كميته امنيت ملي قرقيزستان ديروز با انتشار بيانيهاي با اشاره به گزارش نهادهاي امنيتي اين كشور اعلام كرد كه بمبگذار سنپترزبورگ را شناسايي كرده و او «اكبرجان جليلوف» است؛ او تبعه روسيه اما متولد قرقيزستان بوده است. نهادهاي اطلاعاتي روسيه گزارش قرقيزستان را تأييد يا رد نكردهاند و هنوز هيچ فرد يا گروهي مسئوليت حمله را بهعهده نگرفته است.
در عين حال، ديروز منابع امنيتي در روسيه اعلام كردند شواهدي در دست دارند كه نشان ميدهد اين حمله انتحاري بوده و عامل بمبگذاري در لحظه انفجار بمب جان داده است. اين انفجار كه حوالي ساعت 14:30 دوشنبه به وقت محلي روي داد 14كشته و 49زخمي به جا گذاشت. آمار كشته شدهها ابتدا 11نفر اعلام شده بود اما ديروز 3نفر از مجروحان در بيمارستان جان دادند. بهدنبال اين انفجار، سيستم حملونقل متروي سنپترزبورگ كه روزانه بيش از 2ميليون نفر را جابهجا ميكند تعطيل شد.
پليس اين شهر 2ساعت پس از انفجار بمب خبر داد كه بمب دومي را در ايستگاهي ديگر كشف و خنثي كرده است. هنوز مشخص نيست كه بمب دوم نيز توسط مظنون اصلي اين حمله كار گذاشته شده يا اينكه فرد يا افراد ديگري نيز در اين عمليات دخيل بودهاند.
ولاديمير پوتين كه در لحظه انفجار در سنپترزبورگ حضور داشت ساعاتي بعد در محل حمله حاضر شد و به قربانيان اداي احترام كرد. او براي سخنراني در يك همايش به اين شهر سفر كرده بود. مسئولان سنپترزبورگ 3روز عزاي عمومي اعلام كردهاند.
ديميتري مدودف، نخستوزير روسيه، حمله روز دوشنبه را «تروريستي» خواند و دستگاههاي اطلاعاتي و امنيتي در حال انجام تحقيقات خود براساس شرايط فوقالعاده حملات تروريستي هستند. سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه ديروز در واكنش به برخي اظهارنظرها در مورد احتمال ارتباط اين حمله با عمليات ارتش روسيه در سوريه گفت: «اينكه حمله سنپترزبورگ را انتقام عمليات روسيه در سوريه بدانيم اشتباه است؛ اين حمله نشان ميدهد روسيه بيش از پيش بايد براي مبارزه با تروريسم تلاش كند.»
- واكنشها به حمله سنپترزبورگ
جمهوري اسلامي ايران ضمن محكوميت حمله تروريستي سنپترزبورگ، با مردم و دولت روسيه ابراز همدردي كرده است. بهرام قاسمي، سخنگوي وزارت خارجه، ساعاتي پس از حمله گفت: «ايجاد ناامني و كشتار انسانهاي بيگناه، حقارتبارترين عمل براي دستيابي به اهداف سياسي است كه با هر هدف و انگيزهاي محكوم و مردود است.» قاسمي خواستار مشاركت جمعي بينالمللي در مقابله با تروريسم شد.
آنتونيو گوترش، دبير كل سازمان ملل، حمله سنپترزبورگ را محكوم و تأكيد كرد كه عاملان اين انفجار بايد پاسخگو باشند. گوترش اين بمبگذاري را يك «حمله تروريستي وحشيانه و نفرتانگيز» خواند. كرملين در بيانيهاي اعلام كرد دونالد ترامپ در گفتوگوي تلفني با ولاديمير پوتين، به او تسليت گفته و حمله سنپترزبورگ را محكوم كرده است.
در اين بيانيه ترامپ و پوتين تأكيد كردند: «تروريسم شري است كه بايد مشتركاً با آن مبارزه كرد.» آنگلا مركل، صدراعظم آلمان، حمله روز دوشنبه را «وحشيانه» خواند و فدريكا موگريني، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا ضمن ابراز همدردي با خانوادههاي قربانيان گفت كه مردم اروپا در كنار مردم روسيه هستند. ترزا مي، نخستوزير انگليس و شينزو آبه، نخستوزير ژاپن نيز ازجمله ديگر رهبران جهان بودند كه ديروز در پيامهايي به دولت و مردم روسيه، با آنها ابراز همدردي كردند.
- آخرين حملات تروريستي در روسيه
2015 بمبگذاري در پرواز هواپيمايي روسي متروجت از شرمالشيخ به سنپترزبورگ، به سقوط هواپيما و كشته شدن 224مسافر و تمامي خدمه هواپيما منجر شد. داعش مسئوليت اين حمله را بهعهده گرفت.
2013 دو عامل انتحاري، طي 2روز متوالي، سيستم حملونقل شهري ولگاگراد را هدف حمله قرار دادند. 32نفر دراين حملات كشته شدند. سال بعد داعش مسئوليت اين حمله را بهعهده گرفت.
2011 در حملهاي انتحاري در فرودگاه بينالمللي مسكو، 37نفر كشته شدند. جداييطلبان چچن مسئوليت اين حمله را بهعهده گرفتند.
2010 دو زن در حملهاي انتحاري در 2 ايستگاه مترو در مسكو، 38نفر را كشتند.جداييطلبان چچن مسئوليت اين حمله را بهعهده گرفتند.
2009 حملهاي انتحاري در قطار سريع السير مسكو- سنپترزبورگ، 28كشته به جا گذاشت. جداييطلبان چچن مسئوليت اين حمله را بهعهده گرفتند.
- بمبگذاري سنپترزبورگ در يك نگاه
حوالي ساعات 14:30 دوشنبه به وقت محلي سنپترزبورگ، لحظاتي پس از آنكه قطار ايستگاه متروي سنايا در مركز شهر را ترك كرد، بمبي در واگن سوم منفجر شد.
انفجار در فاصله بين ايستگاه سنايا و ايستگاه بعدي رخ داد اما راننده تصميم گرفت قطار را به ايستگاه بعدي هدايت كند؛ بسياري از مسافران نجات پيدا كردند.
طبق بررسيهاي اوليه، بمب منفجر شده دستساز و با استفاده از ماده منفجره تيانتي ساخته شده بود. بمب در يك كيف دستي جاسازي شده بود.
2ساعت بعد، نيروهاي پليس بمب دومي را در يك ايستگاه ديگر مترو كشف و خنثي كردند. در اين بمب يك كيلوگرم تيانتي بهكار رفته بود و قدرت تخريبي آن بيشتر از بمب اول برآورد شده است.
منابع اطلاعاتي قرقيزستان اعلام كردهاند انفجار سنپترزبورگ، انتحاري بوده و توسط يك جوان 22ساله روس قرقيزتبار انجام شده است. مسكو اين گزارش را تأييد نكرده است.