هوا بوی کاغذ میداد و از پشت چراغهای قرمز هم میشد صدای تشویق را شنید. شنبه با لاکپشت پرنده پرواز کردیم، یکشنبه در جمع بزرگ اعضا و دوستداران شورای کتاب کودک بودیم و دوشنبهمان همزمان با مراسم كتابسال شهید غنیپور شد.
سهشنبه هم به جام باشگاههاي كتابخواني رفتيم. در میان شلوغیهای اسفند، بهمدت چهار روز فقط خودمان بودیم و دنياي کتابهای کودک و نوجوان.
- پری مهربان نویسندهها
شنبه هفتم اسفند95، در فروشگاه مركزي شهر کتاب، لاکپشت پرنده برای پنجمین سال متوالي، باز هم با خانوادهها و بچهها همراه شد. اين مراسم هر سال با هدف معرفی کتابهای برگزیدهي سال قبل برگزار ميشود.
مراسم با حضور جمع زيادي از كودكان و نوجوانان و خانوادهها، شماري از نويسندگان و مسئولان شهركتاب شروع شد. پخش یک نماهنگ و اجراي موسیقی گروه «موکو» از برنامههاي اين مراسم بود. گروه موسیقی موكو وابسته به مؤسسهی خیریهای است که از مادران و كودكان كار حمايت ميكند. اعضاي گروه موكو لابهلاي برنامهها چند قطعهي موسيقي نواختند و سرودهايي اجرا كردند.
پنجمين دورهي جايزهي لاكپشت پرنده مثل سالهاي قبل دو نشان ويژه داشت براي يك نويسنده و يك تصويرگر پيشكسوت. امسال نوبت علياشرف درويشيان و نيره تقوي بود تا از تلاش ساليان سال اين نويسنده و تصويرگر تقدير شود.
وقتي 12 نامزد اصلي دريافت نشان لاكپشت طلایی و نقرهاي معرفي شدند و زمان اهداي اين نشانها به پديدآورندگان برگزيده رسيد، هيجان مراسم بالا رفت. نشان طلايي به کتاب «رودخانهی واژگون» اثر «ژان کلود مورلوا» نویسندهی فرانسوی تعلق گرفت.
ژان كلود مورلوا پیامي ویدیویی برای این مراسم فرستاده بود. او در پيامش ضمن تشكر گفت که موقع نوشتن این کتاب پری مهربان نویسندهها به سراغش آمده و برای همین، کتابش اینقدر خوب از آب درآمده است. نوید اعطار شرقی و زهره ناطقی هم به دلیل ترجمهی روان این کتاب لوح تقدیر دریافت کردند.
نشان نقرهای لاكپشت پرنده هم اهدا شد به کتاب «قصههای نترسناک» اثر نازنین آیگانی بهخاطر ارائهی تصویری جدید در پرداختن به مسائل کودکان و رمان «سایهي هیولا» اثر عباس جهانگیریان بهدلیل توجه به محیط زیست و بهرهگیری از افسانهها وكتاب «به! به!» اثر سمانه قاسمی سومین کتابی بود که نشان نقرهای را به دلیل ایدهی خلاقانه و توجه به ادبیات کودکان زیر پنج سال دريافت كرد.
- فردا از آن ماست
یکشنبه هشتم اسفند95، شورای کتاب کودک، پنجاه و چهارمین سالگرد تأسیس خود را جشن گرفت و هم زمان كتابهاي برگزيده و تقديري گروههاي داوري خود را معرفي كرد.
مراسم امسال شورای کتاب کودک سرشار از یاد توران میرهادی بود که بیش از شصت سال برای ادبیات، فرهنگ و آموزش کودکان تلاش کرد و سرانجام در آبان 1395 درگذشت.
در این مراسم، جایزهی عباس یمینی شریف به کتاب «یک راه کوتاه تا ماه» سرودهی شاهین رهنما اهدا شد.
اما كتابهاي برگزيدهي گروههاي داوري شوراي كتاب كودك عبارتند از: در بخش داستان تألیفی «زیبا صدایم کن» اثر فرهاد حسنزاده و در بخش داستان ترجمه «زیر نور ماه شیشهای؛ یک مرثیه» ترجمهی کیوان عبیدی آشتیانی، «مشق شبم را ننوشتم چون» ترجمهی رضی هیرمندی، «آبشار یخ» ترجمهی مجبوبه نجفخانی و «اقیانوس انتهای جاده» ترجمهی فرزاد فربد.
در بخش شعر «یک راه کوتاه تا ماه» سرودهی شاهین رهنما و در بخش تصویر «راه و چاه» با تصویرگری حمیدرضا رشیدیان و دیگران.
در بخش دانش اجتماعی و زندگینامه کتاب «خرس کوچولو و درخت آرزو» اثر لاندا نوربرت با ترجمهی هانیه فکور و در بخش نشر الكترونيك «استاد محمد پینهدوز» با روایت مژگان جنتی و «زور کی از همه بیشتره» با گويش ناهید ابراهیمی.
آثار شایستهی تقدیر گروههاي داوري شورا هم به اين شرح معرفي شدند:
داستان تأليفي «امپراتور کوتولهی سرزمین لی لی پوت» اثر جمشید خانیان و «اقلیم هشتم» اثر محسن هجری.
در بخش ادبيات كهن «قصهی طوطی خانم و آقای بازرگان» اثر فرهاد حسنزاده و «آرش کماندار» اثر محمدهادی محمدی.
در بخش داستان ترجمه، «بابابزرگ سبز من» ترجمهی مینا پورشعبان، «مادرجون! چرا اسمم یادم رفته؟» و «روزنامه فروش» ترجمهی پروین علیپور، «فراتر از یک رؤیا» ترجمهی زهره قائینی، «پسری که تا ماه بالا رفت» ترجمهی شهلا انتظاریان، «کی از کتاب بد گنده میترسد؟» ترجمهی محبوبه نجفخانی و «من، من هستم!» ترجمهی ناهید معتمدی.
در بخش شعر «ای میهن من ایران» اثر اسدالله شعبانی و «تلنگر باران» اثر حمیدرضا شکارسری.
در بخش تصویرگري، کتابهای «پسر طبیعت» با تصویرگری محمد صادق، «کارت دعوت داری موش موشک؟» با تصویرگری غزاله بیگدلو، «من حرفی دارم که فقط شما بچهها باور میکنید» با تصویرگری لیدا معتمد، سه اثر «دستها بالا گاو مسلح است»، «بفرمایید عینک مادام سوسکه» و «کنسرتهای فیل بیجنبه» با تصویرگری سپهر حاجیآبادی و «ساندویچساز مو دُماسبیباف» به تصويرگري آمنه اربابون.
در بخش دانشاجتماعي و زندگينامه «پسر نان و نمک» اثر عباس جهانگیریان و «گاهی زندگی: اندیشهها و رازهای نوجوانی» اثر ابراهیم اصلانی. در بخش بازی-هنر-سرگرمی «نقاشیهای هیچی هیچی! با بیش از ۱۰۰ ایدهي نقاشی» ترجمهی فرح یزدی و در بخش نشر الكترونيك «کرم سه نقطه» با طراحی و کارگردانی جلال وزیری.
عكس: محمود اعتمادي
- در مسجد جواد الائمه (ع) معرفي شدند
برگزيدگان جايزهي شهيد غنيپور
دوشنبه 9 اسفند، مسجد جواد الائمه(ع)، بعد از نماز مغرب و عشا به رسم اين سالها، مراسم شانزدهمین جایزهی ادبی شهید غنیپور آغاز شد. شهید حبیب غنیپور از اولین اعضای کتابخانهی مسجد جوادالائمه(ع) بود که در جلسات ادبی این کتابخانه شرکت میکرد و كمكم پا به عرصهي داستاننويسي گذاشت.
او بسيار مردمي و دوستداشتني بود؛ بههمين دليل دوستانش جشنوارهاي را با ياد او پايهگذاري كردهاند و 16 سال است كه برگزيدگان اين جشنواره، جايزه و لوح خود را از دست پدران شهدا دريافت ميكنند.
در اين مراسم ابتدا فيلمهاي كوتاهي از شهيد غنيپور و آخرين سخنراني اميرحسين فردي به نمايش در آمد. پس از آن، چند تن از دوستان قديمي غنيپور صحبت كردند. از جمله مصطفي خرامان كه دربارهي تفاوت، تأثير و مقايسهي كتابهاي تأليف و ترجمه متني را قرائت كرد.
در این مراسم در بخش نوجوان کتاب «غریبه و دریا» اثر جمالالدین اکرمی برگزیده شد و رمان «گربه گور به قیر شده» نوشتهي عليرضا متولي نيز لوح تقدیر دریافت کرد. در بخش داستان کودک هم كتاب «لِ بازیگوش» نوشتهی محمدرضا شمس به عنوان اثر شایستهی تقدیر معرفی شد.
***
پس از مراسم از عباس جهانگیریان نویسندهای که آثارش هم در مراسم لاکپشت پرنده و هم در مراسم شورای کتاب کودک مورد تقدير قرار گرفت، دلیل برگزيدهشدن کتابهایش را پرسیدم و او جواب داد: «من سه سال برای رمان سایهي هیولا وقت گذاشتم. بارها به مناطق محافظت شده سفرکردم و با محیطبانان زندگی کردم. روی مسئلهی ببر مازندران تحقیق کردم و حدود هشتبار آن را بازنویسی کردم.
کتاب پسر نان و نمک هم به نوعی سادهکردن و داستانیکردن تاریخ است. میخواهم بگویم کاری که برایش زحمت بکشید، دیده میشود. من زمانی خوشحال و راضی میشوم که کتابم خوانده شود.»
عكس: محمود اعتمادي
- جامي كه تازه متولد شده
سهشنبه 10 اسفند، «سينماكانون» ميزبان چهارمين برنامهي كتاب و كتابخواني هفته بود. در اين روز مراسم اهداي جوايز اولين جام باشگاههاي كتابخواني كودك و نوجوان برگزار شد.
اعضاي باشگاههاي كتابخواني از شهرهاي مختلف گرد آمده بودند تا برگزيدگان را بشناسند و آنها را تشويق كنند.
در اين مراسم كه وزير آموزش و پرورش، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، مدير عامل كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان، معاون فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و تني چند از نويسندگان، مديران و چهرههاي فرهنگي كشورحضور داشتند، چند نفر از نوجوانان سؤالهاي خود را با وزير آموزش و پرورش در ميان گذاشتند؛ سؤالهايي از جنس كتاب و براي ترويج كتابخواني در مدرسهها.
مثلاً يكي از بچهها از وزير آموزش و پرورش پرسيد: «با اين حجم درس، ما چهطور بايد برنامهريزي كنيم تا كتاب بخوانيم؟» وزير هم در جواب از او پرسيد: «آيا دوست داريد كتابخواني جزء درسهايتان باشد يا به شكل فوقبرنامه انجام شود؟» و در نهايت قول داد برنامههايي تنظيم كند كه بچهها وقت بيشتري براي خواندن كتابهاي غيردرسي پيدا كنند.
در پايان اين مراسم تعدادي از باشگاهها، مربيها و بچههاي كتابخوان جايزه و لوح گرفتند. همچنين فرهاد حسنزاده و محبوبه نجفخاني به عنوان نويسندهي محبوب و مترجم برگزيدهي اين دوره از جام باشگاههاي كتابخواني بالاي صحنه رفتند و لوح و جايزههايشان را دريافت كردند.
حالا كه به روزهاي پاياني سال نزديك ميشويم، احساس ميكنم اين روزها شور و هيجان بيشتري بين بچههاي كتابخوان وجود دارد. انگار كتاب ارزش بيشتري پيدا كرده و خوشبختانه برنامههاي پربارتري هم براي گراميداشت اين موجود مهربان و دوستداشتني برپا ميشود. دست مريزاد!