اعترافات آنها نشان ميدهد كه آتشسوزي بهدليل استفاده آنها از هيتر برقي با سيم لخت و بدون دوشاخه شروع شده بود.
حادثه پلاسكو بيشك دردناكترين و هولناكترين حادثه سالهاي اخير بود؛ حادثهاي كه صبح آخرين روز ديماه و با شروع آتشسوزي در توليدي نسترن در طبقه دهم ساختمان آغاز شد و در نهايت با فروريختن كامل ساختمان و شهادت 16 آتشنشان و مرگ 6شهروند عادي پايان يافت.
بهدنبال اين حادثه، ميليونها نفر از مردم كشورمان كه متاثر شده بودند، در جستوجوي پاسخ اين سؤال بودند كه آتشسوزي چگونه شروع شد و چه اتفاقي رخ داد كه پلاسكو فروريخت.حالا و با گذشت كمتر از 2ماه از حادثه محمد شهرياري، سرپرست دادسراي جنايي تهران اسرار اين حادثه را بازگو ميكند تا بار ديگر ثابت شود كه چگونه يك سهلانگاري كوچك ميتواند فاجعهاي عظيم را رقم بزند.
- آتش از كجا شروع شد؟
قاضي شهرياري ميگويد: فروريختن ساختمان پلاسكو با 3بار ريزش همراه بود. زماني كه آتشنشانان در ساختمان در حال مقابله با آخرين شعلههاي آتش بودند، نخستين ريزش رخ داد. آتشنشانان موضوع را به فرمانده عمليات مخابره كردند و به اين ترتيب تعدادي از آنها با توجه به خطرناكبودن ساختمان توسط نردبان و بالابرهاي آتشنشاني به بيرون از ساختمان منتقل شدند. همزمان با دومين ريزش كه آنهم در طبقات بالايي رخ داد، هنوز تعدادي از آتشنشانان داخل ساختمان بودند و براي خروج تلاش ميكردند كه يكباره سومين ريزش باعث فروريختن تمام ساختمان شد و فاجعه مرگباري را رقم زد.
او ادامه ميدهد: از نخستين روز حادثه پلاسكو شخصا در محل حاضر شدم و اقدامات ويژهاي در اين خصوص انجام شد. با بازبيني فيلمهاي بهدست آمده و بررسيهاي ميداني و همهجانبه مشخص شد كه آتش از طبقه دهم و از توليدي پوشاك نسترن شروع شده بود. با مشخصشدن اين موضوع، مالك و 2نفر از كارگران توليدي را به دادسراي جنايي تهران احضار كرده و پس از انجام تحقيقات هر سه بازداشت شدند.
قاضي شهرياري ميگويد: در اين مدت تحقيقات از اين 3نفر (مالك و 2كارگر) ادامه داشت و آنها مدعي بودند كه اطلاعي از حريق ندارند. اگرچه 2كارگر توليدي اصرار بر اين داشتند كه آتش بهصورت ناگهاني و زماني كه آنها خواب بودند، رخ داده اما پس از تحقيقات صورتگرفته مشخص شد كه آنها حقيقتي را كتمان ميكنند. بررسيها حكايت از اين داشت كه روز حادثه سيستم گرمايشي ساختمان پلاسكو قطع بوده و بهدليل سردي هوا 2كارگري كه صبح زود در مغازه حاضر شده بودند، قطعا از وسيله گرمايشي براي گرمكردن توليدي استفاده كرده بودند.
سرپرست دادسراي جنايي تهران ادامه ميدهد: تحقيقات از متهمان همچنان ادامه داشت تا اينكه سرانجام با گذشت حدود 2ماه از ماجرا، 2كارگر راز اين فاجعه دردناك را فاش كردند. آنها اقرار كردند كه ساعت 5صبح روز حادثه به مغازه توليدي در طبقه دهم رفته و بهدليل سردي هوا از هيتربرقي بهصورت غيرمجاز استفاده كردهاند.
سيمكشي هيتر كاملا بهصورت غيراصولي توسط يكي از كارگران صورت گرفته بود. در حقيقت آنها از سيمي به طول حدود 8 تا 10متر كه دوسر آن لخت و بدون دوشاخه بود استفاده ميكردند. يك سر سيم به مهتابي وصل بود و از آن برق ميگرفت و كارگران هنگام استفاده از هيتربرقي، يخچال و حتي اتو، از اين سيم استفاده ميكردند. آنها در زمان حادثه، سرديگر را به سيم هيتر وصل كرده و يك پارچ هم روي سيم گذاشته بودند تا از هم جدا نشود. آنها پس از روشنكردن هيتر برقي خوابيدند و چند ساعت بعد با شنيدن صداي جرقه بيدار شدند و ديدند كه سيم برق آتش گرفته است.
آتش هر لحظه در حال گسترش بود و در چنين شرايطي 2كارگر توليدي به سراغ 3كپسول آتشنشاني كه آنجا بود رفتند تا حريق را مهار كنند، حال آنكه تاريخ مصرف كپسولها گذشته و به جاي آنكه مواد داخل كپسول آتش را خاموش كند، باد توليد كرده و باعث گسترش شعلههاي آتش شده بود؛ به حدي كه آتش به سقف و ديوار و پوشاك سرايت كرد و 2كارگر جوان وحشتزده به طبقه هشتم كه گويا محل برگزاري مراسم زيارت عاشورا بود، رفتند و از افرادي كه آنجا بودند براي مهار آتش كمك خواستند. پس از آن بود كه ماجرا به آتشنشاني گزارش شد و آتشنشانان وقتي به محل رسيدند با حريق گستردهاي روبهرو شدند و عملياتي را آغاز كردند كه در نهايت به شهادت 16نفر از آنها منجر شد.
قاضي شهرياري ميگويد: 2كارگر و مالك توليدي با قرار قانوني در بازداشت بهسرميبرند تا بهزودي همراه تيم قضايي راهي ساختمان مخروبه شده و صحنه حادثه را بازسازي كنند. وي ميگويد: با انجام تحقيقات راز اين حادثه دردناك فاش و خط بطلاني روي شايعات كه گفته ميشد حادثه عمدي بوده است، كشيده شد؛ چراكه در اين حادثه هيچ عمدي در كار نبوده و تنها بهدليل يك سهلانگاري كوچك رخ داده است. البته عوامل ديگري كه پيش از حادثه و پس از حادثه در ماجراي آتشسوزي، تخريب و ريزش ساختمان دخيل بودند، توسط كارشناسان در دست بررسي هستند. حتي عواملي كه باعث گسترش آتشسوزي و بروز مشكلات ديگري هم شده بود در دست بررسي هستند.
- پاسخ به شايعات
قاضي شهرياري در ادامه از تعداد دقيق قربانيان و ناپديدشدگان هم گفت: «در اين حادثه 16 آتشنشان به شهادت رسيدند و با انجام عمليات آواربرداري كه حدود 10روز طول كشيد، بهجز پيكر آنها، اجساد 6 نفر از مردم عادي كه در اين حادثه جان باخته بودند نيز از زير آوار بيرون كشيده شد و تعداد دقيق 22نفر است.» او ميگويد: اجساد تمام قربانيان پس از آزمايش دياناي شناسايي و به خانوادههايشان تحويل داده شد. در اين ميان حدود 5 يا 6پرونده هم مربوط به افرادي بود كه گزارش ناپديدشدن آنها اعلام شده و احتمال ميرفت زير آوار پلاسكو قرباني شده باشند كه پس از انجام تحقيقات سرنوشت تمام آنهايي كه خانوادههايشان مدعي بودند در حادثه پلاسكو يا هنگام خريد از پلاسكو ناپديد شدهاند، مشخص شد.
بهعنوان مثال، مردي ميگفت همسرش براي خريد به پلاسكو رفته كه ناپديد شده است اما با انجام تحقيقات مشخص شد اين زن در جاي ديگري تصادف كرده و در بيمارستان بوده است. يا خانواده يك جوان افغان ميگفتند پسرشان ناپديد شده است اما بعد از بررسيها، وي در شيراز پيدا شد و ارتباطي به حادثه پلاسكو نداشت.
تحقيقات قضايي به آخرين شايعه كه انفجار ساختمان پلاسكو بود نيز پايان داد. به گفته قاضي شهرياري، پس از بررسيهاي همهجانبه مشخص شد كه هيچ انفجاري در ساختمان پلاسكو رخ نداده بود. تنها صداي تخريب و ريزش ساختمان بوده كه در 3مرحله صورت گرفته و ريزش آخر باعث فروريختن آن شده و هيچ انفجاري رخ نداده است. اينكه گفته شده بود در طبقات مياني انفجاري رخ داده، كاملا دروغ بود و همه بررسيهاي تخصصي اين شايعه را رد كرد.