اينطور كه معاون شهردار تهران در گفت‌وگو با همشهري اعلام كرد تفاهم‌هاي لازم بين مديريت شهري و شركت راه‌آهن براي ساماندهي زمين‌هاي حاشيه‌اي و روسطحي خطوط ريلي جنوب شهر حاصل شده است. به گفته ناصر اماني پس از اين، سريعا اقدامات اجرايي طرح ساماندهي با رويكرد فضاي سبز آغاز مي‌شود تا مشكلات كنوني اهالي لب خط پايان يابد.
- توافق پيش از پايان كار دولت يازدهم
زمين‌هاي حاشيه‌اي خطوط ريلي تهران- تبريز حدودا 27هكتار مساحت دارد. مالكيت شركت راه‌آهن بر اين زمين‌ها، دست شهرداري را براي انجام هرگونه خدمت‌رساني كوتاه كرده است. به همين دليل زمين‌هاي رها شده يا مأمني براي بزهكاران و معتادان شده‌اند يا محلي براي تخليه غيرقانوني زباله. اين درصورتي است كه در حاشيه خطوط ريلي دو منطقه 17و 18تهران، نزديك به 75هزار نفر سكونت دارند و از اين وضعيت به ستوه آمده‌اند.
جدا از اين نبايد فراموش كرد كه 1200متر خط ريلي در منطقه 18و حد فاصل بخش غربي رودخانه كن تا ايستگاه نيك‌پسندي (در نزديكي تقاطع بزرگراه‌هاي آزادگان و فتح) برخلاف وعده‌هاي پيشين وزارت راه و شهرسازي دولت پيشين و فعلي هنوز به زير زمين منتقل نشده است.
عدم‌احداث تونل براي زيرزميني شدن خطوط مشكلات بسياري مثل آلودگي صوتي، لرزش‌هاي گاه و بيگاه ساختمان‌ها در پي عبور قطارها، آلودگي هواي ناشي از تردد قطارهاي ديزلي دوزمانه، وجود زيرگذرهاي عابرپياده قديمي ناامن و... را به‌وجود آورده است. حال با خبري كه اماني، معاون برنامه‌ريزي، توسعه شهري و امور شوراي شهرداري تهران عنوان كرده مي‌توان اميدوار بود كه با اجراي طرحي يكپارچه معضلات موجود كم‌كم از حاشيه خطوط ريلي جنوب پايتخت رخ بربندند.
وي در گفت‌وگو با همشهري اظهار كرد: «توافق كلي بين شهرداري تهران و شركت راه‌آهن حاصل شده و به‌زودي تا پيش از پايان كار دولت و مديريت شهري فعلي، اين توافقنامه به امضا خواهد رسيد.» وي با بيان اينكه در جلسه اواخر فروردين امسال، با مبلغ درخواستي راه‌آهن براي واگذاري زمين‌هاي حاشيه‌اي خطوط به شهرداري موافقت كرديم، افزود:
«قيمت تعيين شده بار سنگين مالي به شهرداري وارد مي‌كند اما براي رفع مشكلات، حاضر شده‌ايم كه اين مبلغ را پرداخت كنيم.» اماني اگرچه اشاره‌اي به مبلغ درخواستي شركت راه‌آهن نكرد اما پيش از اين، رقمي در حدود 500تا 600ميليارد تومان اعلام شده بود. البته مهدي عباسي، شهردار منطقه 17نيز در يك‌جلسه سال گذشته شوراي شهر تهران گفت كه راه‌آهن قصد دارد زمين خود در محدوده خطوط ريلي را متري 9ميليون تومان به شهرداري بفروشد. به هرترتيب اهالي محله‌هايي مثل خيابان توليد دارو، شهرك امام خميني، يافت‌آباد، هفدهم شهريور، خيلج‌فارس، سينا، شادآباد و فتح به تبديل فضاهاي بي دفاع شهري به فضاي سبز و پاركينگ اميدوار شده‌اند.
- افزايش 138درصدي سرانه فضاي سبز و 67درصدي سرانه ورزشي
طرحي كه پس از توافق نهايي ميان مديريت شهري و شركت راه‌آهن براي ساماندهي زمين‌هاي حاشيه‌اي خطوط ريلي انجام مي‌شود، بيش از 11كيلومتر طول دارد. اين طرح مجوز كميسيون ماده 5را دريافت كرده و شوراي‌عالي شهرسازي و معماري كشور نيز آن‌را مورد تأييد قرار داده است. با اجرا شدن طرح يكپارچه مناطق 17و 18در اين خصوص اقدامات زير صورت گرفته و اهالي از خدمات فرهنگي- تفريحي برخوردار مي‌شوند.
- فضايي حدود 27هكتار براي احداث فضاي سبز و پياده‌راه آزاد مي‌شود.
- فضاي سبز محله‌هاي مجاور خط راه‌آهن 138درصد افزايش مي‌يابد.
- مجتمع‌هاي ورزشي- فرهنگي در درازمدت احداث خواهد شد كه به واسطه آنها سرانه‌هاي ورزشي و فرهنگي محله‌ها نيز به‌ترتيب 67و 54درصد ارتقا مي‌يابد.
- 75هزار مترمربع فضا براي ايجاد پاركينگ‌هاي طبقاتي فراهم مي‌شود.
- ديوار صوتي در اطراف خطوط ريلي‌اي كه پس از تونل كن به زيرزمين منتقل نشده‌اند، نصب مي‌شود.
- شهرداري منطقه 18اقدامات عمراني لازم براي اصلاح 4زيرگذر خودرويي باريك و تاريك فربت، سينا، لاله و خليج‌فارس از نظر تعريض، آسفالت، روشنايي و مقاوم‌سازي را شروع خواهد كرد.
- پل عابرپياده مكانيزه براي عبور و مرور امن اهالي لب خط از روي خطوط ريلي نصب مي‌شود.
- 6برج نوري در محدوده راه‌آهن كه محل عبور و مرور شهروندان است، ايجاد مي‌شود.
- فضاهايي كه اكنون به محلي براي تخليه نخاله و تجمع معتادان و بزهكاران در محله شادآباد تبديل شده، به محل تفريحي امن تبديل مي‌شود.
- توافقي كه كارهاي نصفه و نيمه را كامل مي‌كند
درحالي‌كه هنوز توافق‌هاي پاياني ميان مديريت شهري تهران و شركت راه‌آهن جمهوري اسلامي ايران براي واگذاري زمين‌هاي حاشيه‌اي و روسطحي خطوط ريلي حاصل نشده اما مدتي است كه در بخش‌هايي از اين زمين‌ها اقدامات اجرايي ساماندهي صورت مي‌گيرد. به‌طور نمونه در بخش‌هايي از منطقه 17همسطح‌سازي زمين‌هاي رويي تونل‌ها صورت گرفته و جداولي براي كارهاي عمراني بعدي نصب شده است.
در منطقه 18نيز اقداماتي مثل پوشانده شدن فضاهاي متروكه، آسفالت كوچه‌هاي باريك اطراف خطوط، بلوك‌گذاري و نخاله‌برداري صورت مي‌گيرد. اگرچه روز گذشته يكي از اهالي لب خط با ارسال تصاويري از رها شدن زمين‌هاي نزديك خانه‌شان به حال خود خبر داد. وي با بيان اينكه لجبازي بين شهرداري ناحيه، پيمانكار شركت راه‌آهن و برخي اهالي باعث شده تا نخاله‌هاي شمال خيابان هفدهم شهريور و بالاي كوچه درختي جمع‌آوري نشود، گفت:
«واقعا نمي‌دانم چرا بلوك‌هاي سيماني شكسته آن هم يكي در ميان كار گذاشته‌اند». وي در عين حال گفت كه پيمانكار تونلي را كه محلي براي تجمع معتادان بود مسدود كرده اما واقعا مشكلات زياد است و بايد هرچه سريع‌تر فكري به حال محله‌هاي لب خط شود.