اين اقدام كه با دستور مستقيم دونالد ترامپ صورت گرفته ماجراجويي جديدي از سوي او پس از حمله موشكي با موشكهاي تاماهاك به سوريه بهحساب ميآيد و آن را ميتوان نوعي تقابل جديد نظامي با روسيه بهحساب آورد. استفاده از اين بمب باعث بحثهاي گستردهاي در صحنه سياسي افغانستان شده است.
- داعش را هدف قرار داديم
وزارت دفاع آمريكا اعلام كرده كه نيروي هوايي اين كشور روز پنجشنبه براي نخستين بار از بزرگترين بمب غيرهستهاي خود در افغانستان عليه داعش استفاده كرده است. براساس گزارش منتشر شده اين بمب توسط يك فروند هواپيماي ترابري امسي۱۳۰ روي هدف مورد نظر در ولسؤالي اچين در ولايت ننگرهار انداخته شد. آدام استامپ، سخنگوي پنتاگون تأكيد كرده اين نخستينبار است كه ارتش آمريكا از اين بمب استفاده ميكند.
شان اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد هم در نشست خبري خود اعلام كرد كه غارها و تونلهايي كه مورد هدف قرار گرفته از سوي نيروهاي داعش در منطقه براي حمله به نظاميان آمريكا استفاده ميشد. وزارت دفاع افغانستان اعلام كرده كه در اين حمله ۳۶عضو داعش كشته شدهاند. براساس اعلام دولت افغانستان در اين حمله يك مركز مهم داعش، 3محل اختفاي آنها و مقادير زيادي سلاح و مهمات از بين رفته است. گفته ميشود كه طول تونلهاي اين مركز ۳۰۰متر بوده است.
- افغانستان آزمايشگاه بمبهاي آمريكا نيست
استفاده از اين بمب براي نخستين بار در افغانستان جنجال و بحثهاي گستردهاي را در صحنهسياسي اين كشور و افكار عمومي ايجاد كرده است. مقامهاي دولت افغانستان موضع منفي نسبت به اين حمله نداشته و اعلام كردهاند اين مسئله با هماهنگي آنها بوده است. عبدالله عبدالله، رئيس اجرايي افغانستان در توييتر خود نوشته است كه اين حمله در هماهنگي با دولت افغانستان و زماني صورت گرفته كه غيرنظاميان در منطقه نبودند.
در مقابل اما حامد كرزاي، رئيسجمهور سابق افغانستان، بهشدت اين اقدام آمريكا را محكوم كرده است. رئيسجمهور سابق افغانستان در توييتر خود با اعلام اينكه افغانستان محلي براي آزمايش تسليحات آمريكا نيست، نوشت: اين جنگ عليه تروريسم نيست بلكه استفاده غيرانساني و بيرحمانه از كشور ما براي آزمايش تسليحات جديد خطرناك است.
يكي از كساني كه در چند كيلومتري محل حمله قرار داشته به خبرگزاري فرانسه گفته است خانهها در شعاع چند كيلومتري انفجار اين بمب تخريب شدهاند اما بهخاطر درگيري در منطقه خالي از سكنه بودهاند. او ميگويد برخي از افرادي كه در چند كيلومتري محل انفجار بودهاند بر اثر اين حمله بيهوش شده و برخي شنوايي خود را ازدست دادهاند. مردم در اين منطقه در حال ترك خانههاي خود با ترس از تكرار استفاده از اين بمب هستند.
- شركت نكردن آمريكا در نشست صلح افغانستان
حمله جنجالي آمريكا در حالي صورت گرفته كه روسيه ميزبان نشستي با محوريت صلح در افغانستان است. مقامهاي واشنگتن با وجود دعوت از آنها اعلام كردهاند كه در اين نشست شركت نميكنند. اين اجلاس روز گذشته با حضور افغانستان، ايران، هند و چند كشور آسياي ميانه كار خود را آغاز كرد. كاخ سفيد ميگويد كه روسيه با دخالت دادن طالبان در گفتوگوهاي صلح به اين گروه مشروعيتي ميبخشد كه شايستگي آن را ندارد.
وزارت خارجه روسيه درباره نگرانيهاي مقامهاي آمريكا گفته كه هدف از تماس دولت روسيه با طالبان مشروعيت بخشيدن به اين گروه نيست بلكه بهدليل وجه اشتراك در مواضعشان نسبت به داعش است. مقامهاي دولت روسيه همچنين گفتهاند: روسيه در پي تشويق اين گروه براي پيوستن به روند صلح افغانستان تحت رهبري دولت افغانستان است.
- قدرتمندترين بمب غيراتمي آمريكا
اين نخستين باري است كه از اين بمب قدرتمند، با عنوان جيبييو-۴۳ مشهور به MOAB با وزن حدود ۱۰ تن در يك عمليات نظامي استفاده ميشود. اين سلاح معروف به مادر همه بمبها، بمب قدرتمندي است كه توسط ارتش آمريكا ساخته و در سال ۲۰۰۳ آزمايش شد. پس از آن روسيه «پدر همه بمبها» را آزمايش كرد كه گفته ميشود ۴ بار نيرومندتر از MOAB است. به همينخاطر بسياري استفاده از اين بمب را نوعي عرضاندام جديد آمريكا در مقابل روسيه ميدانند.
هزينه ساخت هر بمب جيبييو-۴۳/بي، حدود ۱۶ميليون دلار آمريكا برآورد ميشود. اين بمب بيش از 9.2متر طول و بيش از يك متر قطر دارد. اين بمب با هواپيما حمل ميشود و توانايي ايجاد خلأ دارد. « مادر همه بمبها» كه پيش از اعلام روسيه بهعنوان قويترين سلاح گرمافشاري جهان شناخته ميشد، يك بمب هدايت شونده ماهوارهاي دوربرد است. اين بمبها با هلدادن از عقب يك هواپيماي ترابري در منطقه هدف رها ميشوند و با چتر به زمين ميرسند. بمب ساخت آمريكا قدرت انفجاري معادل ۱۱تن تيانتي دارد و شعاع انفجار آن ۱.۶كيلومتر است.