نبوغ چیزی نیست که بشود درست و کامل تعریفش کرد و هیچ خط‌کشی هم برای اندازه‌گیری‌اش اختراع نشده. توی مطلبی که اینجا می‌خوانید، 4 هزار چهره انگلیسی با 5معیار، نابغه‌های موردنظر خودشان را انتخاب کرده‌اند. حتما اگر این فهرست را آدم‌های دیگر تهیه می‌کردند، جواب متفاوت بود. این فقط یکی از این فهرست‌های متفاوت است؛ فهرستی که اسم 3 ایرانی هم در آن دیده می‌شود.
آلبرت هافمن، تیم برنرز ـ لی، جرج سوروس، مت گرونینگ، نلسون ماندلا، فردریک سنگر، داریو فو، استیفن هاوکینگ، اسکار نیه‌مه‌یر و فیلیپ گلس؛ این 10 نفر ـ که احتمالا نصفشان را نمی‌شناسید یا حتی اسمشان به گوشتان نخورده ـ 10 نابغه زنده حال حاضر دنیا به انتخاب مؤسسه Creators Synectics هستند.
Creators Synectics از این شرکت‌های بی‌اعتبار و صد تا یک غاز نیست که مثل قارچ در همه جای دنیا پیدا می‌شوند و یک پولی از این و آن می‌ستانند تا اسمشان را در فهرست آدم‌حسابی‌های روز جهان جا بدهند بلکه یک مؤسسه مشاوره بین‌المللی معتبر انگلیسی است. خبر انتخابات اخیر این مؤسسه را هم روزنامه دیلی‌تلگراف ـ چاپ لندن ـ منتشر کرده که اعتبار و اهمیت‌اش بر کسی پوشیده نیست.
تابستان امسال Creators Synectics به 4هزار چهره علمی و فرهنگی انگلیسی ای‌میل زد و از آنها خواست 10 نابغه برتر حی و حاضر دنیا را از نظر خودشان انتخاب کنند. نتیجه این انتخابات، فهرستی شامل یک هزار و 100 نفر از آدم‌های معروف دنیا در زمینه‌های مختلف بود که البته حدود 40 درصدشان به رحمت ایزدی رفته بودند و طبعا نمی‌توانستند در انتخاب نهایی شرکت کنند.
بعد، مؤسسه از شرکت‌کنندگان در این انتخابات خواست که به هر کدام از اعضای این فهرست، در 5زمینه مختلف، از یک تا 10 امتیاز بدهند؛ اعتبار فرهنگی، موفقیت، شهرت، توانایی ذهنی و قابلیت مواجهه نامتعارف با مسائل (ظاهرا این فاکتور آخری از همه مهم‌تر بوده است). به این ترتیب یک فهرست 100 نفره آماده شد.
نابغه‌ترین‌ها
طبیعی است که اول از همه، بخواهید بدانید 10 نابغه برتر دنیا کی‌اند و چه کاره‌اند: بفرمایید:
آلبرت هافمن: شیمی‌دان 101 ساله سوئیسی و احتمالا پیرترین آدم این فهرست. LSD معروف از ساخته‌های دست این استاد شیمی است.
تیم برنرز ـ لی: دانشمند و محقق علوم کامپیوتر از انگلیس. این «www»ای که اول تمام سایت‌ها می‌بینید، از اختراعات این آقای 52 ساله است.
جورج سوروس: سرمایه‌دار 77 ساله آمریکایی که فوربس ثروت او را 5/8 میلیارد دلار تخمین زده.
مت گرونینگ: انیماتور آمریکایی و خالق شاهکار «سیمپسون»ها که همین چند ماه پیش باز ترکاند و دیگر جزئی از فرهنگ لغات ینگه دنیایی‌ها شده است.
نلسون ماندلا: بعید می‌دانیم این آقا نیازی به معرفی داشته باشد!
فردریک سنگر: شیمی‌دان انگلیسی و برنده 2 جایزه نوبل در شیمی.
داریو فو: طنزنویس و نمایشنامه‌نویس ایتالیایی که سال 97 برنده نوبل ادبیات شد.
استیفن هاوکینگ: بعید است این آقا را هم نشناسید؛ فیزیک‌دان انگلیسی‌ای که البته شهرتش در بین عامه مردم را بیش از آنکه از طریق فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی‌اش به دست آورده باشد، مدیون معلولیت عجیب و غریب‌اش است.
اسکار نیه‌مه‌یر: معمار 100 ساله برزیلی و از پیشگامان اختراع بتون مسلح. یک دوجین ساختمان از ایشان با معماری‌های خفن مدرن و پست مدرن در شهرهای مختلف برزیل خودنمایی می‌کنند؛ از موزه بگیر تا پارلمان.
فیلیپ گلس: آهنگساز آمریکایی که 3 بار نامزد جایزه اسکار شده است. او را به عنوان یکی از تاثیرگذارترین آهنگسازان اواخر قرن بیستم می‌شناسند.
همه به جز فرانسوی‌ها
اگر فهرست نوابغ Creators Synectics را چند بار زیر و رو کنیم، به نکات جالبی برمی‌خوریم؛بگذارید از ملیت افراد انتخاب شده شروع کنیم.
آمریکا و انگلیس به ترتیب با 43 و 24 نفر، کشورهای اول و دوم این فهرست را تشکیل می‌دهند و بعد از آنها روسیه با 3 نفر در رتبه سوم قرار دارد. جالب اینکه 2 محقق ایرانی و یک ایرانی‌الاصل کانادایی هم در این فهرست هستند. به جز ایران، کشورهای چین، ژاپن، ایرلند، آلمان و کانادا نیز هر کدام 2 نفر نابغه در این فهرست دارند. از 2 قاره آفریقا و آمریکای جنوبی جز ماندلا و نیه‌مه‌یر ، کسی در فهرست حاضر نیست.
فرانسوی‌ها با آن همه ادعا در هنر و روشنفکری و پست مدرنیسم و قهوه و کافی‌‌شاپ(!)، هیچ‌کس را در فهرست نوابغ ندارند؛ آن هم در حالی که از ویتنام، فیلیپین، عربستان و تبت کسانی را در فهرست می‌بینیم. زمینه فعالیت انتخاب‌شدگان هم در نوع خود جالب توجه است. در حالی که شیمی‌دان‌ها، فیزیک‌دان‌ها و ریاضی‌دان‌ها مجموعا 7 نفر از نوابغ را به خود اختصاص داده‌اند، آهنگسازان و نوازندگان با 15 نفر در صدر قرار دارند!
در ایـن فهـرسـت، نام 9نویسنـده، 4شـاعـر، 3فیلمساز،2شطرنج‌باز،2رهبر مذهبی، 2سیاستمدار، یک بازیگر و یک بوکسور هم به چشم می‌خورد.