درحاليكه در ساعتهاي اوليه انجام اين حمله به پايگاه الشعيرات در غرب سوريه و موج رسانهاي به راه افتاده، همراهان واشنگتن همگي خوشحال بودند اما حالا در كنار اعتراضهاي كشورهاي مخالف و برگزاري تظاهراتهاي معترضان، حتي آنها هم ديگر رضايت سابق را ندارند.
تركيه كه از مدتها پيش در آرزوي چنين حملهاي از سوي واشنگتن عليه دولت اسد بود اين حمله آمريكا را ناكافي خوانده است. رجب طيب اردوغان، رئيسجمهور تركيه كه يكي از نخستين مقامهايي بود كه پس از حمله بامداد جمعه به ترامپ و تيمش تبريك گفت حالا هر چند اين حمله را مثبت خوانده اما گفته است كه اين حمله كافي نيست.
مولود چاووشاوغلو، وزير خارجه تركيه هم اعلام كرده اگر مداخله نظامي آمريكا عليه سوريه در حد حمله به يك پايگاه نظامي باقيبماند در اين صورت اين حمله نمايشي بهنظر ميرسد. او گفت: اگر مداخله نظامي انجام داديم ديگر توقف آن معني ندارد. شايد تلخترين مسئله براي واشنگتن و متحدان اين كشور پرواز مجدد جنگندههاي سوخو-۲۲ ارتش سوريه از پايگاه هوايي الشعيرات تنها پس از گذشت چند ساعت از حمله جنجالي به اين پايگاه بود. مقامهاي آمريكا كه در ساعتهاي اوليه اين حمله از رسيدن به همه اهداف خود حرف ميزدند اكنون اذعان كردهاند بخشهايي از اين پايگاه ضدموشكي بوده و نتوانستهاند با كروزهاي خود به آنها آسيبي وارد كنند.
- همان صندلي پاول
نشست جمعهشب شوراي امنيت بهدنبال حمله موشكي آمريكا هم با اقدام بدون مجوز اين كشور و نقض قوانين بينالمللي، به صحنه انتقادهاي تند از واشنگتن تبديل شد. در اين نشست روسيه حمله آمريكا را نقض آشكار قوانين بينالمللي خواند و اعلام كرد كه درصورت تكرار چنين حملهاي آمريكا با عواقب جدي روبهرو خواهد شد. روسيه آمريكا را متهم كرد با اين اقدام يكجانبه تروريستها را در منطقه تشويق ميكند. مسكو همچنين در اين نشست تأكيد داشت كه دفاع ضدهوايي سوريه را تقويت ميكند. مقامهاي روسيه همچنين بهدنبال اين حمله بسته شدن خط تماس اضطراري با آمريكا را به اين كشور ابلاغ كردهاند؛ خط تماسي كه براي پرهيز از برخورد هواپيماهاي دوكشور در آسمان سوريه برقرار بوده است.
سفير بوليوي در سازمان ملل هم در اين نشست جنجالي درحاليكه عكس كالين پاول را به ديگر اعضا نشان ميداد با اشاره به بهانه حمله شيميايي در سوريه گفت: روزي كالين پاول روي همين صندلي شورايامنيت نشست و درباره عراق و اينكه سلاح كشتارجمعي دارد به ما دروغ گفت.
آمريكا در حمله به عراق هم با ادعاي وجود تسليحات كشتارجمعي بدون مجوز شوراي امنيت عمل كرد و بعدها مشخص شد كه اين ادعا دروغ بوده است. مارين لوپن، كانديداي رياستجمهوري حزب جبهه ملي فرانسه هم نسبت به تكرار سناريوهاي جنگ عراق در سوريه هشدار داده و تأكيد كرد، تنها دشمن واقعي در سوريه، داعش است.
مقامهاي آمريكا ادعا كردهاند كه حمله شيميايي هفته گذشته در ادلب كه باعث كشته شدن ۱۰۷نفر شده توسط دولت سوريه صورت گرفته است. نيكي هيلي، سفير آمريكا در سازمان ملل اما با وجود مخالفتهاي صورت گرفته و اعلام نقض قوانين بينالمللي بارديگر در نشست شوراي امنيت تهديد كرد كه آمريكا ممكن است دست به اقدامات بيشتري بزند.
او گفت كه اگر از سلاحهاي شيميايي استفاده شود كشورش به نظاره نخواهد ايستاد چون منافع حياتي آمريكا در جلوگيري از گسترش اين سلاحها نهفته است. مقامهاي آمريكا درحاليكه سازمان ملل مسئول تحقيق درباره حمله شيميايي شده است ميگويند «بهطور قطع و حتمي» حمله شيميايي توسط دولت سوريه صورت گرفته است.
- تشديد اعتراضها در كنگره
در صحنه سياسي داخل آمريكا هم ترامپ با انتقادي جدي روبهرو شده و حتي همحزبيهاي جمهوريخواه او به انتقاد از اين حمله پرداختهاند. به گزارش الجزيره، رند پاول، سناتور جمهوريخواه و از اعضاي كميته روابط خارجي سنا حمله آمريكا به سوريه را غيرقانوني خوانده است. او اعلام كرده درصورتي كه كنگره اكنون وارد نشود لزوم تأييد كنگره براي اقدام نظامي عليه كشور ديگري بهصورت كامل محو خواهد شد. تيم كين، سناتور دمكرات و معاون هيلاري كلينتون در انتخابات اخير آمريكا هم اعلام كرده كه ترامپ به صراحت قوانين را نقض كرده است. او گفت: قانون اساسي آمريكا در اين رابطه صريح است، شما نميتوانيد بدون تأييد كنگره وارد جنگ با كشور ديگري شويد.
نانسي پلوسي، رهبر اقليت دمكرات مجلس نمايندگان در نامه به پل رايان، رئيس مجلس نمايندگان خواستار تشكيل جلسهاي فوري شده و اعلام كرد: كنگره بايد به وظيفه خود طبق قانون اساسي عمل كند و مسئله استفاده از نيروهاي نظامي عليه يك كشور مستقل بايد به بحث گذاشته شود. جان كورنين، سناتور جمهوريخواه هر چند از حمله استقبال كرده اما روز گذشته به خبرنگاران گفت كه دولت ترامپ هنوز هيچ طرح و نقشهاي درباره سوريه ندارد.
او گفت: ما بايد يك استراتژي درباره سوريه داشته باشيم. قرار است در سوريه فقط داعش را شكست دهيم يا ميخواهيم دست به تغيير رژيم بزنيم؟ اگر بهدنبال تغيير رژيم هستيم بعدش قرار است چه سياستي وجود داشته باشد؟ علاوه بر اين بسياري از نمايندگان كنگره اعلام كردهاند كه ترامپ درصورتي كه بخواهد اقدام جديد نظامي داشته باشد بايد مجوز كنگره را دريافت كند.
- تظاهرات ضدجنگ در شهرهاي مختلف
علاوه بر صحنه سياسي، شهرهاي مختلف جهان هم شاهد تظاهرات عليه حمله آمريكا به سوريه بوده و فعالان ضدجنگ در تدارك تجمعهاي وسيعتري هستند. در آمريكا مردم در اعتراض به اقدام نظامي كشورشان در سوريه در شهرهاي مختلف به خيابانها آمدند. در فلوريدا اعتراضها به خشونت كشيده شده و 6 نفر بازداشت شدند.
گزارشها از مجروح شدن حداقل يك نفر در اين شهر خبر ميدهد. تظاهرات ديگري عليه نظاميگري دونالد ترامپ، رئيسجمهور آمريكا در نيويورك و در مقابل برج ترامپ برگزار شد. صدها معترض عليه حملات هوايي در سوريه به خيابانهاي ميدتاون آمدند. بسياري از آنها پلاكاردهايي در محكوم كردن بمباران پنجشنبه گذشته در دست داشتند. همچنين تظاهرات مشابهي در شيكاگو در مقابل هتل بينالمللي ترامپ برگزار شد.
در لندن هم ائتلاف «توقف جنگ» روز گذشته اقدام به برگزاري تظاهرات عليه حمله آمريكا در خيابان داونينگ (محل دفتر نخستوزير انگليس) كرد. مردم در اين تظاهرات با شعار «نه به ترامپ» خواستار عدمحمايت انگليس از اقدام نظامي واشنگتن شدند. در اردن هم شماري از احزاب و شخصيتهاي اين كشور خواستار برگزاري تظاهرات عليه آمريكا شدهاند.
- رسيدن ناو جنگي روسيه به محل شليك موشكهاي آمريكا
يك ناو جنگي روسيه با موشكهاي كروز در پاسخ به حمله آمريكا وارد مديترانه شده و به سمت محل ناوهاي آمريكايي رسيده است. روز گذشته رسانههاي دولتي روسيه با تأييد اين خبر اعلام كردند كه اين ناو براي تقويت توان دفاعي سوريه خواهد بود و در طرطوس مستقر ميشود.