رئيسجمهور آمريكا در نامهاي كه بلافاصله در اختيار رسانهها قرار گرفت، خطاب به «جيمز كومي»، رئيس پليس فدرال آمريكا (افبيآي) نوشت: «بدين وسيله به شما اطلاع ميدهم كه دوران مديريتتان به پايان رسيده و شما از همين لحظه اخراج ميشويد.»
در كاخ سفيد هيچكس به جز حلقه مشاوران بسيار نزديك دونالد ترامپ از تصميم ناگهاني او خبر نداشتند. اقدام ترامپ رسانههاي آمريكايي و البته خود كومي را شوكه كرد. جيمز كومي ماجراي اخراجش را از خبر فوري حك شده روي صفحه تلويزيون متوجه شد. او كه براي بازديد از دفتر افبيآي در لسآنجلس، به اين شهر سفر كرده بود، مشغول گفتوگو با كاركنان اين دفتر بود كه ناگهان خبر فوري تلويزيون توجهش را جلب كرد. روزنامه نيويوركتايمز و شبكه خبري سيانان به نقل از افراد حاضر در دفتر گفتهاند كه كومي در واكنش به اين خبر خنديده و گفته است:
«شوخي بامزهاي بود.» لحظهاي بعد او متوجه شد ماجراي اخراجش جدي است.دونالد ترامپ 2نامه از سوي جف سشنز، وزير دادگستري و رود روزنتن، معاون وزير دادگستري را به نامه اخراج كومي پيوست كرده و نوشته كه به توصيه آنها او را از كار بركنار كرده است. كاخ سفيد نيز در بيانيهاي اعلام كرده كه ترامپ بهخاطر عملكرد نامناسب كومي در ماجراي پرونده ايميلهاي هيلاري كلينتون تصميم به اخراج او گرفته است.
- ايميلهاي هيلاري، دليل اخراج كومي
ماجراي ايميلهاي هيلاري كلينتون و رفتار غيرحرفهاي دستيار ارشدش يعني هما عابدين در رد و بدل كردن ناامن ايميلهاي محرمانه به پاشنه آشيل نامزد دمكراتها در انتخابات رياستجمهوري آمريكا بدل شد. جيمز كومي چند روز مانده به انتخابات، در نامهاي به كنگره اعلام كرد كه هيلاري كلينتون و دستيارش در رد و بدل كردن ايميلهاي محرمانه از سرورهاي شخصي استفاده كرده و مرتكب تخلف شدهاند.
همين نامه بار ديگر پرونده سنگين كلينتون براي استفاده ناامن از ايميل شخصياش در دوران حضورش در وزارت خارجه را باز كرد. درست در همين زمان بود كه مناظرههاي تلويزيوني هم برگزار ميشد و ترامپ بارها كلينتون را به اقدامات «نسنجيده» و «غيرمسئولانه» متهم كرد. از آن زمان نظرسنجيها رفتهرفته به ضرر كلينتون و به نفع ترامپ تغيير كرد. كلينتون كه مدتها درنظرسنجيها بالاتر از ترامپ قرار داشت، نامه كومي را عامل شكستش در مقابل ترامپ عنوان كرده است.
گرچه اندكي پيش از روز رأيگيري كومي اعلام كرد كه نتيجه تحقيقات نشان ميدهد اقدام خانم كلينتون تهديدي براي امنيت ملي آمريكا بهوجود نياورده، اما نتيجه انتخابات در نهايت بهگونهاي ديگر رقم خورد. آن زمان، ترامپ بارها و بارها جيمز كومي را بهخاطر «شجاعتش» تمجيد كرد.
هفته گذشته اما سخنان دوباره جيمز كومي در كنگره در مورد پرونده هيلاري كلينتون و «رد و بدل هزاران ايميل محرمانه از سوي هما عابدين و همسرش» خبرساز شد. معاونان كومي در افبيآي گفتند كه اين گفتهها دقيق نيست و تحقيقات نشان داده كه ايميلهاي ارسالي محرمانه نبودهاند اما رئيس آنها نميخواهد قبول كند كه از اساس در مورد اين پرونده اشتباه كرده است.
دمكراتها ديروز دليل مطرح شده از سوي كاخ سفيد را رد كردند و گفتند كه ترامپ بهخاطر جلوگيري از ادامه تحقيقات افبيآي در مورد ارتباط احتمالي ميان ستاد انتخاباتياش با دولت روسيه، رئيس اين سازمان را اخراج كرده است. دونالد ترامپ هم در حكم اخراج كومي به اين موضوع اشارهاي دارد.
در نامه او آمده است: «با وجود اينكه شما در 3مورد بهطور جداگانه به من اطلاع داديد كه افبيآي در حال تحقيق از من نيست، اما من به اين نتيجه رسيدم كه نظر وزير دادگستري راجع به اينكه شما مدير شايستهاي براي هدايت پليس فدرال نيستيد، درست است.» مشخص نيست چه زماني كومي به ترامپ اين اطمينان را داده كه در مورد ارتباط احتمالي او و تيمش با روسيه و نقش مسكو در هك انتخابات رياستجمهوري آمريكا تحقيقات انجام نميشود اما طي هفتههاي اخير رئيس افبيآي در چند مورد با حضور در كنگره به سناتورها گفته بود كه تحقيقات افبيآي در مورد مداخله احتمالي روسيه در انتخابات آمريكا در جريان است و هرگونه هماهنگي ميان ستاد ترامپ با مسكو هم در چارچوب اين تحقيقات در حال بررسي است.
دونالد ترامپ ضمن رد ادعاهاي مطرح شده در مورد ارتباط او و تيمش با مسكو، بارها خبرها و گزارشهاي رسانههاي آمريكايي در اين زمينه را «دروغ» خوانده است. وبسايت پوليتيكو به نقل از برخي مشاوران ترامپ نوشته كه او بارها با ديدن گزارشهاي شبكههاي تلويزيوني آمريكا در اينباره فرياد زده و با انتقاد از مشاورانش گفته كه چرا آنها در شبكههاي تلويزيوني از او دفاع نميكنند. همزماني اخراج جيمز كومي با سفر سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه، به واشنگتن بر حساسيتها افزوده است.
لاوروف شب گذشته پشت درهاي بسته با دونالد ترامپ و ركس تيلرسون، وزير خارجهاش ديدار كرد. اقدام ترامپ در اخراج رئيس افبيآي، درحاليكه او مشغول تحقيق در مورد پرونده ارتباطات تيم رئيسجمهور جديد با روسيه بوده، غيراز دمكراتها، جمهوريخواهان را هم برآشفته است. بسياري از سناتورها و نمايندگان مجلس گفتهاند كه اين همزماني نميتواند تصادفي باشد. مككين، سناتور سرشناس حزب جمهوريخواه حتي اعلام كرد كه خواستار انجام تحقيقات در اينباره از سوي يك كميته حقيقتياب مستقل بدون امكان دخالت رئيسجمهور و دولت است.
- خاطره واترگيت زنده شد
ماجراي اخراج ناگهاني جيمز كومي از رياست سازمان افبيآي، باعث شد تا بار ديگر خاطره «واترگيت» و اقدامات ريچارد نيكسون، رئيسجمهور وقت آمريكا، زنده شود. در پرونده واترگيت كه به 5دهه قبل بازميگردد، جمهوريخواهان به جاسوسي از ستاد مركزي انتخاباتي دمكراتها متهم شدند؛ ماجرايي كه به استعفاي نيكسون منتهي شد.
پيش از بركناري، نيكسون، آركيبالد كاكس، دادستان ويژه كميته تحقيق در مورد واترگيت را اخراج كرد. اين نخستين بار بود كه رئيسجمهور آمريكا مسئول كميته تحقيق در مورد تخلفاتي را كه خود درگير آنها بود بركنار ميكرد. اخراج جيمز كومي از سوي ترامپ، دومين مورد در تاريخ آمريكا خوانده شده است؛ چرا كه او هم مسئول تحقيقات در مورد تخلفات احتمالي ترامپ در ارتباط با روسيه در جريان انتخابات رياستجمهوري است.