا وزير امور اقتصادي و دارايي گفت: پسته يكي از محصولات استراتژيك و از مزيت‌هاي توليدي در بخش كشاورزي ايران و محصولي برتر در بازارهاي جهاني است. به گفته طيب‌نيا ايجاد بازار پسته در بورس‌كالا يكي از مسير‌هاي مهم براي جهاني شدن عرضه محصولات كشاورزي ايران به‌ويژه پسته است. او به مزيت‌هاي تاسيس اين بازار اشاره كرد و گفت: تشكيل يك بازار منسجم در حوزه محصولات كشاورزي و به‌ويژه پسته به فرايند كشف قيمت در چارچوب يك بازار شفاف و رقابتي بر مبناي استاندارد‌هاي بين‌المللي كمك مي‌كند. اين اقدام گام بزرگي در جهت عرضه مطلوب محصولات كشاورزي ايران در بازارهاي جهاني است.
- پذيرش ساير محصولات كشاورزي در بورس‌كالا
وزير امور اقتصادي و دارايي با اشاره به گشايش بازار پسته بورس‌كالا تأكيد كرد: در آينده بايد شاهد تأمين اين بازار به ساير محصولات كشاورزي باشيم. او ضمن حمايت از توسعه رينگ كشاورزي و با اشاره به سياست‌هاي اصلاحي دولت در حوزه بازار كشاورزي گفت: از 2سال پيش اجراي سياست قيمت تضميني به جاي خريد تضميني با همكاري بورس‌كالا آغاز شده و توفيق قابل‌توجهي هم داشته است.
طيب‌نيا گفت: با توجه به تجربه 2سال گذشته دولت تصميم دارد اين رويه را در مورد ساير كالاها هم اجرا كند، به اين ترتيب قصد داريم تصدي‌گري دولت را در تعيين قيمت و خريد تضميني محصولات كشاورزي كاهش دهيم و آن را برعهده بازار سرمايه بگذاريم.
- بازار پسته و مسير اصلاح ساختار توليد
محمدرضا پورابراهيمي رئيس كميسيون اقتصادي و نماينده كرمان در مجلس يكي ديگر از مهمانان دعوت شده به اين مراسم بود او با اشاره به شرايط بازار جهاني پسته گفت: درحال حاضر رقيب اصلي پسته ايران در بازارهاي جهاني پسته، آمريكاست. او افزود: هرچند آمريكايي‌ها به لحاظ حجم توليد توانسته‌اند بخش بزرگي از بازار پسته ايران را تصاحب كنند ولي خوشبختانه فعلا كيفيت پسته ايران به‌گونه‌اي است كه نتوانسته‌اند از نظر كيفيت قدرت رقابت با پسته ايران را پيدا كنند.
او با بيان اينكه يكي از مزيت‌هاي ايجاد بازارهاي متشكل در بورس‌ها براي محصولات كشاورزي، بهينه‌سازي توليد و هزينه توليد است، گفت: به‌عنوان مثال هم‌اكنون كشاورزان ايراني در هر هكتار از باغ‌هاي زيركشت پسته 700كيلو محصول توليد مي‌كنندكه اين رقم يك پنجم ميانگين توليد جهاني است. او افزود: اميدواريم با تاسيس بازار پسته بورس‌كالا رفته رفته نگاه اقتصادي تري بر بازار توليدو فروش اين محصول حاكم شود و اين مشكلات برطرف شود. پورابراهيمي تصريح كرد: در حال حاضر توليد پسته در ايران با كمبود منابع آبي روبه‌رو است به‌نحوي كه باغ‌هاي پسته قديمي در شمال استان كرمان در حال از بين رفتن است.
- عادت‌هاي سنتي سرمايه‌گذاري در ايران
علي طيب‌نيا وزير اقتصاد در مراسم گشايش بازار پسته، با انتقاد ضمني از برخي عادت‌هاي سرمايه‌گذاري خانوارهاي ايراني گفت: مردم ايران قرن‌هاست عادت كرده‌اند پول خود را در بازار املاك و طلا سرمايه‌گذاري كنند، درحالي‌كه ابزارهاي بازار سرمايه مي‌تواند نقدينگي آنها را در خدمت توسعه اقتصادي قراردهد، درعين حال اوراق قابل عرضه در بازار سرمايه از ساير اشكال و بازارهاي هدف براي سرمايه‌گذاري عموما نقد‌شونده‌تر هستند. او افزود: بازار سرمايه دارايي‌هاي غيرمولد را به سرمايه‌هاي منشا توليد تبديل مي‌كند بر همين اساس بايد تلاش كرد با فرهنگسازي اين عادت ديرينه را تغيير داد.
- رونق رينگ كشاورزي بورس‌كالا
مديرعامل بورس‌كالا درمورد رونق بخش كشاورزي گفت:رينگ كشاورزي بورس‌كالا در طول امسال رونق قابل ملاحظه‌اي داشت به‌طوري كه حجم معاملات آن از 753هزار تن محصول كشاورزي در طول سال94 به 2ميليون 360هزار تن رسيده است كه نشان مي‌دهد 213درصد رشد كرده است. به گفته سلطاني‌نژاد ارزش مبادلات محصولات كشاورزي هم در بورس‌كالا در همين دوره 180درصد رشد كرده است. او در مورد حجم كل معاملات انجام شده در بورس‌كالا در سال95 گفت:
در طول امسال حجم دادو ستد‌ها در بازارهاي فعال بورس‌كالا 31درصد و ارزش مبادلات 78درصد رشد كرده است. بخش عمده‌اي از رشد امسال ناشي از رشد معاملات قرارداد‌هاي مشتقه آينده نگر بوده است. مديرعامل بورس‌كالا گفت: براي نخستين‌بار در طول امسال بازار مشتقه از بازار فيزيكي پيشي گرفته به‌طوري كه ارزش معاملات اوراق مشتقه از 42هزار ميليارد تومان فراتر رفته درحالي‌كه ارزش معلات فيزيكي 35هزار ميليارد تومان بوده است.
- اعتراف به انحراف در انتشار اوراق بدهي
علي طيب‌نيا وزير اقتصاد درپاسخ ضمني به انتقاد‌هاي صورت گرفته نسبت به روند توسعه بازار اوراق بدهي دولت گفت:هدف اوليه وزارت اقتصاد از تاسيس بازار اوراق بدهي در وهله اول تأمين مالي بنگاه‌هاي توليدي با اولويت بنگاه‌هاي توليدي بخش خصوصي و در وهله دوم ساماندهي بدهي‌هاي دولت بود. او افزود: وزارت اقتصاد قصد نداشت بدهي جديدي براي دولت ازاين طريق ايجادكند البته متأسفانه در فرايند ايجاد اين بازار، ناخواسته بخشي از بازار بدهي در خدمت رفع نياز‌هاي ضروري دولت قرار گرفت.
پورابراهيمي در تكميل سخنان وزير اقتصاد در بازار بدهي گفت: ما هم معتقديم بازار بدهي بايد به تأمين مالي بخش خصوصي كمك كند درحالي‌كه طبق آماري كه در اختيار من است در طول يك سال گذشته 90درصد تأمين مالي انجام شده از طريق بازار بدهي به دولت اختصاص يافته و سهم بخش خصوصي حد اكثر 10درصد بوده است.
او تأكيدكرد: دولت ومجلس در 3سال گذشته تصميم گرفتندنرخ تأمين مالي را متناسب با نرخ تورم كاهش دهند اما به‌دليل هماهنگ نبودن دستگاه‌هاي مختلف اقتصادي در حوزه دولت شاهد يك بي‌انضباطي گسترده در بازار پول هستيم، نمونه كامل آن را مي‌توان در نرخ سود 26درصدي بازار بدهي دنبال كرد. او افزود: اعتقاد دارم اين نرخ سود عجيب و غريب كل تصميم‌هاي دولت را در حوزه بازارهاي مالي زير پا گذاشته است.
پورابراهيمي اعلام كرد: اين روند افزايش هزينه‌هاي مالي شركت‌هاي بزرگ به بازار سرمايه آسيبب جدي وارد كرده است به‌طوري كه طبق آمار‌هاي رسمي سهم هزينه‌هاي مالي در شركت‌هاي فعال در بورس و فرابورس از 10هزار ميلياردتومان در سال گذشته به 12هزار ميليارد تومان در سال‌جاري افزايش يافته است درحالي‌كه سود كل شركت‌هاي فعال در بازار سهام از 44هزار ميليارد تومان در سال94 به 40هزار ميليارد تومان در سال مالي95 كاهش يافته است.
رئيس كميسيون اقتصادي مجلس اضافه كرد: با توجه به اين مقدمات و معايب پيش آمده مجلس براي ساماندهي بازار اوراق بدهي طراحي ويژه‌اي انجام داده است بر اين اساس از ابتداي سال96 تصميم‌گيري در مورد ابعاد فعاليت‌ها در بازار اوراق بدهي برعهده يك كميته ويژه قرار مي‌گيرد، اين كميته كه متشكل از وزارت اقتصاد، بانك مركزي، سازمان بورس و مجلس است در مورد سقف عرضه و زمان انتشار اوراق بدهي تصميم خواهد گرفت. طبق تصميم مجلس سقف انتشار اوراق بدهي در سال آينده 34هزارو 500ميليارد تومان تعيين شده است.
- پايان نرخ‌گذاري دولتي سنگ‌آهن
علي طيب‌نيا وزير امور اقتصادي و دارايي از پايان قيمت‌گذاري دولتي نرخ سنگ‌آهن در كشور خبر داد.او گفت:در تلاش هستيم تا با توجه به فاصله قيمت‌هاي جهاني سنگ‌آهن با فروش داخلي، نرخ‌گذاري اين ماده مهم معدني در كشور اصلاح شود. او افزود: با توجه به مكانيزم مناسب بورس‌كالا در كشف قيمت محصولات براساس عرضه و تقاضا به‌دنبال تمركز معاملات سنگ‌آهن در اين بازار و شفاف شدن و واقعي شدن قيمت‌ها هستيم.
محمد رضا پورابراهيمي، رئيس كميسيون اقتصادي مجلس هم با تأييد عملكرد كلي وزير اقتصاد در مجموعه دولت به انتقاد از عملكرد برخي ديگر از دستگاه‌هاي دولتي پرداخت و گفت كه به‌دليل مداخله وزارت صنعت در حوزه سنگ‌آهن هم‌اكنون 4هزار ميليارد تومان رانت از محل منافع و سودسهامداران شركت‌هاي سنگ‌آهني در اقتصاد و به‌ويژه به نفع شركت‌هاي توليد‌كننده فولاد توزيع مي‌شود. محمد رضا پورابراهيمي افزود: اعتقاد دارم براي از بين بردن فضاي اين رانت بايد محصول سنگ‌آهن به‌طور كامل در بورس‌كالا عرضه شود تا كشف قيمت به شكلي شفاف انجام شود و خريداران و فروشندگان به‌طور كامل شناسايي شوند.
او ادامه داد:براي برخورد با اين موضوع طرح سؤال از وزير صنعت، معدن و تجارت را در دستوركار مجلس قرار دادم و در اين سؤال از آقاي نعمت‌زاده خواهم خواست كه دليل مداخله وزارت صنعت در اين حوزه چيست. پورابراهيمي تأكيدكرد:هرمحصولي كه قابليت عرضه در بازار متشكل سرمايه را دارد طبق قانون بايد وارد بورس شود.
- بورس نفت فراموش شده است
رئيس كميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي با اشاره به سوابق عرضه نفت در بورس‌كالا در سال‌هاي گذشته گفت طبق برخي بند‌هاي ماده 3قانون برنامه ششم توسعه مجلس عرضه نفت خام در بورس‌ها و بازار سرمايه ايران را با جديت دنبال خواهد كرد. محمدرضا پورابراهيمي افزود:
در دوره‌اي كه من به‌عنوان رئيس هيأت مديره بورس‌كالا فعاليت مي‌كردم، نخستين عرضه نفت خام در اين بازار انجام شد، در همان زمان وزير نفت وقت متعهد شد معاملات نفت خام ايران را در بازار سرمايه داخلي با قوت ادامه دهد. او افزود:البته با پيگيري مسئولان بورس‌كالا نفت خام 9بار عرضه در بورس‌كالا انجام شد اما مسئولان وقت وزارت نفت طوري در حوزه قيمت‌گذاري محموله‌هاي نفت خام عمل كردند كه نشان مي‌داد اراده‌اي براي تداوم عرضه وجود ندارد و در نهايت هم جلوي عرضه نفت خام را در بورس‌كالا گرفتند و عملا وعده ايجاد بورس نفت ايران به فراموشي سپرده شد.
او با اشاره به فعاليت 14شركت بين‌المللي حوزه انرژي در بورس انرژي ايران گفت: در حوزه نفت خام هم بايد همين رويه دنبال شود، اساسا يكي از روش‌هاي تأمين مالي ارزي براي وزارت نفت و در نگاه كلي‌تر دولت استفاده از ابزارهاي مشتقه در بازار نفت خام است. او ادامه داد: با توجه به اين سوابق كميسيون اقتصادي مجلس تاسيس بورس نفت خام ايران را حتما و با جديت دنبال خواهد كرد.