در ديپلماسي عمومي، طرف صحبت نه دولتها بلكه ملتهاست. كشورهاي قدرتمند تلاش دارند ظرفيتهايشان در زمينه ديپلماسي عمومي را تقويت كنند تا پشتيباني باشد براي ديپلماسي رسمي آنها. ايران كشوري است داراي تمدن كهن. ايران در منطقه پيرامونش داراي عقبه تمدني است.
پيرامون ايران، حوزه بزرگي به نام «حوزه نوروز» وجود دارد كه از 12كشور تشكيل شده است؛ كشورهايي كه به شكل هاي مختلف جشن نوروز را برپا ميكنند و نوروز به بخشي از هويت ملتهاي آنها تبديل شده است. پرونده نوروز، پاييز امسال با مشاركت 12 كشور و با مديريت ايران در فهرست «میراث معنوی بشری» سازمان یونسکو به ثبت رسيد. ایران، هند، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، ترکیه، جمهوري آذربایجان، تاجیکستان، افغانستان، قزاقستان، عراق و ترکمنستان در پرونده ثبت جهانی نوروز مشارکت داشتند. نوروز اكنون جزو بزرگترین و کهنترین مواریث معنوی جهان به شمار مي رود.
پيش از اين، در سال ۸۸ مجمع عمومی سازمان ملل نيز روز۲۱ مارس را بهعنوان روز جهانی عید نوروز به رسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳هزار سال دارد، توصیف شده است. همه اينها نشان از اهميت و جايگاه نوروز براي ما و كشورهاي منطقه دارد.
دولت ميتواند از اين ويژگي بهره بگيرد و بدون آنكه آشكارا به دنبال گسترش فرهنگ ايراني باشد، در زمينه توسعه نفوذ فرهنگي ايران در ميان كشورهاي منطقه گام بردارد. بسياري از كشورهاي دنيا تلاش ميكنند وجه مشتركي با ديگر كشورها، بهخصوص همسايگانشان پيدا كنند تا از آن به عنوان ابزاري براي نزديكي بيشتر به هم استفاده كنند.
حال چنين وجه مشتركي با ويژگي هاي بينظير در قلمرو نوروز در محيط پيراموني ما وجود دارد كه تنها نيازمند برنامهريزي براي استفاده از آن در چارچوب ديپلماسي عمومي خود هستيم. ما در قلمرويي كه زندگي مي كنيم يك ويژگي آييني مشترك به نام نوروز وجود دارد كه مي تواند كشورهاي اين قلمرو را به هم نزديك كند.
امسال جشن جهاني نوروز براي اولين بار با حضور نمايندگان ارشد 12 كشور عضو حوزه نوروز در كاخ گلستان در تهران برگزار مي شود. اين اقدام دولت به لحاظ وجهه ملي و ديپلماسي عمومي اقدامي بسيار ارزشمند به شمار ميرود. نوروز از معدود موضوعات وحدتبخش ميان اين 12ملت است. جلوه هاي نوروز مي تواند به عنوان محور قدرتمند ديپلماسي عمومي ايران مورد استفاده قرار گيرد. به اين ترتيب، ديپلماسي عمومي با محوريت يك مفهوم فرهنگي در خدمت ديپلماسي سياسي قرار خواهد گرفت كه جشن جهاني نوروز در تهران ميتواند نقطه آغاز آن باشد.
- كارشناس اوراسيا