برگه‌هاي تبليغاتي به علاوه پوسترها و عكس‌هايي كه همه‌جا روي در و ديوارها چسبيده‌اند، خبر از انتخابات روز جمعه دارند. خب، حتما مي‌دانيد كه شركت در انتخابات از نظر شرعي يك واجب عيني است. حالا كه وظيفه مشخص است، ما اينجا برايتان يك راهنماي جمع‌وجور آماده كرده‌ايم تا هم راحت‌تر به اين وظيفه قانوني و شرعي‌تان عمل كنيد و هم در اين انتخابات مهم، يك فرد تأثيرگذارتر باشيد.
- رأي مسافران در روز انتخابات
ممكن است خيلي‌ها در روز انتخابات در سفر باشند و فكر كنند به همين دليل نبايد در انتخابات شركت كنند. شما در هر شهري مي‌توانيد در انتخابات رياست‌جمهوري شركت كنيد و هيچ منعي در اين زمينه وجود ندارد. اما براي شركت در انتخابات شوراي شهر و روستا، طبق قانون بايد در شهر خودتان حضور داشته باشيد و به كانديداي شهر خودتان رأي دهيد. البته در شهرهاي بالاي صدهزارنفر اين محدوديت وجود ندارد. به هر حال اگر در شهر ديگر هم در انتخابات شهر و روستا شركت كرديد، يادتان باشد اگر انتخابات به مرحله دوم برسد، براي انتخابات شهر و روستا فقط در جايي امكان رأي دادن داريد كه دور اول شركت كرده‌ايد. اين محدوديت براي انتخابات رياست‌جمهوري وجود ندارد و شما در هر مرحله در هر شهري كه باشيد مي‌توانيد به كانديداي مورد نظرتان رأي بدهيد.
- شناسنامه يا كارت‌ملي يا هر دو؟
حتما مي‌دانيد كه براي شركت در انتخابات بايد شناسنامه و كارت‌ملي همراه‌تان باشد، البته كارت‌ملي ضروري نيست اما داشتن شماره كارت‌ملي الزامي است و بايد حتما مدركي داشته باشيد كه بتوانيد اين شماره را به شعب اخذ رأي اعلام كنيد. اگر به هر دليلي شناسنامه نداشته باشيد نمي‌توانيد در انتخابات شركت كنيد، البته اگر همين امروز و فردا اقدام كنيد شايد بتوانيد با تدابيري كه در نظر گرفته شده، به سرعت اين مدرك هويتي‌تان را دريافت كنيد. اگر فقط شماره ملي نداريد، گرفتن آن خيلي سخت نيست. سازمان ثبت احوال و ادارات تابعه آن حتي در روز برگزاري انتخابات آماده ارائه شماره ملي به افرادي هستند كه تاكنون اين شماره را دريافت نكرده‌اند. ستاد ويژه‌اي هم در ثبت احوال براي رفع مشكلات شناسنامه‌ها تشكيل شده است.
- فهرست كانديداها را ببريم يا نه؟
در بعضي از شهرهاي بزرگ، تعداد كانديداهاي شوراي شهر بسيار زياد است و عملا پيدا كردن نام كانديداي مورد نظر در بنرهاي نصب شده در شعب، بسيار مشكل است، پس حتما سعي كنيد كه فهرست موردنظرتان را براي انتخاب كانديداهاي شوراي شهر با خودتان ببريد. بعد از رأي دادن هم حتما اين فهرست را با خودتان از شعبه خارج كنيد چون هرگونه تبليغ براي كانديداي مورد نظرتان در شعبه رأي‌گيري ممنوع است. اگر هم كسي از شما پرسيد كه به چه‌كسي بايد رأي بدهد، نظر خودتان را خيلي آهسته به او بگوييد. در شعبه رأي‌گيري، صحبت كردن با صداي بلند درباره كانديدا، طوري كه توجه ديگران را جلب كند، خلاف قانون است.
- مسافران خارج از كشور چه كنند؟
شايد برخي هم در روز انتخابات، در خارج از كشور حضور داشته باشند. آنها هم مي‌توانند با مراجعه به سفارتخانه ايران در آن كشور، در انتخابات شركت كنند. سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري هم در اطلاعيه‌اي به دفاتر خدمات مسافرتي كه در روز ۲۹ ارديبهشت اجراي تور به مقاصد خارج از كشور را دارند توصيه كرده است تا شرايط و مكان اخذ رأي در سفارتخانه‌هاي جمهوري اسلامي ايران را به اطلاع مسافران برسانند؛ البته مسلما در كشورهاي ديگر فقط مي‌توان در انتخابات رياست‌جمهوري شركت كرد. امسال تعداد صندوق‌هاي اخذ رأي در خارج از كشور به 286صندوق افزايش پيدا كرده است. اين صندوق‌ها در 103كشور و در سفارتخانه‌ها، كنسولگري‌ها و مراكز ديگر خواهد بود.
- با انگشت رنگي به شعب نرويد
بعضي نكات ريز هست كه بايد حواستان به آنها باشد؛ مثلا اينكه مأموران اخذ رأي در شعب، حتما انگشت اشاره شما را بررسي مي‌كنند كه رنگي نباشد. براي آنها رنگي بودن اين انگشت به معني اين است كه شما يك‌بار در انتخابات شركت كرده‌ايد و حالا حق شركت نداريد، به همين دليل اگر به هر دليلي انگشت اشاره‌تان رنگي شده، قبل از رفتن به محل صندوق‌هاي رأي، آن را پاك كنيد. درضمن بعضي‌ها سواد نوشتن ندارند و ناچارند از ديگران بخواهند كه برايشان برگه رأي را پر كنند. اگر كسي از شما خواست اين كار را برايش انجام دهيد، اين كار خداپسندانه را انجام دهيد. نوشتن برگه رأي براي ديگران غيرقانوني نيست اما نبايد سعي كنيد طرف را قانع كنيد كه به نامزدهاي مورد علاقه شما رأي بدهد.
- اسم‌ها را درست و دقيق بنويسيد
بخش مهم و حساس كار، نوشتن نام كانديداي موردنظرتان است. حتما اسم نامزد مورد نظرتان را به‌طور كامل بنويسيد تا كسي كه برگه رأي‌تان را مي‌خواند، شك نكند و گيج نشود؛ مخصوصا در انتخابات شوراي شهر كه احتمال وجود داشتن اسامي مشترك وجود دارد، كد انتخاباتي كانديدا را هم براي اطمينان بيشتر بنويسيد. البته يادتان باشد كه ملاك اصلي همان نام كانديداست. اگر قرار باشد يكي اسم را نصفه و نيمه بنويسد و يكي ديگر بد خط و يكي هم برگه رأي‌اش را ۲۰بار تا بزند و بعد داخل صندوق بيندازد، آن‌وقت مأمور خواندن آرا براي خواندن اين رأي‌ها بيچاره مي‌شود. سعي كنيد براي شوراي شهر به‌طور كامل رأي دهيد؛ مثلا تهراني‌ها حتما 21نفر را انتخاب كنند.
- زمان و مكان براي رأي دادن
توصيه اول درباره زمان شركت اين است كه صبح اول وقت برويد، هم خلوت‌تر است و هم به وظيفه شرعي‌تان در نخستين فرصت عمل كرده‌ايد. يادتان باشد كه هر چقدر از صبح بگذرد، شعبه‌هاي اخذ رأي، شلوغ‌تر خواهد شد. تجربه نشان داده داده است كه از ساعت 10صبح تا ظهر و همچنين از ساعت 4بعدازظهر تا شب، شلوغ‌ترين ساعات در شعب اخذ رأي هستند، بنابراين اگر صبح براي رأي دادن نمي‌رويد مي‌توانيد برنامه‌ريزي كنيد كه خارج اين ساعت‌هاي شلوغ به شعب برويد. بهترين مكان رأي دادن هم مي‌تواند نزديك‌ترين شعبه اخذ رأي به منزل شما باشد. با يك پرس‌وجوي ساده محلي مي‌توان اين شعبهها را پيدا كرد. در فضاي مجازي هم حتما تا قبل از انتخابات فهرست شعب در هر شهر منتشر مي‌شود.
- برگه رأي و نكاتي كه بايد بدانيد
شما مي‌توانيد تقاضاي شركت در يكي از انتخابات جمعه را داشته باشيد، ولي يادتان باشد كه شركت در هر دو واجب شرعي است. مأموران اخذ رأي مشخصات شما را در ته‌برگ تعرفه اخذ رأي مي‌نويسند و خود برگه را جدا كرده و به شما مي‌دهند. حتما اين برگه‌ها را چك كنيد كه هركدام 2 مهر داشته باشند؛ يكي مهر هيأت نظارت و ديگري مهر هيأت اجرايي. گاهي به دليل ازدحام جمعيت يكي از اين دو مهر فراموش مي‌شود كه منجر به باطل شدن راي شما مي‌شود. يادتان باشد طبق قانون، رأي هر فرد در كشور ما مخفي است، پس شما حق نداريد يواشكي رأي ديگران را نگاه كنيد. در ضمن اگر برگه رأي نا‌خوانا باشد يا روي برگه اثري از مشخصات رأي‌دهنده (مثل امضا) پيدا شود، رأي را باطل اعلام مي‌كنند. اگر اثر انگشت‌تان يا هر علامت ديگري به غيراز نام كانديدا هم روي برگه بيفتد، رأي‌تان باطل مي‌شود.
- درخواست صندوق سيار بدهيد
خيلي‌ها هستند كه به هر دليلي نمي‌توانند از خانه خارج شوند، حالا يا به علت بيماري و يا كهولت سن و عدم‌توانايي. اگر دور و برتان كسي هست كه به اين دلايل نمي‌تواند به شعبه رأي‌گيري برود، مي‌توانيد به يكي از شعبهها برويد و شماره تماس براي درخواست صندوق سيار را بگيريد. البته روز انتخابات با جست‌وجو در اينترنت هم مي‌توانيد اين شماره تماس را پيدا كنيد، اما براي اطمينان بيشتر از شعبهها بگيريد بهتر است. بعد هم تماس گرفته و اين درخواست را اعلام مي‌كنيد تا يك صندوق سيار برايتان بفرستند. قوانين رأي دادن به وسيله اين صندوق‌ها دقيقا مثل همان شعب اخذ رأي ثابت است. اگر به هر دليل تماس گرفتيد و احساس كرديد كه صندوق سيار نيامده يا دير كرده، دوباره تماس بگيريد و پيگيري كنيد.