«امیر مهران»، در بیست و هشتمین جشنواره‌ی فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین انیمیشن را برای انیمیشن «شهر خاموش» به‌دست آورد و اینروزها هم در دهمين جشنواره‌ی بين‌المللي پویا‌نمایی تهران مجموعه‌ای از آثار او نمایش داده می‌شود.
علاقه‌ای که از کودکی به انیمیشن داشت او را به دانشگاه کشاند. اولین اثر انیمیشنش را در سال 1376 ساخت؛ یک کار 30 ثانیه‌ای که با دوربین سوپرهشت فیلم‌برداری شده بود.
او كه شخصيت محبوبش «پلنگ صورتي» است اینروزها در حال پیش‌تولید انیمیشن «آسمان دوست‌داشتنی» است. با او درباره‌ی کار تازه‌اش، وضعیت انیمیشن در ایران و سختی‌های فعالیت در این حوزه گفتوگو کرده‌ایم.
- از آسمان دوست‌داشتنی بگویید.
آسمان دوست‌داشتنی، قصه‌ای احساسی دارد و رابطه‌ی یک پدر و دختر را روایت می‌کند. پدر، خلبان هواپیمای جنگنده است. دختر هم به خلبانی و پرواز علاقه دارد، اما به دلیل اتفاق‌هایی که در گذشته افتاده، پدر دوست ندارد دخترش پرواز یاد بگیرد.
این انیمیشن از نظر فضایی همان حال‌و‌هوای انیمیشن‌های قبلی‌ام را دارد، اما از لحاظ لوکیشن در موقعیت متفاوتی می‌گذرد.
- وضعیت انیمیشن را در ایران چه‌طور می‌بینید؟
در سال‌های اخیر، افت و خیز زیادی را شاهد بوده‌ایم. در مرحله‌ای با حضور مرکز صبا و مرکز گسترش مطالعات انیمیشن، وضعیت انیمیشن و سریال‌سازی در کشور خیلی خوب شد و سریال‌های موفقی از جمله «شکرستان» در این بازه تولید شدند. با کم‌کار‌شدن مؤسسه‌ي صبا و مرکز مطالعات انیمیشن، شرایط هم افت کرد.
- با این شرایط، وضعیت فعالیت انیماتور‌ها و تولید انیمیشن چه‌طور پیش می‌رود؟
من يكي از اعضای هیئت‌انتخاب جشنواره‌ی پویا‌نمایی تهران بودم و شاهدم انیمیشن‌هایی که طی یکی دو سال اخیر در ایران تولید شده و به جشنواره فرستاده شده‌اند از لحاظ کیفی خوب بودند، اما با شرایط سختی ساخته شده‌اند و حتی در برخی آثار، انیماتور‌ها با هزینه‌ی شخصی کار را جلو برده‌اند. در بخش دانشجویی هم نسبت به سال گذشته افت کرده‌ایم که شاید یکی از دلایل آن عدم حمایت و یا حمایت کم از دانشجویان باشد.
- خودتان هم با این مشکلات رو‌به‌رو شده اید؟
بله، در مورد «شهر خاموش» این اتفاق افتاد. از همان زمانی که ایده‌ی این کار شکل گرفت، تلاش کردم با شرایط آن را استاندارد بسازم. می‌خواستم دوستانی که با آن‌ها کار می‌کنم دست‌مزدی متناسب با فعالیتشان دریافت کنند، اما از ما حمایت نشد. با این حال دوستانم انرژی گذاشتند و کار را پیش بردند.
امیدوار بودم وقتی شهر خاموش دیده و موفق شد، برای فیلم‌های بعدی‌ام بتوانم از حمایت‌ها برخوردار شوم اما واقعیت این است در زمان اجرای پروژه از حمایت‌ها دل‌سرد می‌شوم و می‌بینم هم‌چنان باید با هزینه‌ی شخصی کار کنم.
سیستم فیلم‌سازی کوتاه ما با دنیا فاصله دارد. این در حالی است که ما از لحاظ کیفیت، کار‌هایمان در سطحی بالا هستیم و می‌توانیم با دنیا رقابت کنیم.
***
امیر مهران، دانش‌آموخته‌ي کارگرداني انيميشن از دانشکده‌ی صداوسيما، عضو آسیفای ایران (انجمن بین‌المللی سازندگان و دوست‌داران فیلم‌های انيميشن)، انجمن سينماي جوانان ايران و هم‌چنین کانون طراحان و مدیران تبلیغات سینمای ایران است. او سابقه‌ی حضور در بيش از 100 جشنواره‌ی داخلي و خارجي و دریافت 36 جایزه را در کارنامه دارد.
از فعالیت‌های سینمایی او می‌توان به طراحی و اجرای جلوه‌های تصویری فیلم‌های سینمایی «کوپال» ساخته‌ی کاظم ملایی، «دختر» ساخته‌ی رضا میرکریمی، «دریا و ماهی پرنده» ساخته‌ی مهرداد غفارزاده، «حق سکوت» ساخته‌ی محمدهادی نائیجی، «امروز» ساخته‌ی رضا میرکریمی، «تاج محل» ساخته‌ی دانش اقباشاوی و «خاکستر و برف» ساخته‌ی روح‌اله سهرابی اشاره کرد.
جایزه‌ی بهترین عنوان‌بندی از پنجمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم شهر و شانزدهمین جشن سینمای ایران براي فیلم «برف»، جايزه‌ی بهترين جلوه‌های تصویری از پنجمین جشنواره هنرهاي ديجيتال براي «روزنه»، جایزه‌ی بهترين فيلم انيميشن از پنجمین جشنواره هنرهاي ديجيتال براي «شب گوسفند»، جايزه‌ی ويژه‌ی هيئت داوران از جشنواره‌های اينتر فيلم برلين، بونيالوکا و آياسي، جايزه‌ی بهترين فيلم انيميشن از جشنواره‌ی سينه‌فستا و بهترين موضوع فيلم در پنجمين جشنواره‌ی بين المللي ايمپريا براي «شهر خاموش»، جايزه‌ی بهترين فيلم‌برداري در اولين دوره‌ی جشنواره‌ی هم‌قدم با بهار (فرانسه) براي «زمان پايان»، از جمله جوايز این انیماتور است.
«سفرنامه‌ي شلند»، «مرد پروانه‌ای»، «شب گوسفند»، «روزنه»، «شهر خاموش»، «زمان پایان»، «مسیرسردخون»، «نگاره‌های کهن ایران»، «موج‌های گمشده»، «جذبه‌ی یک برگ»، «عروسک» و «سکوت سایه‌ها» از جمله آثاری است که امير مهران در کارنامه‌ی کاری‌اش به ثبت رسانده است.