فارس نوشت: سیدمصطفی میرسلیم نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با حضور در سازمان صدا و سیما در اولین مناظره انتخاباتی با موضوع «اجتماعی» که به طور زنده از شبکه اول، شبکه خبر و رادیو ایران پخش میشود به سوالات مجری برنامه و رقبای خود پاسخ داد که محور سخنان وی بدین شرح است:
*مهمترین سرمایه انسانی که در کشور وجود دارد نیروی انسانی است و این نیروی انسانی باید متناسب با ظرفیت‌های زیستی در کشور توزیع شود.
*در کشور ما استان‌های مختلف از استعدادهای ویژه‌ای برخوردار هستند و نیروی انسانی ما هم با این استعدادهای مختلف باید به شکوفایی برسد.
*عدم توجه به سیاست‌های آمایش سرزمینی موجب شده که بسیاری از افراد از مناطق روستایی به شهرها و از شهرها به کلانشهرها مهاجرت کنند.
*حاشیه‌نشینی که پدیدار شده مسائل متعدد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را منجر شده است.
*ما چاره‌ای را که برای حل حاشیه‌نشینی در نظر گرفته‌ایم بازگشت به سیاست‌های آمایش سرزمینی، توزیع صحیح جمعیت و به ویژه به کارگیری صحیح منابع آب در کشور است چون کمبود آب یکی از مشکلات اساسی کشور است.
به دلیل عدم استفاده صحیح از منابع آب بسیاری از روستاهای ما به حالت بیابان‌زایی درآمده‌اند و روستانشینان به دلیل عدم توان زندگی در این مناطق به شهرها روی آورده‌اند.
*یکی از دلایل بی‌توجهی به منابع آب استفاده از چاه‌های عمیق، غیرمجاز و از بین رفتن شبکه‌های قنات در کشور است که نزولات آسمانی را به اندازه‌ای که قابلیت استفاده داشته باشد در اختیار مردم قرار می‌داد و امکان بهره‌گیری مناسب از آنها را فراهم می‌کرد.
*روستاییان که نتوانستند به درستی از امکانات آبی استفاده کنند ناگزیر به شهرها روی آوردند و در آنجا از امکانات لازمی که برای زندگی انسانی است برخوردار نشدند و بنابراین وارد شهرها شدند و تن به کارهایی دادند که شخصیت انسانی آنها محترم شمرده نشده و مسائل مختلفی را از لحاظ اجتماعی ایجاد کرده است.
*همچنین نتوانستند از بهداشت و درمان و آموزش و پرورش صحیح برخوردار شوند و ای بسا که در مواجهه با مشکلات با یأس، سرخوردگی و پناه به مواد مخدر روی آوردند و مشکل اعتیاد را پدیدار ساختند.
*مشکل اصلی حاشیه‌نشینی به عدم توجه به سیاست‌های آمایش سرزمینی برمی‌گردد. ظرفیت‌های زیستی ما در مناطق مختلف کشور یکسان نیست.
*باید پاسخگو باشیم که به چه علت در سیستان و بلوچستان و برخی از مناطق در اطراف زابل مواجه با مهاجرت گسترده هستیم به طوری که در آنجا جمعیت شهری و جمعیت روستایی مناطق را ترک کرده‌اند در حالی که آنها هستند که باید پشتیبان اصلی مرزهای ما باشند. این انجام نگرفته و معلوم نیست چه کسی باید مسئول آن باشد.
*دولت با بودجه‌های هنگفتی که در اختیار داشته حتما کارهای مهمی را انجام داده اما کفایت نمی‌کند.
* برای بازگشت آن‌هایی که امکان بازگشتشان به روستا میسر است، باید آماده سازی لازم صورت گیرد. و برای اینکار باید منابع آبی به درستی مدیریت شود.
* امکانات اولیه رفاهی در روستا باید فراهم شود تا آن ها احساس نکنند برای تامین نیازها به شهرها مراجعه کنند.
* در بسیاری از شهرهای جاذبه‌های کاذبی ایجاد شده است که باعث مهاجرت از روستا به شهر میشود.
* مهاجرین انسان‌های شریفی هستند که به دلایل اقتصادی به حاشیه شهرها پناه برده‌اند.
* در کشورما 10.2 میلیون نفر بی سواد کامل هستند.
* باید کمک کنیم تا آن ها ابزار دست کسانی نشوند که میخواهند کشور را از نظر امنیتی و فرهنگی به خطر بیندازند.
* باید ترغیب و تشویق مهاجرت به سمت شهرها انجام نشود.
*باید مسکن‌های ارزان مناسب برای کسانی که در حاشیه شهرها زندگی می‌کنند تهیه شود.
* سرمایه‌گذارانی هستند که پول خود را صرف مسکن‌های تجملی می‌کنند که بخش عمده‌ای از این مسکن‌ها خالی مانده است.
* منابع عمده‌ای از کشور صرف مسکن‌های تجملی شده است که اکنون خالی هستند.
* چطور ممکن است که این ظرفیت‌ها را متوجه مسکن ارزان و مناسب برای جوانان کنیم.
* باید برای مسکن ارزان متوسل به زمین گران شویم یا دولت زمین ارزان تهیه کند.
* وی همچنین از هاشمی طبا پرسید؟ چرا اصل اجاره و یا اجاره به شرط تملیک را بیان نمی‌کنیم و نظر شما در این مورد چیست؟
* موکول کردن ازدواج به اشتغال امر کاملی نیست.
* دیر شدن اشتغال جوانان مشکلات متعدد اجتماعی را درست می‌کند که جنبه انحراف عاطفی، اخلاقی و جنسی را منجر میشود.
* شما باید به این نکته توجه کنید که گرایش به تشکیل خانواده سست شده و این گرایش سست عدم استحکام خانواده‌ها و افزایش طلاق شده است.
میرسلیم در پرسش از روحانی گفت: چگونه شما تعبیر می‌فرمایید که افزایش طلاق بین جوانان بعد از یک سال است. چگونه شما فکر می‌کنید که می‌توانید ازدواج جوانان با منظور کردن موضوع خانواده در طرح‌های کشور بهبود ببخشیم.
* خانواده برای ما اصالت دارد و ازدواج برای شکل‌گیری خانواده است و سنگ بنای اصلی ما خانواده است.
میرسلیم در سؤال از روحانی گفت: چه تدبیری برای جنگ نرمی اندیشیده‌اید که هدف اصلی آن خانواده است و ما ضربه‌های زیادی از آن خورده‌ایم.
* چگونه فکر می‌کند که میشود از امنای محلات برای تشویق جوانان به ازدواج استفاده کرد تا صندوق‌هایی برای تشویق ازدواج جوانان ایجاد شود.
* به نظر من یکی از مسائل مهم توجه به نهادهای مشاوره است و باید امروز به نهادهای مشاور‌ه‌ای فکر کنید و چه تدبیری برای این مسئله اندیشیده‌اید.
* کارمندان دولت باید یک انگیزه داشته باشند و آن عشق به خدمت است نه کیسه دوختن از محل بیت‌المال.
* میرسلیم از جهانگیری سؤال کرد چرا آزادی دسترسی به اطلاعات هنوز میسر نشده و چرا هنوز زیرمیزی گرفتن رواج دارد.
* چرا با کسانی که از مزیت در اختیار داشتن اطلاعات به نفع خود استفاده کرده‌اند مقابله نشده است.
* چرا هنوز برخی از کارمندان به کسب درآمد از محل امکانات و اطلاعاتی که به امانت نزد آنها است می‌توانند سوء استفاده کنند.
میرسلیم در ادامه از جهانگیری پرسید: چرا باید کارمندان و مدیران در دولت بتوانند به امکانات نجومی دست یابند و اعتماد عمومی را نسبت به دولت کاهش دهند و بعد برای آنها توجیه قانونی هم درست شود.
* میرسلیم از قالیباف پرسید: چرا بیابان‌زایی افزایش یافته است و راه حل این مشکل چگونه و در چه بازه زمانی می‌تواند انجام شود و آیا کاری کوتاه‌مدت است و یا بلندمدت.
* به نظر شما دشت تهران ظرفیت پذیرش چه جمعیتی را به صورتی که کرامت انسانی حفظ شود، دارد و آیا تمرکز این جمعیت در تهران ایجاد مزاحمت برای ساکنین آن می‌کند یا خیر.
* آیا یکی از شعارهای اساسی رفع این مزاحمت استفاده از ترابری‌های عمومی است یا خیر.
* به نظر شما چه منابعی برای توسعه حمل‌ونقل عمومی به ویژه مترو وجود دارد که نتوانسته جوابگوی نیازهای مردم تهران باشد.
* مشکل دیگر این است که استفاده بی‌رویه آب‌های سطحی و زیرزمینی برای کشور مشکلات بغرنجی را آفریده به صورتی که بسیاری از سفره‌های زیرزمینی بازگشت‌ناپذیر خواهد بود و حتی اگر نزولات آسمانی نیز افزایش یابد به حالت گذشته خود باز نخواهد گشت.
* چگونه می‌توانیم مشکل جنگل‌زدایی را حل کنیم و این سرقت‌هایی که از جنگل‌های ما صورت می‌گیرد و درخت‌هایی که از بین رفت چگونه می‌توان آنها را احیا کرد و آیا فکر نمی‌کنید خود همین احیای جنگل‌ها گامی برای ایجاد اشتغال در مناطق جنگلی ما است.
میرسلیم در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی بر اینکه سهم و نقش دولت در حل مسئله ترافیک به چه میزان است و راه‌حل دولت جنابعالی برای رفع معضل ترافیک چیست؟ گفت:
* یکی از مسائل بغرنجی که در کشورمان رخ داده است عدم توجه به ترابری عمومی بوده است.
* عدم توجه به ترابری عمومی موجب شده سرمایه‌های مهمی از مردم در راه‌بندان‌ها هدر رود، سوخت‌های بسیاری به هدر رود و وقت مردم ضایع شده و اعصاب مردم خورد شود.
* چاره موضوع ترافیک ما در سیاست‌های عالی ترابری مشخص کردیم که متأسفانه با سستی و ضعف در اجرا مواجه شده است و آن اصالت دادن و اولویت دادن به ترابری عمومی است.
* اولویت دادن به ترابری عمومی یعنی استفاده از امکانات و خودروی شخصی باید تحت‌الشعاع ترابری عمومی قرار گیرد و بنابراین صنایع ما باید خط تولید خودشان را به سمت امکانات ترابری عمومی تغییر دهند.
* امکانات ترابری عمومی باید به شکل به ویژه راه‌آهنی گسترش یابد.
* اکنون در تهران و برخی شهرهای دیگر از مترو استفاده می‌کنیم و این کفایت نمی‌کند و وقت بسیاری از مردم تلف میشود.
* 20 تا 30 درصد از ترابری عمومی را راه‌آهن تشکیل می‌دهد که باید گسترش پیدا کند. دولت با فراهم آوردن تسهیلات بسیار وظیفه‌مند است و باید این کار را انجام دهد و فرقی نمی‌کند که این امر برای تهران یا شهرستان‌ها صورت گیرد.
* اکثر وزارتخانه از امکانات تهران استفاد می‌کنند و به همین خاطر نیازمند افزایش و گسترش ترابری عمومی است.
* سرمایه اصلی ما در کشورمان نیروی انسانی است و ما نیازمند دولتی قانونگرا و نظم‌پذیر هستیم.
* به فضل خدا خواهیم توانست پیشرفت و تعالی ایران را به دور از مشاجرات سیاسی میسر سازیم.
* راه‌های حل مسائل اجتماعی اصالت دادن به خانواده و تشکیل و تسهیل آن و اشاعه سبک زندگی دور از تجمل و تشریفات است.
* دومین عامل حل مشکلات اجتماعی بها دادن به آموزش و پرورش و جایگاه معلمانش شریف و دانش و تربیت نسل جوان با اصلاح ساختار آموزش و پرورش است.
* سومین مؤلفه حل مشکلات اجتماعی توسعه بهداشت و درمان و تأمین اجتماعی و تأمین سلامت جسمی، روانی و معنوی و اجتماعی و چهارم بها دادن به مردم و تسهیل مشارکت و نظارت عمومی و افزایش اعتماد مردم به دولت است.
* پنجمین عامل نیز رفع فقر و بیکاری بر مبنای تولید ملی در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است که در مناظره سوم توضیح بیشتر خواهم داد.
* ششمین عامل چاره‌جویی معضل اعتیاد با رسیدگی به معتادان به عنوان بیمار است و مبارزه با سوداگران مرگ به عنوان مجرم است.
* اصلاح فساد اداری گسترده با کمک خود مردم و نظارت عمومی آنها میسر است.
* رفع معضل حاشیه‌نشینی که نوعی آوارگی است می‌تواند از طریق توزیع مناسب جمعیت با توجه به ظرفیت‌های زیستی و قابلیت‌ها و مزایای مناطق مختلف کشور که نادیده گرفته شده قابل حل است.
* نهمین عامل نیز در رفع معضلات اجتماعی پاسداری عالمانه و مدبرانه و فنی از محیط زیست به اتکای شناخت آسیب‌ها است.